Bütün dünyada olduğu gibi Türkiye'de de nişasta bazlı şekerin (NBŞ) iç piyasaya satışı kotalı. Son zamanlarda 67 bin 500 tonluk NBŞ kotasının artırıldığı ileri sürülmüş, Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan "Nişasta bazlı şeker kotasında değişiklik yok" açıklaması gelmişti. Söz konusu tartışmalar sürerken, yaklaşık 3 kat fazlası olan 198 bin ton NBŞ'nin el altından gizlice iç piyasaya satılarak vatandaşa yedirildiğinden endişe ediliyor. Kota sınırlamasına rağmen kayıt dışı satıldığı düşünülen NBŞ'nin özellikle çok ucuz fiyatlarla halka satılan baklava ve benzeri tatlılarda kullanıldığından şüphe ediliyor.
Sözcü'den Erdoğan Süzer'in haberine göre, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) resmi verilerine göre, 2019 yılında ağırlığı uluslararası tekel konumundaki şirketler Türkiye'deki fabrikalarından 525 bin 972 ton NBŞ'yi iç ve dış piyasaya sattı. TÜİK, satılan bu NBŞ'nin 260 bin 624 tonunun yurt dışına ihraç edildiğini belirledi. İç piyasaya kota sınırlaması nedeniyle ancak 67 bin 500 ton NBŞ satılabildiğine göre ihracatla kotalı satış arasındaki fark olan 197 bin 848 ton NBŞ nereye kayboldu? Açıklanamayan bu veriler, kotalı satışın 3 katı kadar da kayıt dışı olarak el altından içeride satıldığı endişelerine yol açtı.
İç piyasaya satıldığı endişesi
Şeker-İş Sendikası Başkanı İsa Gök, Şeker Kurumu'nun kapatılması sonrasında denetimlerde yetersizlikler yaşandığını, TÜİK'in resmi verilerinde görünen ancak nereye gittiği anlaşılamayan 198 bin ton NBŞ'nin araştırılıp ortaya çıkarılması gerektiğini söyledi. İç piyasaya satıldığından endişe edilen 198 bin ton NBŞ bulunmadan yüzde 2.5'lik kota sınırlamasının bir anlam ifade etmeyeceğini belirten Gök, maliyetinden satılmaya başlanan pancar şekeri fiyatlarının NBŞ'nin içeriye satıldığını işaret ettiğini belirtti.