Kuyumcularda yeni düzenleme yeni yıl itibarıyla resmen hayata geçiyor. Buna göre 185 bin TL ve üzeri alışverişlerde kimlik ibrazı zorunlu olacak.
Kuyumcularda yeni dönem için geri sayım başladı. Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) dolandırıcılık ve kara para aklama gibi durumları engellemek amacıyla kuyumculardan yapılacak yüklü alım-satım işlemleri için kimlik ibraz etme zorunluluğu getirmişti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı uygulanmayan bu düzenleme için harekete geçti. Buna göre artık kuyumcularda 185 bin TL ve üzeri işlemler için kimlik ibrazı zorunlu olacak. Peki sistem nasıl işleyecek?
Düzenlemeyi Ekonomist Hikmet Baydar ve Altın Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk, milliyet.com.tr’ye değerlendirdi.
Düzenleme ile amaçlanan nedir?
Konuyla ilgili Ekonomist Hikmet Baydar şu ifadeleri kullandı:
“Kuyumculardan 185 bin TL ve üzeri alışverişler için kimlik ibrazı daha önce vardı. Ancak Maliye bunu kontrol etmiyordu, yani bunun üzerine gitmiyordu. Bu uygulama şu anda kontrol edilebilir hale geldiği için bundan sonra 185 bin TL ve üzerinde altın alanlar kimlik ibraz etmek zorunda ve kuyumcular da bunu almak zorunda.
Burada amaç olduğu gibi sistemi kayıt altına almaktır. Büyük montanlı işlemlerde bile kişilerin artık yavaş yavaş kayıt altına girmesini sağlamaktır.
Yeni dönemde daha önce kuyumculara kesilen cezaları unutmamak lazım. Hala denetimler devam ediyor. Büyük montanlı işlemlerde artık kuyumcular kimlik ibrazı isteyecek gibi görünüyor.
Kimlik ibrazının faydası ne?
Kimlik ibrazının en önemli faydası sistemin olduğu gibi kayıt içine girmesini sağlamaktır. Kayıt dışılığın en fazla olduğu söylenen sektör kuyum sektörü. Bu sayede bütün hareketleri olduğu gibi kayıt altına alabilecekler gibi gözüküyor.
"Kuyumcular alarmda"
Kuyumcuların şu anda yaptığı ticarette stok hareketleri ve ticaretlerine göre cezalar kesilmeye başlandı. Ciddi cezaların kesildiğini biliyorum. Ceza kesiliyor ancak bu konuyla ilgili denetim fazla yapılmıyordu. Denetimlerde uygulama sıkıntısı görülürse Maliye Bakanlığı hemen ceza kesecektir. Kuyumcular bu konuda sıkı şekilde alarmda. Bu denetimlerin geleceğini düşündükleri için büyük olasılıkla kimlik ibrazı ile ilgili hazırlanmışlardır diye düşünüyorum.
Yıldırımtürk: Kimliği vermek yerine işlem yapmaktan vazgeçebilirler
"Sistem nasıl işleyecek? Şu anda tam olarak bir şey söylemek mümkün değil. Biz banka değiliz, bankada belli mecburiyetler var. Bankada işlem yapan bunu ibraz etmek zorunda." diyen Konuyla ilgili Altın ve Para Piyasaları Uzmanı ve İstanbul Mücevherciler Kuyumcular ve Sarraflar Derneği (İMKUSAD) Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Yıldırımtürk de konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:
"Zaten kayıt dışılık var, bütün sektörlerde var. Bu sadece kuyum sektöründe değil. Kimlik ibrazı ile en azından paranın kime ait olduğu tespit edilebilir. Bizim şu an için böyle bir yetkimiz yok. Bir kişiden telefon numarası istesen dahi vermek istemiyor. Kimliğini vermek yerine işlem yapmaktan vazgeçebilirler.
Denetimler sıkılaşır mı?
Nasıl tespit edeceksiniz? Mevcut kayıt dışılığı önleyici denetimlerin bile zor yapıldığı bir dönemdeyiz. Bütün sektörler için geçerli bu. Denetlemek için mesai harcanması zor.
Zaten belirli bir miktarın üzerinde işlem yapıldığında paranın banka üzerinden transfer edilmesi gerekiyor. Bu zaten satın alan kişinin bilgilerini içeriyor. Satış yaparken de 30 bin TL’nin üzerinde yapılan alışverişler banka üzerinden yapılmak zorunda.
Altın fiyatlarında yön ne olur?
Artık Noel’e giriyoruz. Piyasalar yarından itibaren kapanıyor. İşlem hacimleri zayıf, tatil modunda olacak. Jeopolitik gerginlikler, merkez bankalarının altın talepleri, küresel enflasyon gelişmeleri, Trump yönetiminin getireceği siyasi ve ekonomik belirsizliklerin şu anda altını hala desteklediğini görüyoruz. Bu konuda 20 Ocak’ta Trump göreve başladıktan sonraki uygulamalar piyasalara yön verecektir.
"Mevduattan altına dönüş olabilir"
İçeride özellikle perşembe günü Merkez Bankası’nın faiz indirimi beklentisi yüksek. Böyle bir indirim olduğunda faizler düşüyor deyip mevduattan altına dönüş olabilir.
Yılbaşı ile beraber gerek asgari ücret gerekse yönetilmiş, yönlendirilmiş fiyat artışları sebebiyle enflasyonda bir miktar yükseliş devam edecek gibi görünüyor. Vatandaşın ellerindeki tasarrufu altına yönlendirmesi olası gözüküyor.
Gram altında sene sonu fiyatı ne olur?
Kapalıçarşı’da gram altının fiyatının sene sonu itibarıyla 3100-3150 TL aralığında olmasını bekliyorum.”