Ramazanda Koronavirüs nedeniyle oruç tutmak ertelenmeli tartışması ilahiyatçıları böldü. Orucun bağışıklığı zayıflatabileceği, bu nedenle ramazanda tutulmama önerisi ilahiyatçılar arasında tartışma yarattı. Öneriyi, Müslümanların kafasını karıştırmaya yönelik değerlendirenler olduğu gibi “Doktorlar karar verir” diyen de var.
Bazı çevreler oruç tutmanın bağışıklık sistemini zayıflatacağını iddia ederek bu yıl Ramazanda oruç tutulmasının ertelenmesini öneriyor. Bu kişilerden biri olan ilahiyatçı yazar Mustafa Cemil Kılıç, Twitter'dan “Ramazan orucu ertelenmeli” başlığıyla kaleme paylaşımında şunları söyledi:
Independent Türkçe'den Ali Kemal Erdem'in haberine göre Kılıç'ın açıklamalarıyla başlayan tartışma hakkında ilahiyatçılar farklı görüşler savundu. İlahiyatçılar şunları söyledi:
“Bu konuda son söz doktorlarındır”
İlahiyatçı Prof.Dr. Saim Yeprem, bu konuda sözün doktorlarda olduğunu belirterek, "Dinimiz doktorlara bu konuda öncelik veriyor. Kişinin sağlığını kontrol eden doktorlar oruç tutmanın sağlık bakımından uygun olmadığına karar verirse o kişinin oruç tutmasına gerek yok. Eğer kişi iyileşirse o oruçları kaza eder. İyileşme ihtimali yoksa tutmadığı her gün için bir fidye verir" dedi.
Yeprem, “Toplumunun genelinin Ramazan’da oruç tutmasının ertelenmesine gerek görüyor musunuz?” sorusuna ise “Bu konuda görüş uzmanlara bırakılmış ne benim, ne bakkalın ne tarihçi profesörün görüşüne değil. Konun uzmanı olan kişiler de doktorlardır” diye cevap verdi.
“Müslümanların kafasını karıştırmaya çalışıyorlar”
Diyanet Sen Başkanı Mehmet Bayraktutan, Müslümanların kafasının karıştırılmaya çalışıldığını ileri sürerek "Ramazan’da oruç tutulmasın, bağışıklık sistemi çöker gibi görüşleri sağlıklı bulmuyorum. Her dönem bazı insanların Müslümanların önemsedikleri konulara gölge düşürmek için yaptıkları şeyler. Her Ramazan’dan önce benzer görüşler ortaya atarak Müslümanların kafasını karıştırmaya çalışıyorlar. Bunlar inançlı insanları tedirgin etmek için, belli kişilerce ortaya atılan sosyolojik saldırılardır. Müslümanların bu kişilere itibar etmemesi lazım. Oruç tutmanın insana zindelik kattığı, sağlığa iyi geldiği uzmanlarca da ispatlanmış bir gerçek. Ama doktorların oruç tutmasında sorun gördüğü sağlık sorunu yaşayan insanlar tutmayabilir. Ancak bu sadece bu seneye özgü bir durum değil her zaman söylenen bir durum" ifadelerini kullandı.
"Sağlık uzmanlarının söyleyeceği bağlayıcıdır, Diyanet’in dediği değil”
İlahiyatçı Prof. Dr. Hayri Kırbaşoğlu ise sağlıklı insanların oruç tutabileceğini, rahatsızlığı olanların kaza edebileceğini veya fidye ödeyebileceğini hatırlattı. Kırbaşoğlu, Koronavirüs salgını sırasında bağışıklığı güçlü tutmanın önemli olduğunu belirterek, "Oruç tutmanın salgın günlerinde bağışıklık sistemine olumsuz bir etkisi yoksa sağlıklı insanlar oruç tutabilir. Ancak bu konuda Sağlık kurullarındaki uzmanlarının söyleyecekleri bağlayıcıdır, Diyanet’in dediği değil. Diyanet bile tıp otoritelerini dinlemek zorunda bu ortamda. İbadet edeceğim diye sağlığı tehlikeye atmak olmaz. Sağlığı tehlikeye atacak orucu tutmak da günahtır" dedi.
