Başbakan Tayyip Erdoğan'a atfedilerek yayınlanan son ses kaydında, büyük bir kamu ihalesine ilişkin olarak bilgi alışverişi ve yönlendirme diyaloğu dikkat çekiyor. Erdoğan'a ait olduğu iddia edilen ve dinlemenin yasal yollarla yapılıp yapılmadığı konusunda kuşku doğuran ses kaydında, Başbakan, Deniz Ticaret Odası Başkanı işadamı Metin Kalkavan'a, milli gemi (MİLGEM) projesini de kapsayan Savunma Sanayii Müsteşarlığı ihaleleri konusunda bilgi veriyor, yönlendirme yapıyor.
Bu haberin özeti
Erdoğan'a atfedilen konuşmalar ile milyarlarca dolarlık savunma sanayii ihalelerinde yeniden düzenlemeler içeren süreçte şu noktalar dikkat çekiyor:
- İddiaya göre, Erdoğan Nisan 2013'te Metin Kalkavan'a, Koç grubunun kazandığı milli gemi ihalesi için Başbakanlık Teftiş Kurulu'na itiraz dilekçesi vermesini tavsiye etti.
- Mayıs ayında Başbakanlık Teftiş Kurulu, Koç grubuna verilen ihalede "kamu zararı doğduğu" yolunda rapor hazırladı.
- 26 Eylül 2013'te, başkanı Tayyip Erdoğan, üyeleri Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel olan Savunma Sanayii İcra Komitesi, 3 Ocak 2013'te Koç grubuna ait RMK şirketinin kazandığı ihaleyi iptal etti.
- İptal kararından bir gün sonra, kendisine atfedilen ses kaydına göre Erdoğan Kalkavan'a telefonda, "Seni arayabilirler bu malum yerden, biraz rakam ile ilgili bir görüşme yapın tekrar dedik. (...) Fiyatın dışında her şeyi sizin üzerinizdeki şeyi oluşturduk, olgunlaştırdık" mesajını verdi.
- Daha sonra, Erdoğan'ın Başbakanlık Teftiş Kurulu'na itiraz dilekçesi vermesini tavsiye ederek ihaleye dahil olmasını sağladığı Metin Kalkavan'a ait Sedef Gemi İnşaat A.Ş devreye girdi. Savunma Sanayii İcra Komitesi, 26 Aralık 2013'te, MİLGEM kapsamındaki 3 milyar dolarlık havuzlu çıkarma gemisi (LPD) ihalesinin Sedef Gemi İnşaat A.Ş'ye verildiğini açıkladı.
'Başbakanlık Teftiş Kurulu'na itiraz edin'
İnternette, sosyal medyada ve CNN Türk'ün de aralarında bulunduğu bazı televizyon kanallarında ele alınan, CHP'nin soru önergesi ile Meclis gündemine de taşınan ses kayıtlarından ilki 16 Nisan 2013 tarihini taşıyor. Erdoğan, kendisine ait olduğu öne sürülen bu konuşmada, Kalkavan'a, 4'ünü Koç grubunun aldığı 6 gemilik ihaleye neden katılmadıklarını soruyor ve Başbakanlık Teftiş Kurulu'na bir itiraz dilekçesi yazmalarını tavsiye ediyor. İhaleye davet edilmeyen Kalkavan'ın, "Biz hata yaptık, yazılı başvuru yapmadık, sözlü yaptık" mesajına karşılık, Başbakan'ın özetle şu cevabı verdiği ses kaydında öne sürülüyor:
"Mübarek, niye yazılı müracaatınız omadı ki? Siz yine de 'tam rekabet oluşmadı' diye bununla ilgili Başbakanlık Teftiş Kurulu’na bir yazı yazın, ondan sonra bu yazının bir tanesini de BİMER’e (Başbakanlık İletişim Merkezi) , bir tanesini de benim Özel Kalem'e bildirin."
İddiaya göre, Erdoğan, "Siz efendim, bu çeşitte bir karar verdiniz mi acaba" sorusuna, "O olacak" karşılığını veriyor.
Kayıttaki iddiaya göre, bu görüşme, Kalkavan'ın "Tamam efendim" ifadesiyle son buluyor.
'Seni arayabilirler malum yerden'
İddiaya göre ikinci görüşme, başkanı Başbakan Erdoğan, üyeleri Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Necdet Özel olan Savunma Sanayii İcra Komitesi'nin Koç grubunun 4 gemi için kazandığı MİLGEM ihalesini iptal etmesinden bir gün sonra, 27 Eylül 2013'te yapıldı.
