Münih Güvenlik Konferansı’nın ilk gününe akşam geç saatlerde "NATO demode mi yoksa çok mu önemli?” başlığıyla düzenlenen oturum damgasını vurdu.
NATO’nun geleceğinin masaya yatırıldığı oturumda, ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’ın müttefiklerinde tepkiye ve endişeye yol açan, "NATO demode” sözlerine Kanada, Türkiye, İngiltere, Hollanda ve Fransa savunma bakanları ittifakın öneminin artığına dikkat çekerek yanıt verdi.
Demokrasi ve hukukun üstünlüğüne vurgu
NATO’nun sadece bir askeri ittifak olmadığını, hukukun üstünlüğü başta olmak üzere müttefiklerin belirli değerler bütününü paylaştıklarına vurgu yapılan oturumda Hollanda Savunma Bakanı Jeanine Hennis-Plasschaert, güvenliğe yönelik tehditlere karşı Avrupalılar ile ABD’nin birlikte çalışmak zorunda olduğunu, ortak değerlerin korunmasının hiç olmadığı kadar önem taşıdığını kaydetti.
"NATO değerler sistemimizin omurgası, bunu unutmayalım” diyen Hennis-Plasschaert, NATO olmasaydı bu değerler sisteminin korunamayacağını söyledi. İttifak içerisinde bölünmeye izin verilmesi halinde büyük bedeller ödeneceği konusunda uyaran Hollandalı Bakan, “Sözkonusu olan değerlerimiz ve bunu korumanın anahtarı sergileyeceğimiz birliktir” görüşünü aktardı.
Fallon: “Tek başımıza mücadele edemeyiz”
İngiltere Savunma Bakanı Michael Fallon, Batı’nın kollektif sistemi ve kurallara dayalı düzeninin tehdit altında olduğuna dikkat çekerken, "Bu tehditlerle tek başımıza mücadele edemeyiz. Günümüzde NATO’ya hiç olmadığı kadar ihtiyacımız var” diye konuştu.
NATO’nun değerleri olduğunu, bu değerlerin arkasında durduğunu vurgulayan Fallon, "NATO bir savunma ittifakı ancak değerlerini savunan bir ittifak. Demokrasi, ifade özgürlüğü, demokratik seçimler… Bu değerlerde ısrar etmemiz, bu değerlerde yana tavır almamız büyük önem taşıyor” görüşünü kaydetti.
Fallon, Trump hakkında çok konuşulduğunu söylerken, “Ama Putin konusunda çok daha fazla endişelenmemiz gerektiğini düşünüyorum” dedi.
Sajjan: “NATO demokrasi üzerine inşa edildi”
Kanada Savunma Bakanı Harjit Singh Sajjan ise "Nihayetinde demokratik ülkelerimizi, uluslarımızı, yurttaşlarımızı temsil ediyoruz” dedi ve hukukun üstünlüğünün temsil ettikleri vatandaşlarının beklentisi olduğunu aktardı.
NATO’nun üye ülkelerin demokrasileri üzerine inşa edildiğini ifade eden Sajjan, “Buna bağlı kalmamız o kadar önem taşıyor ki çünkü birliğimizi bu sayede koruyabiliyoruz” dedi.
Deniz Yücel gündeme geldi
Oturumda Türkiye’de gözaltında oturan gazeteci Deniz Yücel de gündeme geldi. Yeşiller Partisi Milletvekili Omid Nouripour Deniz Yücel’in bir terörist olmadığını salonda bulunan ve onu tanıyan çok sayıda kişinin bunu gayet iyi bildiğini söylerken, “Olsa olsa hippidir ama terörist değil. Derhal serbest bırakılmasını umuyoruz.” dedi.
Milli Savunma Bakanı Fikri Işık ise “Günlük siyasi tartışmaları NATO ile ilişkilendirmeye başladığımız zaman hata yapma riskimiz yükseliyor. Türkiye laik demokratik bir hukuk devleti. Bir olayla bir ülkenin değerlendirilmesi, ben bu olayı bilmiyorum, arkadaşımız söyleyince haberim oldu. Gözaltı kararını ancak savcılar verebilir. Delil neymiş bilmiyorum ama herhalde arkadaşımız NATO’da yetkili olsaydı bugün ABD de Türkiye de NATO’dan atılmış olurdu” diye konuştu.
Öte yandan Işık günümüzde özellikle demokratik ülkelerin büyük tehditlerle karşı karşıya olduğunu söylerken, “Bu kadar çeşitli sınama ve tehdidin yaşandığı bir dönem olmadı. NATO’ya ihtiyaç azalmıyor, NATO’ya ihtiyaç artıyor” dedi.
Terörizmle mücadelenin NATO’nun ana görevlerinde biri haline gelmesi gerektiğini savunan Işık, “Terörizmin küreselleştiği bir dönemde terörizm ile mücadelenin küreselleşmemesi teröre boyun eğme sonucunu beraberinde getirebileceğini ifade etti.
Işık ayrıca dünya tarihinde bu kadar yoğun sınama ve tehdidin yaşandığı bir dönem olmadığını söylerken, geçmişte NATO’nun iki önemli misyonunun caydırıcılık ve savunma olduğunu bunların gerekli ancak yeterli olmadığını söyledi. Türk Savunma Bakanı terörizmle mücadelenin NATO'nun ana uğraş alanlarından biri olmasını ifade ederken, terörizmin küreselleştiğini, terörle mücadelenin küreselleşmemesi halinde tehditlere boğun eğilmek zorunda kalınacağını kaydetti.
© Deutsche Welle Türkçe
Değer Akal / Münih
