Pandemi sürecinde ev mobilyalarına talebin artması, mobilyanın ana ham maddesi olan MDF'nin tedarikinde sıkıntılara yol açtı. Hammadde bulmakta zorlanan birçok üretici firma ise üretime ara vererek personel azaltmak zorunda kalırken, bazı şirketler ise kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.
Dünya gazetesi haberine göre sektör temsilcileri, MDF üreticilerinin ihracata ağırlık verdiği için iç pazara mal veremediklerini iddia etti. Depolarda bekletilen MDF'lerin yüksek fiyatlarla satışa sunulduğunu, bu sorunun çözümünün de MDF ihracatına kota koymak olduğunu belirtti.
Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Başkanı Ahmet Güleç, Ticaret Bakanlığı'nın MDF üreten firmalarla görüştüğünü ve sorunun çözümü için gerekli adımların atılmaya başlandığını söyledi.
Dünya gazetesine konuşan mobilya üreticileri ve sektör temsilcileri ise şunları söyledi:
Gaziantep İhracatçı Mobilyacılar Derneği Başkanı Pınar Tümüklü: “Bir yıl öncesine kadar plakasını 195-200 liradan aldığımız MDF şu anda 340 lira. 12 MDF üreticisi iç piyasaya ürün vermiyor. MDF’nin ihracatta TIR bazlı ülkeye döviz girdisi 12 bin dolarken, işlenmiş mobilyanın döviz girdisi minimum 30 bin ile 50 bin dolar civarında. Mobilya sektörü tarihi zirvesini yaşıyor ama biz mobilya üretemiyoruz.”
İzmir Mobilyacılar Odası Başkanı Hasan Özkoparan: “Bölge bölge bizde de üretimi durdurma niyetinde olan meslektaşlarımız var. Özellikle büyük firmalar çalışanlarını evlerine göndererek üretimlerini durdurma kararı almak üzereler. Fiyat artışları nedeniyle kimse ne yapacağını bilmiyor. Bugün aldığın siparişi yapıyorsun, aldığın para ile harcadığın malzemeyi yerine koyamıyorsun. Arkadaşlar mal ettikleri fiyata ürünü vermek zorunda kalıyorlar.”
Adana Mobilya Sanayicileri İş Adamları Derneği (MOSİAD) Başkanı Rüştü Ekinci: “MDF, ham MDF, sunta, sunta lam bulunmuyor ya da çok geç geliyor. Bunlar tamamen Türkiye’de üretilen ürünler ancak üreten firmaların ihracata fazla yönelmesi nedeniyle sıkıntı yaşanıyor. Daha çok ihracata odaklandıkları için iç pazara mal veremiyorlar. Kapı üreten ya da ham MDF kullanan üreticiler en zor durumda olan kesim. Bunlar üretimi durdurdu. Böyle giderse bir iki ay içerisinde sektör tamamen durur.”
Kayseri Sanayi Odası Mobilyacılar Meslek Komitesi Başkanı Sedat Böyük: “Hammaddede hem tedarik hem de zam sorunu yaşıyoruz. Önümüzdeki günlerde Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ile görüşmemiz olacak. Sorunlarımızı kendisine aktaracağız. 15-20 gün içinde çözüm bulunacağını düşünüyoruz.”
Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği'nin (MOSDER) Başkanı ve Weltew Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Balcı: “Hammadde sıkıntısı çok. Üretimi durdurma değil ama ciddi anlamda yavaşlatma var. Hammadde sıkıntı devam ederse bu süreç kapanmaya doğru gidebilir. MDF, sunta hammadde üreticileri biz mobilyacıların katma değer katarak yurtdışına bin dolara satacağım mamulü, 100 dolara ihraç etmeyi tercih ediyor. Hammadde üreticilerinden pazara ürün verecekleri yönünde gelen açıklamalar ise gerçeği yansıtmıyor. Ödemesini yaptığım mamulün fiyatı belli değil. Böyle bir piyasa olabilir mi?”
Kuştüyü Yatak Genel Müdürü Mahmut Aksoy: “Hammaddeye ulaşımda sıkıntı yaşamıyoruz. Ancak, yaklaşık bir yıl içinde yüzde 115 ila 120 civarı zamla karşılaştık. Bizde bu durumu maalesef kendi müşterilerimize yansıttık. Dolayısıyla siparişler düştü. Yani piyasada hareketlilik yavaşladı.”
MODOKO Başkanı Koray Çalışkan: “Türkiye’deki MDF üreticileri 217 TL’ye Bulgaristan’a satıyor. Biz de gidip oradan alıyoruz. Hâlbuki biz diyoruz ki 250 TL’yi biz verelim bize verin. Ama kabul edilmiyor. Bu süreç Türkiye mobilya sürecine darbe vuracak. ”
DMS Mobilya Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Demir: “25 yıllık üreticiyim böyle bir sıkıntı yaşamadım. Kapkara bir dönemdeyiz. Ne olacağı belirsiz. 70 çalışanım var. Bu gidişle sayı azalacak. Önceden haftada 50-60 takım yapardık şimdi ise 5 takım. MDF’ye zam gelse ona kabulüm. Ben de ürünü zamlı satarım ama ortada ürün yok”
Ticaret Bakanlığı devrede
Mobilya Dernekleri Federasyonu (MODFED) Başkanı Ahmet Güleç, Ticaret Bakanlığı'nın konuyla ilgili devreye girdiğini ve ihracatçı firmaların iç piyasaya daha fazla hammadde vermesini sağladığını ve bu miktarın daha da artacağını söyledi. Konuşmasının devamında ise mobilya ihracatının arttığını söyleyerek "Mobilya ihracatımız martta yüzde 40 arttı. Nisan ayında da bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 50 artış bekliyoruz" dedi.
"Sektör üretiminin yüzde 75-80'ini iç pazara verdik"
MDF ve Yoga Levha Sanayicileri Derneği (YOMSAD), sektöre yöneltilen suçlamalara cevap verdi. Sektör üretiminin yüzde 75-80'ini iç pazara verdiklerini belirten açıklamada şöyle söylendi:
"Tüm sektörleri etkileyen ham madde sıkıntısı global ölçekte yaşanmakta. Ağaç bazlı panel sektörünün yurtdışından temin ettiği ara girdilerin, özellikle kimyasalların fiyatı Euro bazında iki katına yakın artarken, tedarikte de ciddi sorunlarla karşı karşıya gelindi. Pandemi sürecinde gerek Türkiye’de gerek diğer ülkelerde mobilyaya olan talebin arttı. Bu durum birçok ülkede ağaç bazlı panel ürünleri arzının, talebi dönemsel olarak karşılayamaz duruma gelmesine sebep oldu. Bahsi geçen fiyat hareketleri, ticaretin, derneğimiz üyesi üretici firmalar üzerinden yürüyen ana omurgasıyla alakalı değil. Daha ziyade bayiler ve alt bayiler arası yüzeysel miktarlarda gerçekleşen, ana tedarik rakamlarını etkilemeyecek köpük hareketlerdir”