12 Eylül darbesi sonrasında üniversiteden atılan “1402’lik akademisyenler’’ arasında bulunan Prof. Dr. Gençay Gürsoy, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında üniversitelerdeki tasfiyelere ilişkin, "Bugünkü tasfiyeler 12 Eylül darbesinde bile yapılmamıştı" dedi.
Gürsoy, “12 Eylül’de başarıya ulaşmış bir darbenin sonucu 1402 sayılı kanuna uyarak bu işlemler yapıldı. Bugün ise başarıya ulaşamamış, bastırılmış bir darbe girişiminin ardından iktidar tarafından uygulanan bir tasfiye söz konusu. Bu kişiler arasında tanıdığım, FETÖ ile uzaktan yakından ilgisi olmadığından kendim kadar emin olduğum insanlar var. Hekimler, öğretim üyeleri var’’ diye konuştu.
1983 yılında 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu ile büyük çoğunluğu solcu, yaklaşık 80 öğretim üyesi YÖK tarafından üniversiteden atılmıştı. 400 civarı öğretim üyesi de güvenlik soruşturması alamama, görev süresi uzatılmama gibi yollarla üniversiteden uzaklaştırılmış, yaklaşık 60 akademisyen de bu durumu protesto için istifa etmişti.
Prof. Gürsoy konuya ilişkin Cumhuriyet'ten Figen Altay'a konuştu. Gürsoy'un açıklamaları şöyle:
“Sarı zarf’la atıldılar”
Önce 33 yıl öncesine dönelim. Üniversitedeki görevinizden neden uzaklaştırılmış, kararı nasıl öğrenmiştiniz?
1983 başında solcu olarak tanınan öğretim üyelerine birer birer “sarı zarflar” gelmeye başladı. İçinden çıkan yazıda, “1402 sayılı Sıkıyönetim Yasası’nın 2. maddesinin son fıkrası uyarınca, bir daha kamu hizmetinde çalıştırılmamak üzere görevinize son verilmiştir” deniliyordu. Hakkımızda kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı olmadığı gibi isnat edilen herhangi bir suç da yoktu. 1990’da 7-8 yıllık bir yasal mücadelenin ardından görevlerimize döndük. Ancak bıraktığımızdan çok farklı bir üniversiteye dönmüştük. YÖK’ün merkeziyetçi yapısı ve rektör atamaları eliyle dinci ve milliyetçi kadrolaşma hep devam etti.
12 Eylül Darbesi ve 15 Temmuz darbe girişimi sonrası akademisyen tasfiyeleri... Farklılıklar, benzerlikler var mı?
12 Eylül’de bir askeri darbe başarıya ulaştı ve bu işlemler kanuna uyularak yapıldı. Bugün ise bastırılmış bir darbe sonrasında iktidarın uygulamasıyla karşı karşıyayız. 1980 dönemi ile karşılaştırılamaz boyutlarda bir tasfiye var. 15 üniversitenin FETÖ ile ilişkisi olduğu öne sürülerek bütünüyle kapatılması, öğrencisiyle, personelle sokağa bırakılmasının bir örneği yok dünyada.
“Acı acı gülüyorlar”
Diğer kurumlarda olduğu gibi üniversitelerde de bir kadrolaşma olduğu gerçeği de var. Sizce nasıl bir yol izlenmeliydi bu konuda?
Bu kişiler arasında tanıdığım FETÖ ile uzaktan yakından ilgisi olmadığına emin olduğum insanlar var ama üniversitelerde bir yuvalanma olduğu da ortada. Soruşturma açılır, inceleme aşamasından sonra karar verilir. Bütün bunlara ön ayak olanların, siyasi iktidarın hesabı nasıl sorulacak? Kadrolara usulsüz atamaların hesabı ne olacak? Hemen her üniversitede yıllardır tepeden inme atamalar var.
Bu uygulamalara karşı ne yapılabilir?
‘Ne yapabiliriz’ diye sorduğumda herkes acı acı gülüyor. Yasal bir uygulama olmadığı için ‘yasayı ihlal ettiniz’ diye mücadeleye girme olanağı da yok.
YÖK yarın ‘bütün üniversiteleri kapattık’ da diyebilir. Sonra yeniden açar.
YÖK'ün üniversite açıklaması
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı bünyesinde kurulan OHAL Komisyonu’nca devlet ve vakıf üniversitelerinde toplam 6 bin 792 akademik ve idari personel hakkında işlem başlatıldı. Bunlardan toplam 5 bin 342 personel hakkında görevden uzaklaştırma kararı alındı. YÖK’ten yapılan açıklama şöyle: “Yükseköğretim kurumlarında FETÖ/PDY terör şebekesine mensup hiç kimsenin barınmasına asla müsaade edilmeyecektir.
Üniversitelerde FETÖ/ PDY terör örgütüne yönelik yapılan işlemlere ilişkin son durum aşağıdaki şekildedir:
- Devlet ve Vakıf Üniversitelerimizde toplam 5 bin 247 akademik personele ilişkin işlem başlatılmış olup bunlardan toplamda 4 bin 225 kişi hakkında görevden uzaklaştırma kararı alınmıştır.
- Devlet ve Vakıf Üniversitelerimizde 1545 idari personele ilişkin işlem başlatılmış olup bunlardan toplamda 1117 personel hakkında görevden uzaklaştırma kararı alınmıştır.
- Devlet ve Vakıf üniversitelerimizde 6 bin 792 akademik ve idari personel hakkında işlem başlatılmış olup bunlardan 5 bin 342 personel hakkında görevden uzaklaştırma kararı alınmıştır.”
