Mısır'ın milyarder işadamı ve Müslüman Kardeşler'e muhalif Liberal Hür Mısırlılar Partisi'nin kurucusu Naguib Sawiris, ülkenin ekonomik durumunu BBC'de yayınlanan Newsnight programında açıkladı. Programın muhabiri Tim Whewell'in sorularını yanıtlayan Sawiris, 2 buçuk yıldır durgun olan ekonominin şu anda en kötü durumda olduğunu belirterek, "Müslüman Kardeşler'in kapasitesi düşük kaldı ve her cephede kötü bir performans sergilediler. Çok kötü bir miras devralmıştı, ama onlar da ekonomiyi dibe vurdurdular" dedi.
Müslüman Kardeşler'in ülke dışındaki yatırımcıları korkuttuğunu belirten Sawaris, "Bundan gurur duymuyorum ama iki buçuk yıldır şahsen Mısır'a bir kuruş yatırım yapmadım. Evimdeki eski televizyonumu bile değiştirmedim. Çünkü herkese zorbalık yapan faşist bir diktatörce yönetilen bir ülkede yaşayabileceğimden emin değildim" diye konuştu. BBC, yatırımcıları Müslüman Kardeşler'den çok, sürekli süren gösterilerin korkuttuğu söylemini sorması üzerine Sawiris, "Yüzde yüz doğru. Ama gösterilerin yapılmasının sorumlusu kim? Mursi hiç dinlemedi. Ben ona mektuplar yazdım. Muhalefet 'oturalım, birlikçe çalışalım. Tek başına yönetemezsin, bizi dışlayamazsın, zorbalık yapamazsın. Bu sadece senin ülken değil, tüm Mısırlıları temsil etmiyorsun' dedi" cevabını verdi.
BBC'nin Newsnight programında Tim Whewell'in sorularına Naguib Sawaris'in verdiği cevaplar şöyle:
Durum ne kadar kötü ?
Bence Mısır ekonomisi şu anda şimdiye kadarki en kötü durumda. 2,5 yıldır hiçbir şey yapılmıyor. Farklı bakanlar, kısa sürelerle geldi, bakanlar değişti. İnsanlar yatırım yapmakta isteksiz davrandı. Müslüman Kardeşler'in kapasitesi düşük kaldı ve her cephede kötü bir performans sergilediler. Çok kötü bir miras devralmıştı, ama onlar da ekonomiyi dibe vurdurdular. Şu anda çok kötü durumdayız.
Peki bu çok kötü durum ne anlama geliyor ?
'Yatırımcıları korkuttular'
Gelmiş geçmiş en yüksek işsizlik oranları demek, turizm gelirleri sıfır, yüksek enflasyon ve fiyatlar demek. Yakıt sıkıntısı ve sübvansiyonlar ekonomiyi, yiyip bitiriyor. Petrol ithal edecek para yok. Bu yeni gerçekleri halka kim anlatacak? Kötü yönettiler ve ülke dışındaki tüm yatırımcıları korkuttular, özellikle de Mısırlıları.
Bundan gurur duymuyorum ama iki buçuk yıldır şahsen Mısır'a bir kuruş yatırım yapmadım. Evimdeki eski televizyonumu bile değiştirmedim. Çünkü herkese zorbalık yapan faşist bir diktatörce yönetilen bir ülkede yaşayabileceğimden emin değildim. Batı bu resme bakıp, 'tamam demokratik yollardan seçildi işte' dedi ve bizi burada ölüme terk etti. İran'da da seçim var. Ona demokrasi diyor muyuz? Dini lider İran'da kimin seçime gidebileceğini seçiyor. Siz de çok kötüyle, daha az kötü arasında seçim yapıyorsunuz.
'Mursi hiç dinlemedi'
Ama bazıları da yatırımcıların korkma nedeninin Müslüman Kardeşler yönetiminden çok, sürekli devam eden gösterilerden kaynaklanan istikrarsızlık olduğunu söylüyor. Buna ne diyorsunuz?
Yüzde yüz doğru. Ama gösterilerin yapılmasının sorumlusu kim? Mursi hiç dinlemedi. Ben ona mektuplar yazdım. Muhalefet 'oturalım, birlikçe çalışalım. Tek başına yönetemezsin, bizi dışlayamazsın, zorbalık yapamazsın. Bu sadece senin ülken değil, tüm Mısırlıları temsil etmiyorsun' dedi.
Ama bazıları da bu gösterilerin öyle yüzde yüz kendiliğinden ortaya çıkmadığını söylüyor. Örneğin siz kısmen bu gösterilerin masraflarını karşıladınız.
'Herkese kafa tuttular'
30 milyon Mısırlı'nın sokağa çıkmasını sağlamak için benim Süpermen olmam lazım. Bütün protestolar yardım görür. Partimiz, Hür Mısır Partisi tabii lojistik destek verdi. Bu adam ve çetesi mafya gibi, gangster gibi Mısır'ı ele geçirdi. Herkesi dışlamayı başardılar. Yargıçlara, polislere, orduya, entelektüellere kafa tuttular. Sinemaları kapatan, sanatçıları kovan bir Kültür Bakanı atadılar.
Peki, ekonominin en acil ihtiyacı ne? Ne yapılması gerek sizce?
Döviz rezervimiz çok azaldı. Önümüzdeki 18 ayda biraz nefes almak ve ekonomimizi yeniden yapılandırmak için 15-20 milyar dolara ihtiyaç var. Sonra da bu gösterilerin ve toplumdaki kutuplaşmanın sona ermesi gerek. Bence ulusal bir uzlaşma süreci başlatmalı, İslamcılara, Müslüman Kardeşler'e elimizi uzatmalıyız. Onlara, 'Biraz sakinleşin, gelin şimdi Mısır iyiliği için hep beraber çalışalım' demeliyiz. Muhalefete de, 'Şimdi seçim yapacağız, gerçekten ne istediğinizi dünyaya gösterin' demeliyiz. İntikam alınmasına karşıyım. Televizyonları yeniden yayına başlamalı ve serbest bırakılmaları gerek.
'Sübvansiyonlar kalkmalı'
Yani çok büyük bir kredi alınmasına ihtiyaç var. Ama IMF'nin kredi verme koşulu çok uzun süredir ekmeğe yakıta ve birçok şeye sübvansiyonların azaltılmasıydı. Bu siyaseten çok zor bir hamle.
Mısır'daki ikilem hep buydu. Sübvansiyonlar yerine, insanların kazançlarının arttırılması lazım. Her şey gerçek fiyatından satılmalı. Neden dünyanın başka bir yerinde bu sübvansiyonlara ihtiyaç yok. Her ay 1,1 milyar doları sadece yakıt sübvansiyonlarına harcıyoruz.
