27 Mart 2025 18:33
Güncelleme: 27 Mart 2025 18:41
RTÜK üyesi Tuncay Keser, üst kurulun, Youtube kanalı olan gazeteci Fatih Altaylı ve Flu Tv için 72 saat içerisinde lisans başvurusu yapmadıkları takdirde erişim engeli getirileceği yönündeki kararına sert tepki gösterdi. Karara karşı çıkarak, muhalefet şerhi yazan Keser, “Anayasa Mahkemesi’nin de belirlediği şekliyle RTÜK, internet ortamındaki tüm yayınlarla ilgili yetkili ve sorumlu değildir, sosyal medya platformları ve yer sağlayıcılar, RTÜK’ün görev kapsamı dışındadır” dedi. Daha önce Cumhuriyet gazetesinin internet yayınları için de karar alındığını anımsatan Keser, “Cumhuriyet gazetesi için alınan karar gibi bu karar da hukuka aykırıdır, ölçüsüzdür, basın ve ifade özgürlüğüne ağır bir saldırı niteliğindedir. RTÜK’ün böyle bir yetkisi yoktur” ifadelerini kullandı. Keser, RTÜK Hukuk Müşavirliği’nden görüş alınmadan kararın verilmesini de eleştirdi.
RTÜK toplantısından YouTube kanalı üzerinden yayın yapanlara yönelik karar çıktı. Karara göre, 1 milyon 300 bin abonesi olan Fatih Altaylı ile tutuklanan İlker Canikligil’in YouTube kanalları için 72 saat içerisinde RTÜK’ten lisans alınmazsa, bu kanallar için erişim engeli talep edilecek.
RTÜK’ün CHP’li üyesi Tuncay Keser, karara karşı çıktı ve muhalefet şerhi yazdı. Keser, “İnternet ortamında yapılan bütün paylaşımların ya da yayınların, 6112 sayılı Kanun ve dolayısıyla Radyo ve Televizyon Üst Kurulunun yetki kapsamında olmadığı açıktır” ifadelerini kullandığı muhalefet şerhinde şöyle devam etti:
“Kanun’un 29/A maddesinin 4’üncü fıkrasında, Üst Kurulun yetki sınırı, ‘Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun görev ve yetkileri saklı kalmak kaydıyla, bireysel iletişim bu madde kapsamında değerlendirilmez ve radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini internet ortamından iletmeye özgülenmemiş platformlar ile radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerine yalnızca yer sağlayan gerçek ve tüzel kişiler bu maddenin uygulanmasında platform işletmecisi sayılmaz’ şeklinde çizilmiştir.
YouTube platformunun yer sağlayıcı olması ve radyo ve televizyon yayıncılığına özgülenmemiş bir platform oluşu dikkate alındığında; Üst Kurul çoğunluğunun kararı, ölçülü ve hakkaniyetli değildir, 6112 sayılı Yasa’nın internet yayınlarına ilişkin 29/A maddesinin, istisnalarını düzenleyen 4’üncü fıkrasına, aykırılık oluşturmaktadır. Bu yönüyle, www.youtube.com/@CumhuriyetTVtr adresi için lisans alma sürecinin başlatılmasına ilişkin, 2024/50-9 No.lu kararın devamı niteliğindeki 2025/04 -1 No.lu karar da hukuka aykırıdır, ölçüsüzdür, basın ve ifade özgürlüğüne ağır bir saldırı niteliğindedir.
Karar ayrıca, Üst Kurulun internet yayınları ile ilgili yetki alanını sınırsız ve ucu açık hale getirmekte, belirlilik ilkesini ve hukuki öngörülebilirliği ortadan kaldırmaktadır. Bu çerçevede RTÜK, tüm internet platformları üzerinde denetim yetkisi kullanabilir hale gelebilecektir. Nitekim YouTube platformundan sonra yine 6112 sayılı Kanun’un, kapsamı dışında kalan facebook platformu için de, Üst Kurulun 31.01.2025 tarihli ve 2025/05 sayılı toplantısının, 4 No.lu kararıyla, lisans süreci başlatılmıştır.”
