Almanya Şansölyesi Angela Merkel, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a yönelik hakaretler içerdiği iddia edilen şiiri hazırlayıp ZDF televizyonunda yayınlayan Alman komedyen Jan Böhmermann’ın yargılanmasıyla ilgili talebi kabul ettiğini açıkladı.
Merkel, dünkü basın toplantısında, “Görüşmeler sürüyor... Bunlar tamamlandığında size bilgi vereceğiz” demişti. Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret içerikli şiirinden dolayı hakkında soruşturma başlatılan Alman komedyen, bunu bir daha yapmayacağına dair taahhütte bulunması talebini reddetmişti.
Alman basınına göre, Erdoğan’ın avukatları komedyenden bunu bir daha yapmayacağına dair taahhüt imzalaması talebinde bulundu. Ancak Böhmermann bunu reddetti. Böhmermann’ın bu belgeyi imzalaması, şiiri bir daha okumayacağı veya Erdoğan hakkında benzeri bir hakarette bulunmayacağını kabul etmesi anlamına gelecekti.
Sanatçılardan dayanışma
Hürriyet'ten Celal Özcan'ın haberine göre, bir grup tanınmış Alman sanatçı Böhmermann’la dayanışma başlattı. ‘Die Zeit’ gazetesinde hükümete açık bir mektup yazan sanatçılar, “Böhmermann’ın Cumhurbaşkanı Erdoğan şiiri üzerine tartışmak, mahkeme salonunun değil, gazetelerin kültür sayfalarının işi. Sanat, sanatçıların ‘eserim yüzünden soruşturma açılır mı havası’ içinde gelişmez” diye yazdı. Yabancı liderlere hakareti düzenleyen Alman Ceza Yasası’nın 103’üncü maddesinin kaldırılması talep edildi.
Almanlar karşı
Almanya’da Emnid şirketi tarafından yapılan ankete göre Almanların üçte ikisi Başbakan Merkel’in Böhmermann olayında siyasi nedenlerden dolayı Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı çok fazla dikkate aldığı görüşünde. Ankete göre Almanların çoğunluğu komedyen Böhmermann’a dava açılmasına karşı.
Başvuru nasıl oldu da
Şansölye’ye kadar gitti?
Alman Ceza Yasası’nın 103’üncü maddesi yabancı devlet adamları, organları, diplomatik temsilcilerine hakarete cezayı düzenliyor. Hakaret cezası 3 yıla kadar hapis veya para cezası öngörüyor. Eğer hakaret iftira niteliği taşıyorsa, hapis cezası 3 aydan 5 yıla kadar çıkabiliyor.
Alman Ceza Yasası’nın 104’üncü maddesinin ‘a’ fıkrası, yabancı devlet adamlarına hakarete Almanya’da dava açılabilmesi için üç şart koşuyor: Almanya’nın o ülkeyle diplomatik ilişkilerinin bulunması. Benzeri yasanın o ülkede de var olması. Cezanın takibi için adı geçen ülkenin Alman hükümetinden yetki talebinde bulunması.
Türkiye’nin Berlin Büyükelçiliği bu çerçevede, Alman Dışişleri Bakanlığı’na komedyen Jan Böhmermann hakkında “Soruşturma başlatılması için girişimde bulunun” diye yazılı nota verdi. Alman Dışişleri, Adalet Bakanlığı ve Başbakanlık yetkilileri Türkiye’nin talebini inceliyor.
İncelemelerin başında Türkiye’de de devlet adamlarına hakarete ceza öngören yasa bulunuyor mu, sorusu geliyor. Örneğin ABD’de böyle bir yasa yok. Bu nedenle ABD’li devlet adamlarının Almanya’da hakaret davası açma şansı bulunmuyor. Alman Dışişleri yetkilileri Türkiye’de Almanya’dakinin benzeri bir yasa olduğundan hareket ediyor.
