Dünya

Murat Yetkin: ABD ile Doğu Akdeniz’de açıklanmayan ortak tatbikatın arka planı

25 Ağustos 2024 11:53

Gazeteci-yazar Murat Yetkin, ABD donanması ile yapılan ve Milli Savunma Bakanlığı tarafından duyurulmayan tatbikatın arka planını yazdı.

ABD donanması ile 13-17 Ağustos arasında yapılan tatbikat, USS Wasp’ın sosyal medya hesabında duyuruldu. CHP Genel Başkan Yardımcısı Yankı Bağcıoğlu bu açıklamanın MSB tarafından yapılmamasını eleştirdi, bunun ABD ile ilişkiler bakımından hükümetin söylem ve eylem birliği tutarsızlığını gösterdiğini söyledi.

Yetkin'in yazısının ilgili bölümü şöyle:

Bu neyin tatbikatı?

Tatbikatın Doğu Akdeniz’de amfibik hücum gemisine sahip donanma olan Türkiye ile ABD arasında, bölgedeki saldırganlığı caydırıp istikrarı sağlamak amacıtyla” gemiden gemiye uyumlu çalışma tatbikatı olduğu anlaşılıyor. Bu çerçevede USS Wasp gemisinin taşıdığı,  V-22 Osprey özel harekât uçağının Anadolu güvertesine iniş kalkış eğitimi yapıldığı anlaşılıyor. Türk pilotların da Wasp güvertesine helikopterle iniş kalkış eğitimi yapıp yapmadığına dair bilgi verilmedi henüz.

Wasp Haziran sonundan bu yana Akdeniz’de. İsrail’in Gazze’de artık 40 bini aşan Filistinlinin öldürüldüğü askerî harekâtı sürerken İsrail’e İran ya da Hizbullah saldırılarına karşı bölgeye gönderilen iki Amerikan amfibik hücum gemisinden biri.
Diğeri, USS Bataan Şubat ayında Yunanistan’ın Girit Adasındaki Suda Deniz Üssüne yanaşmış, taşıdığı 4000 kadar özel kuvvet ve deniz piyadesiyle keşif yapmıştı. Wasp da yine taşıdığı V-22, dikine iniş kalkış yapabilen F-35 ve A8 Harrier uçakları ve 4000 kadar askeri birlikle 8 Ağustos’ta, yani Anadolu ile tatbikatından hemen önce Güney Kıbrıs’ın Limasol limanındaydı.

Sadece Doğu Akdeniz’de değil

Wasp’ın buralara gelirken yolda USS Eisenhower uçak gemisi görev gücü ve İngiliz füzeatar destroyeri HMS Duncan ile ayrı bir tatbikat yaptığı bilgisi de var.
Bunun hemen öncesinde 11 Temmuz’da Varna’da Bulgaristan Deniz Kuvvetlerinin ev sahipliğinde başlayan “Breeze-Meltem” NATO deniz tatbikatını da saymalıyız. Karadeniz’e sahildar Bulgaristan, Romanya, Türkiye’nin yanı sıra, ABD, İtalya, Yunanistan da katılmış. Tatbikatın amacı savaş halinde ittifak içinde uyumlu eylem; özellikle odaklanılan konu ise denizaltı savaşı.

Dolayısıyla bu tür müttefikler arası askeri herakât uyum tatbikatlarının yalnızca Orta Doğu ve Doğu Akdeniz’de değil, Rusya-Ukrayna savaşına bağlı olarak Karadeniz’deki gerilimle de bağlantılı olduğunu görmek gerekiyor.

Nitekim Türkiye-ABD ilişkilerinin İsrail-Filistin ve Suriye-PKK alanlarında gergin olduğu şu günlerde MİT ev sahipliğinde Türkiye’nin ABD-Rusya ve Almanya arasında yaptığı insan takasının önemine Büyükelçi Flake de dikkat çekmiş Politico’da. ABD’nin Türkiye’nin İran ve HAMAS ile konuşuyor olmasına da uzun vadeli yarar ve özel önem atfetmiş.