Kamuoyu araştırma enstitüsü Infratest dimap'ın ARD televizyon kanalı ve Die Welt gazetesi için yaptığı anket, Almanya'daki genel seçimlere iki aydan kısa bir süre kala önemli sonuçlar ortaya koydu.
Almanya'nın dev otomotil üreticilerinin patronları ve politikacıları biraraya getiren 2 Ağustos'daki Dizel Zirvesi'nin hemen ardından yapılan ankete, katılımcıların politikacı ve otomotiv şirketlerine öfkesi damgasını vurdu. Ankette otomotiv devlerinin dizel motorlu araçların emisyon değerlerinde manipülasyon yapıp bilerek hava kirliğine yol açmalarına anlayış gösterilmiyor. Ankete katılanların yüzde 57'si manipülasyon skandalı ile Alman otomotiv devlerine olan güvenlerini yitirdiklerini belirtiyor. Katılımcıların yüzde 56'sı da manipülasyonların Alman ekonomisine uzun vadeli zararlar vermesinden endişe ediyor.
Berlin'de düzenlenen Dizel Zirvesi'nde federal ve eyalet hükümet temsilcileri ile otomotil üreticilerinin patronları, özellikle hava kirliliğine neden olan dizel araçların karşı karşıya olduğu trafiğe çıkma yasağının nasıl önüne geçilebilineceği ele almıştı. Otomobil üreticileri, zararlı azot oksit değerlerinin düşürülmesini sağlamak için, dizel araçların yazılımlarının güncellenmesi ya da eski dizel araçların yeni model araçlarla büyük indirimler karşılığı değiştirilmesi gibi alternatifler sunsalar da bunlar, uzmanları tatmin etmeye yetmedi.
Alman seçmenin halay kırıklığı
Politikacıların otomotiv sektörüne daha fazla baskı yapmamış olması, birçok seçmeni hayal kırıklığına uğrattı. Anket katılımcılarının yüzde 67'si sorumlu politikacıların krizin aşılması sürecinde otomotiv endüstrisine fazla müsamahakar bir tutum gösterildiğini düşünüyor. Katılımcıların sadece beşte biri, otomobil üreticilerine yönelik tutumu makul buluyor.
Siyaset ve otomotiv endüstrisi arasındaki sıkı bağlar da birçok Alman vatandaşının eleştiri odaklarından birini oluşturuyor. Çoğunluk, emisyon skandalının aşılması sürecinde politikacıların, otomobil üreticilerinin çıkarlarını ilk planda tutuklarını ve çevrenin korunması ile vatandaşın sağlığını ise geri plana ittiğine inanıyor. Katılımcıların çoğu bunun tersi bir çizgi istiyor. Seçmenin yüzde 66'sı politikacıların çevrenin korunması ve vatandaşın sağlığının ilk plana çekilmesini talep ediyor.
Hükümetten memnuniyette düşüş
Yine de siyaset ve otomotiv endüstisi arasındaki ilişkinin yarattığı eleştirel bakış açısı, seçmenin federal hükümetten memnuniyetine de olumsuz yansıyor. Halihazırda federal hükümetin çalışmalarından memnun olan Almanların oranı yüzde 47'lerde seyrediyor. Oysa bu oran mayıs ayındaki ankette yüzde 55 civarındaydı.
Bununla birlikte son ankette, hem hükümet temsilcileri hem de muhalif politikacıların popülerliğini kaybetmesi dikkat çekiyor. Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) partili Almanya Başbakanı Angela Merkel popülaritesinden 10 puan kaybederek, yüzde 59'luk destekle en sevilen poltikacılar listesinde üçüncü sıraya geriledi. 1 puan kaybetmesine rağmen Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schäuble (CDU) yüzde 64'lük destekle en sevilen politikacı olurken ve 3 puan kaybetmesine rağmen yüzde 63'lük destekle Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel (Sosyal Demokrat Parti – SPD) ikinci sırada geldi. SPD'nin başbakan adayı Martin Schulz da 4 puan kaybedip yüzde 33'e düşerek şimdiye dek ARD trendlerinde aldığı en düşük değeri gördü.
Değişim rüzgarı esmiyor
Doğrudan başbakanlık seçimi olması halinde seçmenin tercihinde bir önceki aya oranla 5 puan kaybetse de Almanya Başbakanı Angela Merkel'in koltuğunu kaybetmesi için endişelenmesine gerek yok. Halihazırda doğrudan başbakanlık seçimi olsa, seçmenin yüzde 52'si Angela Merkel'i seçeceğini belirtti. Ağustos anketi, Merkel'in sosyal demokrat rakibi Martin Schulz'u açık ara ile geride bırakacağını gösterdi. Oysa Martin Schulz başbakanlık adaylığını ilk ilan ettiği dönemde, Şubat ve Mart aylarındaki anketlerde Merkel'i geride bırakıyordu. Schulz son ankette doğrudan bir başbakanlık seçiminde ancak yüzde 30'luk bir desteğe ulaşabildi.
Sonuçlar, ufak değişikliklere rağmen seçimlerden 6 hafta önce herhangi bir değişim atmosferine işaret etmiyor. Ankete göre, Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ve kardeş partisi Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) bu Pazar günü genel seçimler olsa yüzde 39 oya ulaşabiliyor. Bu oran, Temmuz ayında da yüzde 39 olarak kaydedilmişti. Son ankete göre Sosyal Demokratlar ise seçmenin ancak yüzde 24'ünün desteğini alabiliyor. Sosyal Demokratlar, bu değerle bahar aylarındaki kısa süreli Schulz efektinin ardından eski değerlerine geri dönmüş görünüyor.
Sıralamadaki önemli üçüncü sıra içinse küçük partilerin yarışı burun buruna gidiyor. Sol Parti'nin oyları yüzde 9'larda seyrederken Yeşiller, Hür Demokrat Parti (FDP) ve sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) yüzde 8'erlik oy oranı ile çekişiyorlar. Ancak bu oran, son seçimlerde büyük kan kaybeden FDP için yeniden Federal Meclis'e girmek, sağ popülist AfD için ise ilk kez Federal Meclis'te sandalye sahibi olmak anlamına geliyor.
Almanya'da genel seçimler 24 Eylül'de yapılacak. ARD tarafından her ay yapılan bu anketler, eğilimlere işaret etse de seçmenin büyük bir kısmı kararını seçimden kısa bir süre önce veriyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Nina Werkhäuser
