Politika

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, 12 yıl sonra Ankara'da | İki liderden ortak mesaj: Diyaloğumuz üst seviyede, ilişkilerimizi güçlendireceğiz

Cumhurbaşkanı Erdoğan, havalimanından bizzat karşıladığı Sisi'yi, yine havalimanından bu kez "Rabia" işareti yaparak uğurladı. Erdoğan, Müslüman Kardeşler liderliğindeki hükûmetin 2013'te devrilmesinin ardından Sisi'yi sık sık "acımasız bir katil" olarak nitelendirmişti

04 Eylül 2024 13:18

Güncelleme: 05 Eylül 2024 01:30

T24 Haber Merkezi

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın daveti üzerine 12 yılın ardından ilk kez Türkiye'yi ziyaret etti. Erdoğan'ın, bizzat Sisi'yi havalimanında karşılamasının ardından iki lider baş başa görüşme gerçekleştirdi. Görüşmenin ardından ortak bildiri ve 17 anlaşmayı imzalayan liderler basın açıklaması yaptı. Gazze konusunda ortak bir tutum içinde olduklarını vurgulayan Erdoğan, Mısır ile iş birliğinin daha da ileriye taşındığını ifade etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'yi ülkesine uğurlamadan önce onunla Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nin balkonunda poz verdi. Sisi ile havalimanına aynı makam aracında giden Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı'nı uğurlarken "Rabia" işareti yaptı. 

Cumhurbaşkanı Sisi'nin, şubat ayındaki Kahire ziyaretlerinde "büyük bir teveccüh gösterip", kendilerini çok sıcak ağırladığını belirten Erdoğan, Kahire ziyaretinin iki ülke ilişkilerinde yeni bir dönüm noktası olduğunu söyledi. Erdoğan, "Sayın Cumhurbaşkanı Kahire'deki ziyaretimde teveccüh göstermiş bizleri çok sıcak ağırlamıştı. O günden bugüne diyaloğumuzu ve işbirliğimizi en üst seviyede tuttuk. Daima yakın istişare halinde olduk. İşbirliğimizi değerli kardeşimin iade-i ziyareti ile daha da ileriye taşıyoruz. Mısır'la ortak geçmişe, yakın dostluk bağlarına sahibiz" dedi.

Külliye'deki resmî karşılama töreni

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi de, "Dost ülkeye yapmış olduğumuz ilk ziyaret iki ülke arasındaki köklü ilişkilerin çok daha gelişeceğinin göstergesidir" ifadelerini kullandı. 

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Erdoğan ile yaptıkları görüşmeye ilişkin, "Orta Doğu içerisinde güvenliğin ve esenliğin sağlanmasının mevcut anlaşmazlıkların ortadan kaldırılmasıyla mümkün olacağını belirttik" dedi.

Fotoğraf: AA

Erdoğan bizzat karşıladı

Sisi ve beraberindeki heyeti Ankara'ya getiren uçak, Esenboğa Havalimanı'na indi. Karşılama töreninde Cumhurbaşkanı Erdoğan'a Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ankara Valisi Vasip Şahin ve diğer ilgililer eşlik etti. Esenboğa Havalimanı Şeref Salonu'nda bir süre görüşen Erdoğan ve Sisi, daha sonra aynı makam aracıyla Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ne geçti. Sisi için Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde resmî karşılama töreni yapıldı.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi'nin tören kıtasını selamlamasından sonra iki lider, heyetlerini birbirlerine takdim etti. Fotoğraf çekimi sonrası resmi karşılama töreni sona ererken Erdoğan ve Sisi, baş başa görüşmeye başladı. Daha sonra liderler Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısına başkanlık etti.

Abdulfettah es-Sisi ve Erdoğan, görüşmelerinin ardından ortak basın açıklaması düzenledi.

