ABD'de yaşayan Zuart Sudjian, kendisine miras kalan arazinin üzerine devlet tarafından Batman Havalimanı'nın inşa edildiğini öne sürerek mahkemeye başvurdu.Sudjian'ın Diyarbakır'daki arazilerinin üzerinde de Diyarbakır Havaalanı bulunuyor.
Zuart Sudjian, aile kökeni Diyarbakır’a uzanan bir Ermeni. Diyarbakırlı Basmacıyan Ailesi’nin bir ferdi olan Sudjian, ABD’nin Kaliforniya eyaletinde yaşıyor. Ailesinden miras yoluyla kendisine kalan arazilerin, kadastro çalışmaları sırasında, devlet tarafından habersiz bir şekilde elinden alındığını öğrendi. Bunun üzerine Sudjian, 2012’de hukuk mücadelesine başlayarak, Diyarbakır'da ve Batman’da el konulan arazilerinin geri alınması için mahkemeye başvurdu.
Uygar Gültekin'in Agos'ta yayımlanan haberine göre, başvuruda Sudjian'ın Batman'daki arazilerinin üzerine de, Diyarbakır’da olduğu gibi havaalanı inşa edilmişti. Batman 2. Asliye Hukuk Mahkemesi, başvuruyu kabul ederek davayı açtı.
Ermeni’ye ait diye köylüye vermediler
Arazinin hikayesi de ilginç. Dava dosyasına göre arazi, aile Türkiye'yi terk ettikten sonra, uzun yıllar boyunca köylüler tarafından kullanılmış. 1960 yılında, kadastro çalışması yapılmış. Ancak kadastro çalışması yapılırken, köylüler, kullanım hakkının kendilerinde olduğunu iddia ederek, arazinin taraflarına verilmesi için dava açmışlar. 1963 yılında, Batman Kadastro Mahkemesi, köylülerin başvurusunu reddetmiş. Mahkeme, kararında, yapılan keşif ve bilirkişi raporlarında söz konusu arazinin, 40 sene önce tagayyüp eden (kaçmış ya da kaybolmuş) Ermenilerden Hazine'ye intikal ettiğini ve o zamanından beri Hazine'nin olduğunu, dava açan köylülerin tasarruflarının olmadığını kaydederek, köylülerin davasını reddetmiş. Bu karar bir anlamda arazinin kime ait olduğu konusundaki en önemli resmi belge.
Mahkeme kabul etti
Sudjian'ın avukatları, 1963 yılında Kadastro Mahkemesi tarafından verilen kararı, mahkemeye delil olarak sundu. Avukatlar, Hazine tarafından yapılan tescil işleminin “yolsuz” olduğunu ve Hazine üzerine yapılan tescil işleminin iptalini ve tazminat verilmesini talep ettiler.
Avukatlar, Diyarbakır Havaalanı arazisi için açılan davada, mahkemenin, 10 yıllık hak düşürücü sürenin dolmasından dolayı davayı reddetmesi kararının Yargıtay tarafından bozulduğunu da dikkat çekerek, davanın görülmesini istediler. Mahkeme, avukatların taleplerini kabul ederek, araziyle ilgili açılan davaya başladı. Mahkeme, önümüzdeki günlerde arazinin kadastro kayıtları, avukatların verdiği tapuların incelenmesinin ardından, keşif işlemlerine başlayacak.