"Bütün insanlar için geçerli olamaz”
İlahiyatçı, yazar Ali Eren, sağlık durumu nedeniyle oruç tutamayan insanların kaza edip, fidye ödeyebileceğini ancak bunun herkes için uygulanamayacağını dile getirerek şunları söyledi: "Daha önce böyle bir durun hatırlamıyorum, okumadım da. Bir kişinin oruç tutmasına engel bir rahatsızlığı var ise bu da doktor tarafından tespit edilmiş ise bu kişi oruç tutmayabilir. Buna doktor karar verir. Ancak doktorun işin ehli biri olması lazım. Herhangi birinin söylemesi olmaz. Sağlık nedeniyle oruç tutamayacak kişi bunu sonradan kaza edebilir veya fidyesini öder. Ancak bu durum bütün insanlar için olmaz. Çünkü bütün insanlar hasta değil. Bilim ihtimaller üzerinden değil kesinlik üzerinde konuşur. Ezbere bir şey olmaz. Şimdi üç aylardayız. Ben de bazı günler oruç tuttum bunda herhangi bir engel de görmedim"
“Oruç insanı daha sağlıklı yapar”
Prof.Dr. Abdülaziz Bayındır da oruçla ilgili ayetlerin açık olduğunu ve orucun insanı daha sağlıklı yapacağını ileri sürerek, "Allah, hastaların ve yolcuların oruç tutmamasını söylemiştir ama sonrasında tutarlarsa hayırlı olacağını da söylemiştir. Bakara suresinde derki "Sizden kim o ayı yaşarsa oruçlu geçirsin. Kim de hasta yahut yolculuk halinde olursa o günlerin sayısı kadar diğer günlerde oruç tutsun. Allah sizin için kolaylık ister, zorluk istemez" dedi
“Bu görüşler ilk defa dile getirilmedi”
Cemil Kılıç ise bu görüşlerin ilk defa dile getirilmediğini, İbni Abbas ve Musa Carullah'ın benzer görüşleri dile getirdiğini söyleyerek eleştirilere yanıt verdi. Kılıç şunları söyledi:
"Musa Carrullah, Mısır’da El Ezher Üniversitesi’nde eğitim görmüş bir Tatar’dır. “Uzun günlerde oruç” adlı bir kitabı vardır. Memleketi Tataristan kuzeyde olduğunda günün önemli bir kısmı karanlıktır. Bakara 124’de 'Zorlukla oruç tutanlar' denir. Dikkat edilirse tutamayanlar demiyor tutanlar diyerek 'Onlar bile oruçtan muaftır' diyor. Hastaların tutmaması zaten tartışma dışı bir konu." Kılıç iddialarını şöyle sürdürdü:
“Din uleması baskılardan çekindiklerinden söyleyemiyor”
"İnsanlar risk altında. Toplumun en az yüzde 10 ile 15'i sağlıkçısı, kasiyeri, temizlik işçisi vb. gibi bu koşullar altında bile çalışmak zorunda ve bunlar risk altında. Bunların oruçtan muaf olduğu din ulemasınca ifade edilmeli. Ulemanın çoğu da söylediklerimi biliyor ancak baskıdan çekindiklerinden söyleyemiyor. Toplumun sağlığı söz konusu olduğunda nasıl böyle davranabilirsiniz?"
“Oruç tutmak direnci artırmaz”
Oruç tutmanın vücut direncini arttıracağı iddiasının doğru olmadığını öne süren Kılıç, “Evet belli bir süre aç kalmak vücudu dinçleştirebilir ama aynı anda bir şeyler içelebiliyorsa. Oruç tutarken böyle bir şey yok. Hem aç hem susuz kalan insanın direnci düşer” iddiasında bulundu.
