Kripto para ticareti son yıllarda pandemi ve yükselen enflasyonun da etkisiyle bütün dünyayı etkisi altına aldı.
Şimdi bu ticari alışkanlığı bağımlılık haline getirenleri tedavi ettiğini öne süren lüks merkezler farklı ülkelerde boy gösteriyor.
BBC’den Kelly Ng’nin haberine göre bu kuruluşlardan biri İspanya’nın Mayorka adasında açılan The Balance adındaki lüks rehabilitasyon merkezi.
BBC’ye konuşan ve ismini vermek istemeyen Don isimli yatırımcı, bir zamanlar her hafta kripto para piyasasına 200 bin dolar verdiğini anlattı.
Doğru düzgün uyumadan saatlerini monitörünün karşısında piyasaları kontrol ederek geçiren Don, 2022 yılında fiyatların aşağı doğru bir trende girmesi üzerine bu bağımlılığından kurtulmak için yardım istemeye karar vermiş.
The Balance’ta dört hafta boyunca kalan Don, buradaki günlerini özel bir villada kendisine tahsis edilen bir uşak ve şef ile geçirmiş.
Terapinin yanı sıra masaj, yoga, bisiklet gezileriyle günlerini geçiren ve bu tedavi için toplamda 75 bin dolar ödeyen Don, kripto para bağımlılığından bu sayede kurtulduğunu söylüyor.
İsviçre’de kurulan The Balance’ın ise Londra ve Mayorka’da da işletmeleri var.
Kendisini “sağlık ve doyuma ulaşmak için güvenli bir alan” olarak tanımlayan The Balance, anksiyete, depresyon, travma sonrası stres ve yeme bozuklukları gibi psikolojik sorunlar için de tedavi sunduğunu belirtiyor.
“Kumar bağımlılığına benzer”
BBC’nin bağlantıya geçtiği üç lüks rehabilitasyon merkezi, son iki yılda yüzlerce başvuru aldıklarını belirtti.
Stanford Üniversitesi’nden psikiyatri profesörü ve bir bağımlılık merkezinin başında bulunan Anna Lembke, kripto bağımlılığı tedavisinin herhangi bir başka bağımlılığın tedavisi ile aynı olduğu görüşünde:
“Biyopsikososyal yaklaşımla çözülmesi gereken bir hastalık, bazı vakalarda ilaç, bireysel ya da grup tedavisi, alışkanlıkları ve çevresini değiştirmek, daha sağlıklı aktiviteleri yerine koymak gibi tedavileri içeriyor.”
Bu sebeple de çoğu uzman bu lüks merkezlerin bağımlılardan istediği tedavi masraflarının yüksek olmasına karşı çıkıyor.
Kripto bağımlılığının kumar bağımlılığı ile aynı şekilde tedavi edilmesi gerektiğini savunan kumar çalışmaları uzmanı Lia Nower, “Çaresiz insanların üzerinden para kazanıyorlar. Kripto ticareti de olsa spor bahisleri ya da loto bağımlılığı da olsa semptomlar ve tedavi genellikle aynı” diyor.
Psikiyatri profesörü Lembke, diğer bağımlılıklar gibi kripto bağımlılığında da ilk başta anksiyete, sinirlilik, uykusuzluk gibi semptomlara yol açan yoksunluk sendromuyla başa çıkmak gerektiğini söylüyor:
“Dört hafta boyunca kripto paralara bakmamak ya da ticaretini yapmamak beyne ödül mekanizmalarının yenilenmesi imkanı verir. Yosunluk sendromunun semptomları genelde zamanla kısıtlıdır, duygusal destek ve güvenle yatıştırılabilir.”
Lembke’ye göre uzun vadede de daha sağlıklı finansal yatırım seçeneklerinin bulunması da tedavinin bir parçası olmalı.
Henüz sertifika gerekmiyor
Kripto bağımlılığının tedavisi yeni başladığı için henüz ayrı bir sertifika gerektirmiyor.
BBC’nin bağlantıya geçtiği çoğu terapist ve rehabilitasyon merkezi uzmanı kendilerini akıl sağlığı ya da bağımlılık konusunda sertifikalı danışman olarak tanıttı.
Bu merkezler, kripto bağımlılığının kumar bağımlılığıyla paralellikler taşısa da daha çok bağımlılık yaptığını öne sürüyor.
Zürih merkezli Paracelsus Recovery merkezinin müdürü Jan Geber’e göre bunun nedeni kripto para ticaretinin kumara kıyasla daha yasal olması, kural ve yasalarla düzenlenmemiş olmasından kaynaklanıyor.
New York’ta ailelere yönelik bağımlılık uzmanı olarak çalışan Aaron Sternlicht, kripto bağımlılarının bu alana “ hayatlarındaki heyecan ve zevk” kaynağı olarak döndüğünü aktarıyor.
Sternlicht’e göre bağımlılığın işaretleri arasında yalan söylemek, çalmak, borçlanmak, rahatlamak ya da uyumakta zorlanmak, eğitim, iş ya da ilişkiler uğruna kripto para ticareti yapmak var.