"Ülkelerimiz arasındaki köprü ve çok boyutlu ilişkileri sürekli güçlendiriyoruz" diyen Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

 

Erdoğan: Hedef 15 milyar dolarlık ticaret hacmi

"Mısır Cumhurbaşkanı Sayın El Sisi'yi ülkemizde ağırlamaktan duyduğum memnuniyeti ifade etmek istiyorum. Kendisine şahsım, milletim adına hoş geldiniz diyorum. Sayın Cumhurbaşkanı Kahire'deki ziyaretimde teveccüh göstermiş bizleri çok sıcak ağırlamıştı. O günden bugüne diyaloğumuzu ve iş birliğimizi en üst seviyede tuttuk. Daima yakın istişare halinde olduk. İşbirliğimizi değerli kardeşimin iade-i ziyareti ile daha da ileriye taşıyoruz. Mısır'la ortak geçmişe, yakın dostluk bağlarına sahibiz. Önümüzdeki sene diplomatik ilişkilerimizin 100. yıl dönümünü kutlayacağız.

Medeniyetlere beşiklik yapmış iki kadim ülkeyiz. Köklü ve çok boyutlu ilişkileri müşterek çabalarımızla sürekli güçlendiriyoruz. Çalışmalarımızın semerelerini görmekten ayrıca memnuniyet duyuyoruz. Sayın Sisi ile Kahire'deki görüşmemizde Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyimizi yeniden yapılandırma kararı almıştık. Bu mekanizmanın ilk toplantısını bugün gerçekleştirdik.

Sanayi, ticaret, savunma, sağlık, çevre, enerji dahil her alanda ilerleme irademizi teyit ettik. Ticaret ve ekonomi iş birliğimizin en güçlü boyutunu oluşturuyor. Son 10 yılda Mısır'ın ilk 5 ticaret ortağı arasında yer aldık. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde 15 milyar hedefine doğru kararlı bir şekilde ilerliyoruz. İş adamlarımız 3 milyar dolara yaklaşan yatırımlarıyla Mısır ekonomisine katkı sağlıyor.

Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısı

Gazze açıklaması

Girişimcilerimizi teşvik ediyor, Mısırlı yatırımcıları Türkiye'ye bekliyoruz. Doğalgaz, nükleer enerji başta olmak üzere enerji alanında iş birliğimizi geliştirmek durumundayız. Kardeş Mısır halkı Türkiye'ye yoğun ilgi gösteriyor. İlişkilerimizde olumlu ivmenin turizm alanına da yansıyacağına inanıyorum. Türkiye ve Mısır'ın bölgesel barış ve istikrara katkıları hayati önemdedir. Gazze başta olmak üzere bölgesel meselelerin çözümüne yönelik düzenli istişarelerde mutabık kaldık.

Filistin'de son durum itibariyle görüşmelerimiz odağında bu yer aldı. Türkiye ve Mısır ortak bir duruşa sahiptir. 11 aydır devam eden soykırımın sona ermesi, kalıcı ateşkesin tesisi, insani yardımların engelsiz akışı önceliğimiz olmaya devam ediyor. Gazze'ye toplam yardımın yüzde 32'si Türkiye'den gitmiştir. Bu yardımların ulaştırılmasında Türk Kızılayı, AFAD'la iş birliği içinde hareket eden Mısır Kızılay'ı ve Mısır makamlarına teşekkür ediyorum.

Abdulfettah es-Sisi, Recep Tayyip Erdoğan

İsrail, insani yardımları engelleyerek işlediği suçlara bir yenisini daha ekliyor. Binlerce ton bomba ile kıramadığı direniş azmini, Filistin halkını açlığa ve susuzluğa mahkûm ederek kırmaya çalışmaktadır. Ölen her masumun sorumlusu İsrail ve destekçileridir. Mısır, Katar, Amerika ile birlikte müzakerelere arabuluculuk yapıyor. Biz de Dışişleri Bakanlığımız ve MİT Başkanlığımız vasıtasıyla destek veriyoruz. İsrail'in uzlaşmaz ve engelleyici tutumu halen devam ediyor. İsrail, müzakere yürüttüğü muhatabını şehit ederek nasıl bir zihniyete sahip olduğunu göstermiştir.