Erdoğan, kendisine atfedilen bu ses kaydında Kalkavan'a "Seni arayabilirler bu malum yerden, biraz rakam ile ilgili bir görüşme yapın tekrar dedik" diyor. Konuşmanın akışından, Erdoğan'ın "olaya İsmet'i de soktum", Kalkavan'ın da "Murat Bey görüşmek istedi" ifadelerinden, söz konusu edilen kurumun, müsteşarlığını Murat Bayar'ın yaptığı Savunma Sanayii Müsteşarlığı olduğu anlaşılıyor.
İddiaya göre bu görüşmede Erdoğan, "Ben tabloyu bilmiyordum, tabloyu tabii bugün gördük. Orada şey noktasında arkadaşlar fiyatın dışında her şeyi sizin üzerinizdeki şeyi oluşturduk, olgunlaştırdık ama fiyatta sizin biraz tabii şeyde farklılığınız var, en yüksek sizinki gözüküyor" diyor.
İddiaya göre Erdoğan, teklif ettiği fiyatın rakip firma tekliflerinin üzerinde kaldığı konusunda "Siz yüksek görünüyorsunuz" diye uyardığı Kalkavan'ın "Tamam, biz onun gereğini yaparız" sözleri üzerine, özetle şunları söylüyor:
"Orada gereğini, şeyde de çok geride görünüyorsunuz, diğerlerinde, fiyat noktasında... Buna rağmen biz dedik ki bir daha bir görüşme yapın dedik, fiyat konusunda. Yani işi bugünkü tabloya göre bağlatmadık. Yani o konuyu da sizi haberdar edip görüşebilirler, ama asıl olan tabii diğeri. Ben İsmet Bey’e de gerekeni söyledim. Bizzat o görüşmede bulunacak."
'
Erdoğan'a atfedilerek yayınlanan ses kaydına göre Kalkavan, Savunma Sanayii Müsteşarlığı ihalelerini kastederek "Biz bir tanesine girdik, o şeyde LPD’de, diğerlerinde biz yokuz, bir tek LPD’deyiz. LPD’de çok büyük fark olma şansı yok" diyerek kendilerinin havuzlu çıkarma gemisi (LPD) için teklif verdiklerini vurguluyor.
"Tamam o diğeri dediğiniz MİLGEM'i mi diyorsunuz" diye soran Kalkavan, "Evet evet" karşılığını alınca, "Orada zaten gireceğiz, orada açıldığında, orada gerekeni yapacağız, orada hiç gönlünüz rahat olsun, biz orada olandan aşağı fiyat vereceğiz. Şu anda olanın altında vereceğiz, orada sizin yüzünüzü şey yapmayız, olanın altında fiyat vereceğiz" diyor.
İddiaya göre Erdoğan, "öbürü" dediği ihale için hareket tarzını şöyle ifade ediyor:
"Öbüründe de hareket noktamız şu oldu, dedik ki, diğerlerinin bir örneği yok, burada ise İspanyolların bir örneği var ortada. Diğerleri örneği olmadığı için, bu şekilde fiyat verebiliyorlar, ama İspanyolların tabii ortada örneği var dedik. Onun için bu yüksek görülebilir, dolayısıyla tekrar görüşmekte fayda var dedik. O şekilde işi tekrar bir açık eksiltme kendilerinden istedik."
İhale 26 Aralık 2013'te Kalkavan'a verildi
Bu görüşmeden tam üç ay sonra, daha önce Başbakanlık Teftiş Kurulu'nun "kamu zararı doğduğu" görüşüyle Koç grubundan (RMK) geri alınan 3 milyar dolarlık havuzlu çıkarma gemisi (LPD) ihalesi Metin Kalkavan'a ait Sedef Gemi İnşaat A.Ş'ye verildi. Başkanlığını Erdoğan'ın, üyeliklerini de Milli Savunma Bakanı Yılmaz ve Genelkurmay Başkanı Özel'in yaptığı Savunma Sanayii İcra Komitesi, 27 Aralık 2013'te resmi olarak şu duyuruyu yaptı:
"Savunma Sanayii İcra Komitesi, 26 Aralık 2013 tarihinde, Savunma Sanayii Müsteşarlığı
tarafından teklif değerlendirme çalışmaları tamamlanan Havuzlu Çıkarma Gemisi (LPD)
Projesi kapsamında, SEDEF Gemi İnşaatı A.Ş. ile sözleşme görüşmelerine başlanması, söz konusu firma ile anlaşma sağlanamaması durumunda sözleşme görüşmelerine ikinci sıradaki DESAN Deniz İnşaat Sanayi A.Ş. ile devam edilmesi kararı almıştır."
Savunma Sanayii İcra Komitesi'nin Koç grubunun kazandığı ihaleyi iptal kararı için tıklayın
Savuma Sanayii İcra Komitesi'nin ihalenin Kalkavan'ın şirketine verilmesine ilişkin kararı için tıklayın