Keser, alınan kararlar ile çok sesliliğin hedef alındığını belirterek şu şekilde devam etti:
“Söz konusu kararlarla internet alanındaki çok sesliliğin hedef alındığı, özgürlük alanının daraltılmaya çalışıldığı açıktır. 6112 sayılı Kanun’la verilen ‘düşünce çeşitliliğini’ sağlama görevinin tersine, internet ortamındaki bağımsız gazetecilik ve ifade özgürlüğü, maddi ve idari külfet ile nesnellikten uzak bir denetim getiren lisans süreçleriyle cendereye alınmaktadır.
İdareye, internet yayıncılığı konusunda çok geniş ve keyfi bir müdahale olanağı veren söz konusu karar, hukuki dayanaktan yoksundur, rasyonel değildir, hukuk devleti ilkesine de aykırıdır. Dolayısıyla YouTube, Facebook, Instagram, Twitter gibi görsel, işitsel içerik paylaşabilen video paylaşım siteleri ve sosyal platformlar gibi kullanıcıların görsel, işitsel içerik yükleyebildiği ve ‘editöryal sorumluluk’ tanımının gerektirdiği nitelikleri haiz olmayan platformların sağladığı içerik yayın hizmeti kapsamında değerlendirilmemektedir.”
Anayasa Mahkemesi’nin de belirlediği şekliyle RTÜK, internet ortamındaki tüm yayınlarla ilgili yetkili ve sorumlu değildir, sosyal medya platformları ve yer sağlayıcılar, RTÜK’ün görev kapsamı dışındadır.”
İnternet yayınlarına dair hukuki inceleme yapılmadığını vurgulayan Keser, YouTube’un “yer sağlayıcı” özelliğini de belirterek şunları ekledi:
"İnternet ortamındaki yayınlarla ilgili yetki konusunun bu kadar uzun süre tartışıldığı dikkate alındığında, bu alanda kapsamlı bir hukuki inceleme yapılması zorunluluğu açıktır. Ancak, Kurul kararına dayanak olan ilgili birimlerin yazıları incelendiğinde, böyle bir hukuki değerlendirmenin yapılmadığı görülmektedir. Yer sağlayıcı platform olan YouTube üzerinden yapılan yayınlarla ilgili karar süreci, İzin ve Tahsisler Daire Başkanlığının, İzleme ve Değerlendirme Başkanlığına yazdığı 12.07.2024 tarih ve E-82308 sayılı yazı ile başlarken, bu süreçte, görevlerinden biri “Üst Kurul ve teşkilatının görevlerine ilişkin hususlarla ilgili olarak hukuki görüş bildirmek” olan RTÜK Hukuk Müşavirliğinden görüş alınmaması, temel hak ve özgürlükleri doğrudan ilgilendiren bir konuda, Anayasa Mahkemesi kararında da vurgulandığı şekliyle, “çok hassas” olunmadığına işaret etmektedir.
Ayrıca, söz konusu yazılar incelendiğinde; YouTube platformunun “yer sağlayıcı” niteliği ve “radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini internet ortamından iletmeye özgülenmemiş bir platform” olduğunun teyit edildiği de görülmektedir. Bireysel iletişim maksadıyla kurulmuş ve ifade ve fikir hürriyetinin kullanılmasına olanak sağlayan ve radyo, televizyon ve isteğe bağlı yayın hizmetlerini internet ortamından iletmeye özgülenmemiş bir platform olan ‘Youtube’ üzerinden gerçekleştirilen yayın faaliyetinde, mezkûr şirketin sunucularının kullanıldığı dikkate alındığında, mezkûr şirketin yalnızca yer sağlama fonksiyonu ile hareket ettiği anlaşılmaktadır.
Yer sağlama fonksiyonu ile hareket eden benzeri sosyal ağların istisna hükümleri gereği lisanslanmıyor oluşu, bu sosyal ağlar üzerinde lisans almadan medya hizmet sağlayıcı olarak yayın yapılabileceği anlamını taşımamaktadır. Fakat istisna hükümlere tabi sosyal ağların URL adreslerinin engellenmesinin ifade ve fikir hürriyetinin engellenmesi sonucunu doğuracağı gibi, ölçülülük ilkesi ile de bağdaşmayacağı açıktır.”
© Tüm hakları saklıdır.