"İsrail'e baskıların artırılması noktasında elimizden geleni yapıyoruz"

Netanyahu'nun Mısır'a yönelik ithamlarını reddettiğimizi çok net söylemek isterim. İsrail'e baskıların artırılması noktasında elimizden geleni yaptık yapıyoruz. Güney Afrika'da UAD'de açtığı soykırım davasına müdahil başvurumuzu resmen ilettik. İsrail'li yetkililerin uluslararası mahkemelerde hesap vermesi için çalışmalarımızı yoğun şekilde söylüyoruz. 41 bin masum insanın katillerin yeri Meclis kürsüleri değil mahkeme salonlarıdır.

Uluslararası topluma düşen sorumluluğu hatırlatmaya devam ediyoruz. Bazı ülkeler halen kayıtsız şartsız destekle işlenen suçlara ortak oluyor. Netanyahu hükümetinin tüm dünyayı tehlikeye atan katliam politikasını durdurulması konusunda caydırıcı adımlar atılmıyor. İsrail'in bölgemizi daha fazla gerilime sürüklemesinin önüne geçmek, ikircikli politikaların terk edilmesiyle mümkün olacaktır. Yanlıştan dönülmesi çağrımızı bir kez daha tekrarlıyorum.

İstişarelerimizde Gazze'nin yanı sıra başta Doğu Akdeniz, Suriye, Libya, Sudan ve Afrika olmak üzere bölgesel konuları ele aldık. Benzer tutum ve hedeflere sahip olduğumuz Mısır'la istişarelerimizi güçlendirme noktasında kararlıyız. Bundan sonra daha yakın iş birliği içinde olacağız. Çok boyutlu münasebetlerimizi kazan kazan anlayışıyla ileriye taşıyacağız."

Sisi: Değerli kardeşim Erdoğan

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ardından konuşan Mısır Cumhurbaşkanı Sisi de şunları ifade etti: 

Değerli kardeşim Recep Tayyip Erdoğan. Sözümün başında bana karşı göstermiş olduğu yakın ilgi ve misafirperverlikten dolayı en içten teşekkürlerimi iletmek isterim. Dost ülkeye yapmış olduğumuz ilk ziyaret iki ülke arasındaki köklü ilişkilerin çok daha gelişeceğinin göstergesidir.

Şüphesiz bizleri bir araya getiren birçok ortak paydamız, ortak tarihimiz bulunmaktadır. Geçtiğimiz dönem içerisinde turizmle birlikte Türk halkı ile Mısır halkı arasında daha fazla iletişimi gördük. Ticaret ve ticaretin ötesinde ülkemizde Türk yatırımlarıyla birlikte ilişkinin daha da arttığını görmekteyiz.

Turizmle birlikte Türk halkı ile Mısır halkı arasında daha fazla iletişimin olduğunu gördük. Öte yandan ticaret. Artan Türk yatırımları ile temas daha da arttı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, şubat ayında ülkemizde yaptığı ziyaret ilişkilere ayrı bir ivme kazandırdı. Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı'nı yapma kararını orada aldık. Birçok alanda ortak adımlar atma kararı aldık ve bugünkü anlaşmalarda da bunları gözlemledik. Türk yatırımcılara sunduğumuz olanaklar bizim için önemli. Türklerin ülkemizde yatırım yapması ve ürünlerini farklı ülkelere ihracatta bulunmaları önemli.

"Türkiye ile birçok alanda ortak adım atma kararı aldık"

Türkiye ile Mısır arasındaki ilişkiler bağlamında beraber koordinasyonun çok önemli olduğunun altını çizdim. İnsani krizlerin önüne geçmek için beraber çalışmalıyız diye karar aldık. Filistin ve Gazze'deki kardeşlerimiz başta olmak üzere daha yoğun çalışmalıyız. Türkiye ve Mısır olarak bir an önce ateşkesin sağlanması, Batı Şeria'da işgallerin son bulması ve Filistin'in 1967 sınırları içinde, başkenti Doğu Kudüs olan devlet kurmak haklarını vurguladık. Gazze'ye insani yardımların ulaşması için elimizden gelen çabayı harcamaktayız. Güvenlik ve istikrar meselelerini de ele aldık. Libya konusunda hem başkanlık hem parlamento seçimleri, orada güvenliğin sağlanması, silahlı güçlerin ülkeden ayrılmaları Libya için önemli diye ifade ettik.

