Yusuf Özkan
Lahey, Hollanda
Belçika'da Flamanca yayımlanan De Morgen gazetesi, NATO Parlamenter Asamblesi Savunma ve Güvenlik Komitesi için hazırlanan bir raporda, Adana'daki İncirlik Üssü'nün de aralarında bulunduğu Avrupa'daki 6 üste ABD'ye ait yaklaşık 150 nükleer silahın bulunduğunun belirtildiğini yazdı. Gazeteye göre hatanın fark edilmesi üzerine rapor değiştirildi.
De Morgen gazetesi Salı günü, Temmuz ayında değiştirildiğini yazdığı raporun orijinali olduğunu belirttiği versiyonunu yayımladı.
Nisan ayında komite üyesi Kanadalı senatör Joseph Day tarafından hazırlanan "Nükleer caydırıcılık için yeni bir çağ mı? Modernleşme, silah kontrolü ve müttefik nükleer kuvvetler" başlıklı raporda sıralanan diğer üsler ve ülkeler şöyle:
- Kleine Brogel (Belçika)
- Büchel (Almanya)
- Aviano (İtalya)
- Ghedi-Torre (İtalya)
- Volkel (Hollanda)
NATO yetkilisi: Bu resmi bir belge değil
NATO, ABD'nin Avrupa'daki nükleer silahlarının yerleri hakkında resmi bir açıklama yapmıyor.
Adının açıklanmaması koşuluyla Amerikan Washington Post gazetesine konuşan bir NATO yetkilisi, "NATO'nun nükleer silahlara dair tavrının detaylarına ilişkin olarak yorum yapmıyoruz" dedi.
Yetkili, "Bu resmi bir NATO belgesi değil" diye de ekledi, raporun NATO Parlamenter Assemblesi üyeleri için yazıldığını vurguladı.
Kanadalı senatör Joseph Day de haberle ilgili bir açıklama yapmadı.
Yıllardır zaman zaman medyaya yansıyan "nükleer silah" iddiası, Avrupa'daki hükümetler tarafından hiçbir zaman teyit edilmedi. Ancak silahların varlığı inkar da edilmedi. Bu silahların ağırlıklı olarak ABD ve Müttefik uçakları tarafından kullanılacak B61 nükleer bombaları olduğu sanılıyor.
Nisan ayında hazırlandı
De Morgen gazetesinin haberine göre Nisan ayında hazırlanan rapor, 1 Haziran'da Bratislava'da yapılan NATO Parlamenter Assemblesi Savunma ve Güvenlik Komitesi toplantısında ele alındı.
Üs isimlerine ilişin hatanın farkedilmesi üzerine rapor 11 Temmuz'da değiştirildi. Raporda bu kez üsler yerine, "Belçika, Almanya, İtalya, Hollanda ve Türkiye'de nükleer silahlar bulunduğu" belirtildi.
Belçikalı Yeşil Sol Milletvekili Wouter De Vriendt, Bratislava toplantısında gördüğü raporu medya ile paylaştı.
De Vriendt'e göre rapor, "nükleer silahlarla ilgili ikiyüzlülüğün sürdürülmesinin zor olduğunu" kanıtlıyor.
Belçikalı parlamenter, "Herkes bombaların orada olduğunu biliyor. Sadece hükümet, varlıklarını inkar ederek olası bir demokratik tartışmayı engelliyor. Bu konuda ikiyüzlülüğü durduralım" dedi.
ABD, B61 bombalarını tamamen yeniliyor. Yeni neslin 2020'den itibaren piyasaya sürülmesi bekleniyor. Bombalar, Belçika hükümeti tarafından da sipariş edilen F-35 uçakları ile uyumlu.
"Trump'ın bölgemizde nükleer silah kullanmasını istiyor muyuz?"
Belçika'da gelecekte hükümetin bu yeni nesil silahların ülkeye kabul edilip edilmeyeceğine karar vermesi gerekecek.
Yeşiller, bu nedenle konuyu gündemde tutmak istiyor. Milletvekili De Vriendt, "Donald Trump'ın bir düğmeye basarak bölgemizdeki nükleer silahları kullanmasını gerçekten istiyor muyuz?" diye konuştu.
Hollanda'da hükümet ortağı Demokratlar 66 Partisi (D66) Milletvekili Sjoerd Sjoerdsma da, hazırladığı soru önergesi ile konuyu parlamento gündemine taşıdı. Sjoerdsma hükümetten, nükleer silahlar konusunda daha şeffaf davranmasını istedi.
Belçika ve Hollanda hükümetleri de konuya ilişkin henüz bir açıklama yapmadı.