“Rize çöküyor, İyidere dolgusu ciddi risk altında”

Rize İyidere Lojistik Limanı dolgusunun yüzde 30 oranında tamamlandığı açıklandı. 60 yıl önce en basit kaya dolgu yöntemiyle kazanılan Rize'nin çökmeye devam ettiğini bu nedenle kentin yer değiştirmek zorunda kaldığını hatırlatan Prof. Dr. Osman Bektaş, "İyidere Limanı da aynı teknikle yapılıyor" diyerek ciddi risk uyarısında bulundu.

Rize’de, Karadeniz’e dolgu yapılarak kazanılacak alanda inşa edilecek İyidere Lojistik Limanı için dolgu çalışmasının yüzde 30’unun tamamlandığı duyuruldu. Gelişmeyi Vali Kemal Çeber, “Lojistik merkezimiz bittiği zaman Türkiye’yi Orta Asya’ya bağlayan en önemli ticaret merkezlerinden olacak. Açıldığında 2 bin, sonra çarpanlarıyla 20 bin kişinin istihdam edildiği, çok ciddi ticaret ve sanayi faaliyetinin yürütüldüğü merkez olacak” diyerek duyurdu.

Ancak yaklaşık 40 yıldır bölgeyi yakından takip eden Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin duayen öğretim üyelerinden emekli jeoloji uzmanı Prof. Dr. Osman Bektaş Sözcü’ye önemli uyarılarda bulundu. Doğu Karadeniz’de 1960’lı yıllardan beri uygulanan en basit dolgu yöntemi stratejik yapıları risk altında bıraktığını kaydeden Prof. Dr. Bektaş, sürekli artan nüfus ve şehirleşme sonucu Doğu Karadeniz Bölgesi’nde denizden yer kazanma işleminin ilk olarak Rize’de başladığını vurguladı.

“Rize çökmeye devam ediyor”

Bektaş özetle şu tespit ve değerlendirmelerde bulundu:

“En basit kaya dolgu yöntemiyle kazanılan Rize’nin büyük bir kısmı aradan geçen 60 yıl içerisinde yılda 17 milimetreye varacak şekilde çökmeye devam ediyor. Dolgu deformasyonun bu sonucu Rize’de birçok binanın yıkılmasına ve kentin yer değiştirmesine neden oldu. 2015-2018 yılları arasında yapılan uydu ölçümlerine göre Rize’nin bazı semtleri yılda 17 milimetreye varan bir hızla çökmeye devam ederken, 2009 yılında inşası tamamlanan Rize limanının duvarları yılda 13 milimetre çöküyor. Günümüzde ise aynı dolgu tekniği ile Rize Havalimanı’nın tamamı ve Rize-İyidere Lojistik liman projesinin yüzde 30’luk kısmı tamamlandı.

“Hastane, havalimanı, stadyum ciddi risk altında”

Öte yandan yine uydudan yapılan ölçümlere göre Trabzon, Ordu-Giresun illerinde benzer deniz dolguları üzerinde yapılan havalimanı, şehir hastanesi ve stadyum gibi stratejik yapıların akıbetleri ciddi bir şekilde riske açıktır. Olası bir depremde ise en fazla hasar görecek yerler ve binalar bu tür deniz dolgusu ve üzerlerinde inşa edilen stratejik yapılardır.”