Suriye ile normalleşme süreci mesajı

Suriye'yi etkileyen krizin son bulmasını ele aldık. Türkiye ile Suriye arasındaki yakınlaşmayı memnuniyetle karşılaşıyoruz. Suriye'nin toprak bütünlüğü ve terörle mücadelede hemfikiriz. Sudan, Somali ve Afrika boynuzundaki sorunları ele aldık. Güvenliğin tesisinin öneminin altını çizdik. Ortadoğu'da güvenlik ve esenliğin sağlanması mevcut anlaşmazlıkların ortadan kaldırılmasıyla tesis edilecektir. Son olarak çok değerli kardeşim Recep Tayyip Erdoğan'ın bana ve heyetime karşı göstermiş olduğu misafirperverliğe teşekkür ediyorum."

 

17 anlaşma imzalandı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Es-Sisi'nin huzurunda iki ülke arasında 17 anlaşma imzalandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve es-Sisi, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı'na başkanlık etti. Toplantı sonrası iki ülke arasında yapılacak anlaşmaların imza törenine geçildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı es-Sisi huzurunda imzalanan 17 anlaşma şöyle:

"- Yeni İdari Başkent Endüstri Parkının Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı

- Yeni Ekim Şehrinde Endüstri Parkının Geliştirilmesi İçin Arazi Tahsis Sözleşmesi

- Türkiye Cumhuriyeti Rekabet Kurumu ile Mısır Arap Cumhuriyeti Rekabet Kurumu Arasında Rekabet Politikası Alanında Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu ile Mısır Arap Cumhuriyeti Yükseköğretim ve Bilimsel Araştırma Bakanlığı Arasında Yükseköğretim Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları ve Mısır Ulusal Demiryolları Arasında Demiryolu Sektöründe İşbirliğinin Geliştirilmesine İlişkin Mutabakat Zaptı

- Sivil Havacılık İdareleri Arasında Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Mısır Arap Cumhuriyeti İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı Arasında Bilgi ve İletişim Teknolojileri Alanında Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Tarım Alanında Bilimsel, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı ile Mısır Arap Cumhuriyeti Sağlık ve Nüfus Bakanlığı Arasında Sağlık ve Tıp Bilimleri Alanlarında İşbirliğine Dair Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı ile Mısır Arap Cumhuriyeti Mikro, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Ajansı Arasında Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Mısır Arap Cumhuriyeti Planlama, Ekonomik Kalkınma ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı Arasında İşbirliği ve Kapasite Geliştirmeye İlişkin Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Mısır Arap Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı Arasında Mali ve Ekonomik Konularda İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Enerji Alanında Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Mısır Arap Cumhuriyeti Çalışma Bakanlığı Arasında Çalışma ve İstihdam Alanında Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Mısır Arap Cumhuriyeti Çevre Bakanlığı Arasında Çevre Koruma Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Mısır Arap Cumhuriyeti Çevre Bakanlığı Arasında Şehircilik Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı

- Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Mısır Arap Cumhuriyeti Dışişleri, Göç ve Mısırlı Gurbetçiler Bakanlığı Arasında Mutabakat Muhtırası"

Törende, ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İş Birliği Konseyi 1. Toplantısı Ortak Bildirisi Cumhurbaşkanı Erdoğan ve es-Sisi tarafından imza altına alındı.

 

Külliye'nin balkonunda sohbet, 'Rabia'lı uğurlama

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nin balkonunda sohbet etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Sisi ile sohbetine ilişkin fotoğraflar, sosyal medya hesabından paylaşıldı.

Görüşmenin ardından Erdoğan ve Sisi, Esenboğa Havalimanı'na aynı makam aracında gitti. Erdoğan, Ankara Esenboğa Havalimanı'ndaki bizzat karşıladığı Mısır Cumhurbaşkanı Sisi'yi yine bizzat havalimanından uğurladı. Erdoğan, Sisi'yi Rabia işareti yaparak uğurladı.

Rabia işaretiyle uğurlama