TBMM İçtüzüğü’nde yapılacak değişikliklerle ilgili taslağa son biçimini veren AKP'nin, "komisyon ve genel kurulda muhalefetin sesini kısmaya" dönük bir dizi düzenlemeye ‘temel yasa’ların görüşülme usulünü de eklemeyi planlıyor. TBMM’de mevcut ihtisas komisyonlarına ek olarak “İçtüzük Usul Komisyonu” kurulması, temel yasaların genel kurulda görüşülme süresi, konuşma süreleri ve maddeler üzerinde verilebilecek değişiklik önergelerinin sayısının komisyon tarafından belirlenmesi öngörülüyor.
Cumhuriyet'ten Emine Kaplan'ın kulis haberine göre AKP, önümüzdeki günlerde hazırladığı içtüzük taslağını muhalefet partilerine sunacak. TBMM Başkanı Binali Yıldırım’ın muhalefet partilerine bir çağrıda bulunması, partilerin sıcak bakması durumunda uzlaşma komisyonu oluşturulabileceği belirtiliyor. AKP ’nin hazırladığı taslakta, ‘temel yasa’ olarak görüşülecek yasa önerileriyle ilgili farklı bir mekanizma öngörülüyor. Mevcut içtüzükte, temel yasa niteliğindeki yasa önerilerinin en fazla 30’ar maddelik bölümler halinde görüşülmesi hükmü bulunuyor. Bölümler halinde gruplara 20 dakika söz verilirken bölümler içindeki maddeler üzerinde görüşülme yapılmayıp yalnızca önergeler ele alınıyor. Böylece AKP, TBMM Genel Kurulu’nda yasaönerilerini hızla geçirebiliyor.
İçtüzükte değişiklik taslağında, ‘İçtüzük Usul Komisyonu’ oluşturulması, temel yasaların genel kurulda toplam görüşülme süresi, konuşma süreleri, maddeler üzerinde verilebilecek değişiklik önergelerinin sayısının komisyon tarafından genel kurula önerilmesi hükmü yer alıyor. Komisyonun TBMM Başkanı’nın başkanlığında toplanması, TBMM Başkan Vekilleri ile siyasi partilerden birer grup başkanvekilinin üye olması öngörülüyor.
Muhalefete tırpan
Taslakta, halen AKP, CHP, HDP ve MHP’nin birer TBMM Başkan Vekilliği sayısının da değiştirilmesi öneriliyor. Buna göre, 4 TBMM Başkan Vekilliği’nden 2’sinin en fazla üyeye sahip olan siyasi partiye, kalan 2 üyeliğin de diğer partilere dağıtılması öngörülüyor. Bu değişikliğin yapılması durumunda AKP’nin şu an 1 olan TBMM Başkanvekili sayısı 2’ye çıkacak. AKP’nin çoğunluğunu sağlamak için 18 olarak belirlediği TBMM Başkanlık Divanı’nın üye sayısının da tartışmalara son verilmesi için yasallaştırılması öngörülen taslakta, “Başkan dahil Başkanlık Divanı’nın üye sayısı 18’i geçemez” denildi.
Taslakta, komisyon başkanlarına söz kesen, şahsiyetle uğraşan ve düzeni bozma gibi hareketlerde bulunan milletvekillerine ‘uyarma cezası’ yetkisi verilmesi öngörülüyor. Buna rağmen düzenin sağlanamadığı durumlarda gerekiyorsa başkan toplantıya ara verecek veya erteleyerek durumu gereği yapılmak üzere TBMM Başkanlığı’na bildirecek.
TBMM Başkanı yaptığı inceleme üzerine disiplin cezası gerektiren bir fiilin varlığını tespit ederse durumu Başkanlık tezkeresi olarak genel kurula bildirecek. Komisyonda yapılan konuşmalarda veya verilen önergelerde insanlık onurunu zedeleyen, ırkçı, yabancı düşmanı, hoşgörüsüz lisan veya kelimeler kullanmak düzeni bozucu hareketlerden sayılacak.
