T24 Erbil
Ankara’nın yakın takibinde bulunan Erbil’deki Irak Kürdistan Parlamentosu seçimlerine katılım sabah saatlerinde beklenenin üstünde gerçekleşti. Bölgedeki 6. dönem seçimlerinde 368’i kadın bin 191 aday Meclis‘e girmek için yarışıyor. Siyasi parti liderleri halkı sandığa gelmeye davet ederek seçimlerin huzur ve güven içinde geçmesini istedi.
Kuzey Irak’ta oy verme işlemi saat 07.00’de başladı. Saat 18.00’de sona erecek seçimleri 16 konsolosluk ve yabancı kuruluştan bin 830 kişi izliyor. Ayrıca 22 yabancı ve uluslararası medya kuruluşundan 120’yi aşkın gazetecinin yanı sıra siyasi parti ve yerel sivil kuruluşlarında 9 bin 610 yerli gözlemci de seçimleri yakından takip ediyor.
Parlamento seçimleri için eski Kürdistan Bölgesel Yönetim Başkanı Mesut Barzani, oyunu Erbil’in Pirmam (Selahaddin) ilçesinde kullandı. Bölgesel Yönetim Başkanı Neçirvan Barzani, Başbakan Mesrur Barzani, Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) lideri Bafel Talabani ile siyasi parti liderleri sabah saatlerinde sandığa giderek oylarını kullandı.
Başkan Neçirvan Barzani: Hükûmetin hemen kurulması tüm Kürdistan halkının çıkarına
Oyunu Erbil’de kullandıktan sonra gazetecilere açıklama yapan Neçirvan Barzani, seçimlerin demokratik ve huzur ortamında geçmesini temenni ederek, kazananın bölge halkı olacağını söyledi. Seçimin Kürdistan Bölgesi’nin kurumlarına meşrutiyet kazandıracağını ifade eden Barzani, “Hükûmetin hemen kurulması tüm Kürdistan halkının çıkarınadır. Seçim sonrası yeni bir süreç başlıyor. Tüm taraflar hep birlikte hükûmetin kurulması, parlamentosu ile resmi dairelerin aktifleşmesi için oturmalıyız. Hükûmet kurulurken partilerin Kürdistan halkının çıkarlarını gözetmesi gerekir” dedi.
"Türkiye ile iyi ilişkilere sahibiz"
Ankara ziyaretine ilişkin soruyu da, “Türkiye ile iyi ilişkilere sahibiz“ diyerek yanıtlayan Barzani, şöyle devam etti:
“Normal bir ziyaretti. Her ziyaret ilişkilerimizin daha da güçlenmesine vesile oluyor. Irak ve Kürdistan Bölgesi’nin ilişkilerinin geliştirilmesi çerçevesinde yapılan bir ziyarettir. Sayın Cumhurbaşkanı ile olumlu geçen kapsamlı bir toplantı gerçekleştirdik. Irak ve Kürdistan Bölgesi ile ilgili gerek ekonomik gerekse güvenlik yine bölgedeki değişimleri Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve İbrahim Kalın ile değerlendirdik.”
Oyunu Selahaddin ilçesinde kullanan Başbakan Mesrur Barzani ise, “Oy verme hakkı olan tüm vatandaşlarımızın hükümetlerini belirlemek üzere sandığa gitmelerini umuyorum. Umarım bugünkü seçimler huzur içinde geçer ve Kürdistan vatandaşları haklarıyla oynayanları cezalandırır” dedi.
“KYB Kürdistan bölgesini yeniden düzenleyecek”
KYB lideri Bafel Talabani’nin kardeşi olan Başbakan Yardımcısı Kubat Talabani ise oyunu Süleymaniye'de kullandı. Talabani, halkı oy kullanmaya çağırdı. Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (KYB) Kürdistan Bölgesi'ni “yeniden düzenlemek” istediğini belirten Talabani, “Herkesi gidip güvendikleri partiye oy vermeye ve söylediklerini yapan partiye oy vermeye çağırıyorum. KYB son üç yıldır yeniden örgütleniyor, üç yıldır saflarını yeniden örgütlüyor ve şimdi dört yıldır KYB Kürdistan Bölgesi'ni yeniden düzenleyecek" diye konuştu.
“Uyanın, acele edin”
Bölgeyi yönetmeye aday olan KYB lideri Bafel Talabani ise oyunu Süleymaniye’de kullandı. Seçmenleri "uyanmaya" ve oy kullanmaya çağıran Talabani, “Kürt halkının değerli evlatları, gelin oy verin, çabuk uyanın, acele edin" dedi.
Parlamento seçimleri öncesi 215 bin 960 güvenlik görevlisi dün saat 07.00’den itibaren sandık başına giderek oylarını kullandı. Özel oylama sayımında 29 bin civarında oy geçersiz sayıldı. Biyometrik kart sahibi özel seçmenlerin yüzde 16,8'inin ya oy kullanmadığı ya da geçersiz oy verdiği belirlendi. Komisyona göre, özel oylamaya güvenlik güçlerinin katılım oranı yüzde 96,6 olarak gerçekleşti.
Son seçim 2018’de yapıldı
Kürdistan Bölgesi'nde parlamento seçimleri en son 2018'de yapılmıştı. Seçimlerde bu yıl ilk kez elektronik oylama sistemi kullanılması nedeniyle sandıklarda hilenin önüne geçilmeye çalışılacak.
Bölgedeki 6. dönem seçimlerinde listeler, siyasi partiler ve bağımsız adaylar olmak üzere toplam bin 191 aday Meclis‘e girmek için yarışıyor. Adayların 368’i kadınlardan oluşuyor. Kürdistan Parlamentosu’nda 95’i Kürt, 5’i ise kotadan seçilen olmak üzere 100 milletvekili görev yapıyor.
Adayların partilere dağılımı ise şöyle sıralanıyor:
-Kürdistan Demokrat Partisi: 190 aday
-Kürdistan Yurtseverler Birliği: 172 aday
-Halk Cephesi: 123 aday
-Yeni Nesil: 92 aday
-Kürdistan Bölgesi İttifakı: 84 aday
-Helwest Hareketi: 72 aday
-Değişim Hareketi (Goran): 64 aday
-Kürdistan İslami Birliği: 63 aday
-Kürdistan Adalet Topluluğu: 59 aday
-Ulusal İttifak: 59 aday
-Serdem Listesi: 41 aday
-Kürdistan İslami Hareketi: 35 aday
-Kürdistan İslami İlişkiler Hareketi: 15 aday
-Irak Türkmen Cephesi: 11 aday
|
Seçim sistemi değiştirildi
Irak Merkezi Seçim Başkanlığı tarafından yapılan düzenleme kapsamında bölgede dört bölgeli seçim sistemi uygulamaya geçirildi. Bu kapsamda sistem şöyle belirlendi:
-Erbil: 34 sandalye - 2 kota sandalyesi
-Süleymaniye: 38 sandalye - 2 kota sandalyesi
-Duhok: 25 sandalye - 1 kota sandalyesi
-Halepçe: 3 sandalye