Libya'nın başkenti Trablus bugün yoğun diplomatik trafiğe sahne oldu. Almanya Dışişleri Bakanı'nın yanı sıra Türkiye ve Katar savunma bakanları Trablus'ta temaslarda bulunurken Erdoğan ve Putin de telefonda görüştü.
Libya'da 2014'ten bu yana süren iç savaşın durdurulması ve siyasi bir çözüme ulaşılması için diplomatik hareketlilik artıyor.
Türkiye'nin desteklediği Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti'nin (UMH), Halife Hafter güçlerine karşı üstünlük sağlayıp stratejik öneme sahip Sirte kentine harekat başlatacağını açıklaması, Mısır'ın da Sirte'yi "kırmızı çizgi" ilan ederek askeri müdahale tehdidinde bulunması, çatışmanın boyutlarının genişlemesi endişesini beraberinde getirmişti.
Sirte'nin silahtan arındırılması çağrısı
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Trablus'ta Libyalı mevkidaşı Taha Siala ile görüşmesinde Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu'nun (UNSMIL) Sirte kenti etrafında asker ve silahtan arındırılmış bölge oluşturulması önerisini desteklediklerini vurguladı. Maas, UMH'nın bu öneriyi "prensipte kabul etmiş olmasından" memnuniyet duyduklarını belirtti. UNSMIL'in önerisi, Halife Hafter kontrolündeki 130 bin nüfuslu Sirte kentinin silahlardan ve savaşçılardan arındırılmasını öngörüyor.
Libya'da "aldatıcı bir sükûnet" yaşandığını belirten Maas, diğer yanda tarafların ve dış destekçilerinin ülkeyi silahlandırmaya devam ettiğini, askeri çatışmaların yoğunlaşması tehlikesinin hala büyük olduğunu kaydetti. Libya'da taraflar arasında ateşkes görüşmelerinin devam etmesi gerektiğini belirten Maas, "güvenilir bir ateşkesin tüm diğer alanlarda ilerleme kaydedebilmek için temel olduğunu" vurguladı.
Maas'tan BAE'ye mesaj: Nüfuzunu kullan
Libya'nın en önemli gelir kaynağını oluşturan petrol ihracatı da Maas'ın gündemindeydi. Maas, Hafter birliklerinin Ocak ayından bu yana petrol üretimine uyguladığı blokajın ülkeye milyarlarca dolarlık gelire mal olduğuna dikkat çekerek blokajın sona ermesi ve petrol gelirlerinin daha adil bir şekilde paylaştırılması gerektiğini kaydetti.
Maas Libya'daki temaslarının ardından Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) gidecek. Abu Dabi yönetiminin Libya'da Halife Hafter birlikleri üzerindeki nüfuzunu kullanmasını beklediklerini belirten Maas, "Sadece şu an Libya'da ateşkese yapıcı katkıda bulunanlar Libya'nın geleceğinin bir parçası olabilir" diye konuştu.
Türkiye ve Katar savunma bakanları Trablus'ta
Maas'ın Libyalı mevkidaşıyla görüştüğü saatlerde Türkiye Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Gürel de Trablus'taydı. Akar ve Gürel, aynı saatlerde Trablus'a inen Katar Başbakan Yardımcısı ve Savunma Bakanı Halid bin Muhammed el-Atiyye ile birlikte Libya Savunma Bakan Yardımcısı Selahaddin en-Nemruş'u ziyaret etti.
Türkiye ve Katar, UMH'nın uluslararası arenadaki baş destekçileri konumunda bulunuyor.
Erdoğan ve Putin Libya'yı görüştü
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in de Pazartesi günü bir telefon görüşmesi gerçekleştirdikleri bildirildi. Kremlin'den yapılan açıklamada, iki liderin görüşmesinde Libya'daki krizin ağırlıklı olarak ele alındığı belirtilerek "sürdürülebilir bir ateşkes yolunda gerçek adımlar atılması ihtiyacı" konusunda mutabık kalındığı kaydedildi.
Libya lideri Muammer Kaddafi'nin devrildiği 2011 yılından sonra iç savaşa sürüklenen ülke 2014'ten bu yana iki ayrı kontrol bölgesine ayrılmış durumda. Ülkenin batı kesimleri BM'nin tanıdığı UMH'nın, zengin petrol yataklarının bulunduğu doğu ve güney kesimleri de Halife Hafter'e bağlı Libya Ulusal Ordusu'nun kontrolü altında bulunuyor. Hafter, Tobruk merkezli meclisin desteğine sahip.
Sirte, kentin güneydoğusunda uzanan ve "Libya petrol hilali" olarak bilinen zengin petrol kaynaklarının denize ulaştırılmasında büyük stratejik önem taşıyor. Sirte'nin kontrolü Ocak ayından bu yana Hafter'e bağlı birliklerin elinde bulunuyor.
