ABD'de tutuklanan Reza Zarrab'ın bugün New York, Manhattan'da karşısına çıkacağı hâkim Richard Berman.
Berman, ABD'nin önde gelen davalarına bakan ve hızlı karar alması ve uzlaşmacı yönüyle bilinen bir hâkim.
Baktığı davalar arasında, Amerikan Futbol Ligi'ni karıştıran skandal, Pakistan'da FBI ajanlarıyla, Amerikan askerlerini öldüren Pakistanlı Siddiquie davası, aktör Michael Douglas'ın oğlunun uyuşturucu davası da var.
Hukuk dergilerinde aralarında çocuk istismarıyla mücadele dahil bir çok toplumsal sorunla ilgili makaleleri bulunan 73 yaşındaki Berman, 2014 yılında da İstanbul'da düzenlenen bir uluslararası hukuk sempozyumunda moderatör olarak görev almıştı.
Bugün Berman'ın karşısına çıkacak olan Zarrab, hem Türkiye'de hem de Birleşik Arap Emirlikleri'nde yönettiği şirketler ağıyla İran yaptırımlarının etrafından dolaşmakla suçlanıyor.
Berman adını son dönemde Amerikan Futbol Ligi'ni (NFL) karıştıran 'DeflateGate' davasındaki kararı ve bu kararın temyiz mahkemesinde bozulmasıyla duyurdu.
İngilizce'de 'deflate' (havasını söndürme) kelimesine atıfta bulunan 'DeflateGate' skandalı, 2014-15 sezonu AFC Konferans Finali'nde New England Patriots takımının maçta kullanılan toplatın havasının bilinçli bir şekilde indirilmiş olabileceği şüphesiyle açılan soruşturmanın kamuoyundaki adı.
Maçta Patriots, Indianapolis Colts'u yenerek finale (Super Bowl) yükselmişti. Sezonun şampiyonu da, kimilerine göre haksız yere kupayı kaldıran New England Patriots oldu.
Topların havasının indirilmesi emrini verdiği iddiasıyla ünlü Amerikan futbolu oyuncusu, quarterback (oyun kurucu) Tom Brady hakkında dört maç ceza verilmesi istenmiş, fakat 2015 sezonun başlamasından kısa bir süre önce, Reza Zarrab'ı yargılayacak olan Manhattan hâkimi Richard Berman, kararı iptal etmiş ve Brady'nin sahalara dönmesinin önündeki engeli kaldırmıştı.
Hafta başında ise NFL'de Berman'ın adı yeniden gündeme geldi. Zira New York'taki İkinci Temyiz Mahkemesi, Berman'ın kararını bozup Brady'nin cezalandırılmasına hükmetti.
"Uzlaşmacı, sakin"
Dava süresince Berman'ın kariyeri ve yöntemleri hakkında da birçok yorum yapıldı.
ABD'de mahkeme başkanı Loretta A. Preska, geçen yıl Berman'ı "ünlü uzlaşmacı hakim" olarak tanımlayıp "Bunda çok iyi. İnsanları ve insanların üzerindeki baskıları anlıyor. Her zaman çok sakin, hiçbir zaman çok öfkelenmiyor" dedi.
Preska, 1998 yılında hakim olarak atanmasıyla Berman'ın avukatlara bir kalem verdiğini ve kalemde medeni yargılama kanunun ilk hükmünde yer alan şu ifadelerin yazılı olduğunu söylüyor:
"Hükümler tefsir edilmeli ve her eylemin adil, hızlı ve masrafsız şekilde tespit edildiğinden emin olunmalı."
Berman, 2014 yılında New York Law Journal adlı dergiye açıklamasında da bir hâkimin "adil olarak ve hızla çözüme ulaşması gerektiğine inandığını" söylemişti.
Aynı söyleşide Berman, "Bu da benim, uzlaşı şartlarınının erkenden ve hızla takibine başlamam anlamına geliyor. Önergelerle ilgili hızla hükme varmaya ve davalarda hiç vakit kaybetmemeye çalışıyorum" dedi.
Kendisini "TV ve haber bağımlısı" olarak da tanımlayan Berman, 1998 yılında Bill Clinton tarafından hâkim tayin edilmeden önce ABD senatör yardımcılığı ve Warner Cable ve MTV Networks adlı medya şirketlerinde de danışman olarak çalışmıştı.
Richard Berman'ın en dikkat çeken davalarından biri de Amerikalı aktör Michael Douglas'ın oğlu Cameron Douglas'ı, uyuşturucu bulundurmak ve dağıtmak suçlamasından 10 yıl hapse mahkum ettiği davaydı.
Amerikalı hakim, Michael Douglas'ın önce 5 yıl olarak belirlenen cezasını 10'a çıkardı. Temyiz mahkemesini de kaybeden Douglas 2018 yılına kadar demir parmaklıklar arkasında.
Richard Berman'ın adını duyurduğu bir diğer dava da 2008 yılında, bir Afgan emniyet müdürlüğünde FBI ajanları ve ABD askerlerini vurarak öldüren Aafia Siddiqui'nin yargılandığı davaydı.
Türkiye'de sempozyuma katıldı
ABD'nin en prestijli üniversitelerinden Massachusetts Institute of Technology (MIT) mezunu Pakistanlı nörolog, El Kaide'nin kuryesi ve finansörü olarak biliniyordu.
On sekiz ay süren gözaltı süresinden sonra 2010 yılı Eylül ayında hâkim Richard Berman, Siddiqui'yi 86 yıl hapis cezasına çarptırdı.
Karara bağlanan duruşma da yalnızca bir saat sürdü.
Siddiqui davasının bir kısmını takip eden savunma avukatı Sabrina Shroff, geçen yıl Berman için "bir mahkeme salonunu yönetmek için gereken tüm hünerlere sahip" demişti.
Richard Berman'ın çocuk istismarıyla mücadeleye ilişkin de çok sayıda makalesi var.
Amerikalı hâkim, 2014 yılında İstanbul'da düzenlenen Adalet ve Hukuk Devleti Uluslararası Sempozyumu kapsamında, Bağımsız ve Etkin Yargı Oturumunda moderatör olarak yer almıştı.
Berman oturumun açılışında yaptığı konuşmada yargı bağımsızlığı ve etkinliğinin yalnızca Türkiye için değil, her demokrasi için kritik değerde olduğunu söyledi. Berman'ın konuşmasında şu ifadeler yer aldı:
"Korkusuz, sağlam, nitelikli, adil ve bağımsız bir yargı olmadan gerçek bir demokrasiden bahsedilemez."
"(….) Burada gördüğümüz üzere, tek adam iktidarının tersi olan hukuk devleti Türkiye'de tehdit altında olduğu bir sır değildir. "
