Avrupa’nın ulusal enerji şirketleri beraber imzaladıkları bir anlaşma ile Avrupa ülkelerinde 2020’den sonra kömür ile çalışan enerji santralleri inşaa etmeyeceklerini açıkladı. Anlaşma 442 yıl önce kıtanın ilk kömür madeninin açılması ile aynı gün açıklandı.
Yeşilist'in The Guardian'dan çevirdiği habere göre, Polonya ve Yunanistan haricindeki tüm Avrupa ülkeleri imzaladıkları anlaşma ile kıtanın enerji geleceğini çizmeye başlıyor. Avrupa enerji üreticileri birliği Eurelectric yaptığı açıklamada Paris İklim Anlaşmasına bağlılıklarını yeniledi ve kömür ile ilgili yatırımlara son vereceklerini açıkladı.
3,500 enerji tesisi ile 200 milyar Euro’luk değere sahip birlik, aldıkları karar ile 2050’de %100 karbon nötr elektrik üretimi için çalışacaklarını duyurdu.
Kömür Avrupa’nın tarihi için merkezi bir ürün. İnsanlığın içinde bulunduğu dönemi şekillendiren sanayi devrimini yaratan kömür, Avrupa Birliği’nin temeli atan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu’na da ismini vermişti.
Ama kömür tüm fosil yakıtlardan daha fazla karbondioksit salımı yapıyor. Bununla beraber sülfür dioksit, nitrojen dioksit gibi kimyasallar ve partikül maddeler havayı kirleterek yılda 20 bin kişiden daha fazla kişinin hayatını kaybetmesine yol açıyor.
İklim Hareket Ağı Avrupa direktörü Wendel Trio, bu anlaşmayı kömür için sonun başlangıcı olarak ilan etti. Trio’ya göre artık Avrupa’da kömürün geleceğinin olmadığı kesinleşti. Trio buna rağmen kömür endüstrisinin son kalan enerji santrallerini de açık tutmak için savaş vereceğine inanıyor.
Kömür endüstrisi ise bu anlaşmaya kuşku ile yaklaşıyor. Eurocoal sekreteri Brian Ricketts, daha kömürün yerine geçebilecek verimli bir enerji sistemi olmadığını, o zamana kadar geleneksel yöntemleri kullanmaya devam etmemiz gerektiğini söyledi.
Buna rağmen kömürle çalışan enerji santrallerinin kurulum sayısı 2016 yılında 3’te 2 oranında düştü. Avrupa ülkelerinin çoğunluğu ekonomik büyümelerini kömürden ayırmak ve ekonomilerini karbondan uzaklaştırmak istiyor.
Yenilenebilir enerji teknolojileri ucuzlaştıkça ve daha verimli hale geldikçe diğer enerji santrallerinin yerini alıyor.2015 yılında fosil yakıtlara yapılan yatırımlar 130 milyar dolarda kalırken, yenilenebilir enerjiye yapılan yatırımlar 286 milyar dolar ile hem rekor kırdı, hem de fosil yakıtların iki katından daha fazla yatırım almış oldu.
Türkiye ise kömürle çalışan enerji santrallerine yatırım ve devlet yardımı yapmaya, 2023 yılında ise tamamı ile yerli kömür kaynaklarımızı kullanma hedefine doğru yürümeye devam ediyor.
Raporlar, Türkiye’nin güneş, rüzgar ve hatta jeotermal enerji potansiyellerinin yeterli olduğunu belirtiyor. Hatta, Türkiye’nin artan ihtiyacını karşılayacak elektriğin üretimi için, taş kömürü ve yerel linyit öncelikli mevcut stratejinin maliyeti ile yenilenebilir enerji odaklı seçeneğin maliyetinin hemen hemen eşit olacağı analiz edilmiş.
Avrupa ve çoğu dünya ülkesi geleceğini kömürden ayırmak isterken, Türkiye’nin elindeki potansiyellere rağmen insan sağlığına, çevreye ve ekonomiye zarar veren kömürü Cumhuriyet’in 100. yılı hedefi olarak göstermesi, gelecek için bizde umut değil korku uyandırıyor.
