Ekonomi

Orta Vadeli Program açıklandı: Enflasyon tahminleri yükseldi, büyüme hedefleri düştü

05 Eylül 2024 09:54

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz 2025-2027 dönemini kapsayan yeni Orta Vadeli Program'ı açıkladı.  2024 enflasyon hedefi yüzde 41,5’a revize edildi. Geçen yıl 15,2 olarak belirlenen 2025 enflasyonu da yüzde 17,5’e yükseltildi. 2026 için ise önceden yüzde 8,5 olan hedef, yüzde 9,7’ye yükseltildi. Büyüme hedefleri ise düştü. 

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz 2025-2027 önemine ilişkin enflasyon, istihdam, büyüme gibi temel makro ekonomik hedeflerin yer aldığı Orta Vadeli Program kamuoyuna açıklıyor. Toplantıya Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de katıldı.

2024 enflasyon hedefi yüzde 41,5’a revize edildi. Önceki OVP’de bu oran yüzde 33 düzeyindeydi.

Önceki OVP’de yüzde yüzde 15,2 olarak belirlenen 2025 enflasyonu da yüzde 17,5’e yükseltildi. 2026 için ise önceden yüzde 8,5 olan hedef, yüzde 9,7’ye yükseltildi.

2024 büyümesi yüzde 3,5’e çekildi ancak 2025 için büyüme önceki plana göre 0,5 puan aşağı çekilerek yüzde 4’lük bir büyüme öngörünüsü OVP’de yer aldı. 2026 büyümesi yüzde 4,5, 2027 ise yüzde 5 olarak hedeflendi.

Kişi başına gelir 2024 sonunda 15 bin doların üstünde tahmin edildi

2024 sonunda milli gelirin 1 trilyon 331 milyar dolar, kişi başına gelir de 15 bin 550 dolar olarak belirlendi. Önceki OVP’de kişi başı gelir 2024 sonunda 12 bin 875 dolardı.

Bütçe açığı GSYH’ye oranla 2024 yılı sonunda yüzde 4,9 olarak hedeflendi. Önceki tahmin yüzde 6,4 düzeyindeydi. Önceki oran yüzde 6,4 seviyesindeydi. Bütçe açığının öngörülenden daha düşük gerçekleşeceği daha önce açıklanmıştı. 2025 için bütçe açığının GSYH’ye oranı yüzde 3,1 olarak belirlendi.

TIKLAYIN - OVP verileri sonrası dolar tahmini: Yıllara göre kaç TL olacak?

Yılmaz'ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle:

''OVP, merkezi yönetim bütçesinin hazırlık sürecini başlatmaktadır. OVP'de üç yıllık döneme ilişkin makroekonomik politika çerçevesi ve hedefler ile öncelikli reform alanları ve takvimi yer almaktadır.

Programın ilk yılında uygulanacak politikalara ve somut tedbirlere ayrıntılı olarak 2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda yer verilecektir.

Tahminler büyük oranda geçerliliğini koruyor

Son bir yılda temel makroekonomik göstergelerdeki öngörü ve hedefler önemli oranda gerçekleşmiş olup mevcut tahminler büyük oranda geçerliliğini korumaktadır.

Dengeli büyüme politikamızla uyumlu olarak büyümenin kompozisyonunda yurt içi talebin katkısı azalırken, cari işlemler açığı beklentilerimizin de altına gerilemiştir. İstihdam artışları hedeflerimizin üzerinde gerçekleşmektedir.

Bütçe açığındaki görünüm, kamu harcamalarında etkinliği artırıcı önlemlerle öngörülenden daha olumludur.

Dezenflasyon süreci başladı

Geçiş döneminin tamamlandığını ve dezenflasyon döneminin başladığını görebiliyoruz. Ağustos verileri dezenflasyon sürecinin etkili olmaya başladığını gösteriyor, Eylül ve sonrasında da bu eğilimin sürmesini bekliyoruz.

TL'ye güven arttı

TL'ye olan güven geçtiğimiz yıl süresince önemli oranda arttı. TL mevduatların toplam mevduatlar içindeki payı ciddi bir yükseliş kaydetti. KKM 47,8 milyar dolara kadar düştü.

2024 yılının ilk yarısı için belirlenen 36 eylemden 24'ü gerçekleştirildi, diğer konularda da çalışmalarımız belli bir noktaya geldi.

Temel amaç enflasyonu tek haneye düşürmek

2025-27 dönemi programının temel amacı enflasyonun kademeli olarak tek haneye düşürülmesi, büyüme potansiyelinin enflasyon baskısı oluşturmadan yükseltilmesi.

2025-27 döneminde para, maliye ve gelirler politikalarının güçlü eşgüdümle çalışması sağlanacak.

Yapısal reformlarla verimliliğe dayalı yatırım, istihdam, üretim ve ihracat artırılacak. Gelirin tüm kesimlere adil bir şekilde dağılımı sağlanacak. Orta-üst gelir grubundan üst gelir grubuna çıkılmasını sağlayacağız.

Büyüme, dezenflasyonla uyumlu

Büyüme patikası dezenflasyon süreciyle uyumlu. Büyüme patikası, enflasyonist baskı oluşturmadan sürdürülebilir ekonomik kalkınmayı hedefleyen bir yaklaşımla oluşturuldu. Kısa vadede enflasyonla mücadele büyüme üzerinde geçici etkiler yapsa da, orta ve uzun vadede iki hedef uyumlu.''

Büyüme

OVP'de GSYH beklentisi 2024 için yüzde 3,5 (Önceki yüzde 4), 2025 için yüzde 4 (Önceki yüzde 4,5), 2026 yılı yüzde 4,5 (Önceki yüzde 5), 2027 yılı yüzde 5

Kişi başına milli gelir

Kişi başına milli gelirin 2024'te 15.551 dolar, 2025'te 17.028 dolar, 2026'da 18.990 dolar ve 2027'de 20.420 dolar olması hedefleniyor.

İşsizlik

OVP'de işsizlik oranı beklentisi 2024 için yüzde 9,3 (Önceki yüzde 10,3), 2025 için yüzde 9,6 (Önceki yüzde 9,9), 2026 yılı yüzde 9,2 (Önceki yüzde 9,3), 2027 yılı yüzde 8,8

Dolar/TL kuru

OVP hesaplamasında kullanılan ortalama dolar/TL tahmini 2024 için 33,2, 2025 için 42, 2026 için 44,4 ve 2027 için 46,9

Enflasyon 

2024 enflasyon hedefi yüzde 41,5’a revize edildi. Önceki OVP’de bu oran yüzde 33 düzeyindeydi. Önceki OVP’de yüzde yüzde 15,2 olarak belirlenen 2025 enflasyonu da yüzde 17,5’e yükseltildi. 2026 için ise önceden yüzde 8,5 olan hedef, yüzde 9,7’ye yükseltildi. 2024 büyümesi yüzde 3,5’e çekildi ancak 2025 için büyüme önceki plana göre 0,5 puan aşağı çekilerek yüzde 4’lük bir büyüme öngörüsü OVP’de yer aldı. 2026 büyümesi yüzde 4,5, 2027 ise yüzde 5 olarak hedeflendi.