Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik işgal harekatını başlattığı 2022 Şubat ayında, eski bir Rus askeri olan Anton, nükleer silahların bulunduğu bir askeri üste görev yapıyordu.
Savaşın resmen başladığı o gün, üssün savaş teyakkuzuna geçtiğini anlatıyor:
"Önceden sadece talim yapardık. Savaşın başladığı gün ise tüm silahlar hazır haldeydi" diyor ve ekliyor:
"Elimizdeki gücü denize, havaya göndermeye ve kağıt üstünde bir nükleer saldırıya hazır haldeydik."
Anton ile Rusya dışındaki gizli bir konumda buluştuk. Onu tehlikeye atmamak adına BBC bu konumu paylaşmıyor. İsmini de haberimizde değiştirdik ve onun yüzüne yer vermedik.
Anton Rusya'da gizli bir nükleer silah tesisinde görev yapıyordu. Bulunduğu birliği, rütbesini ve üssü teyit eden belgeleri bizimle paylaştı.
BBC, onun anlattığı tüm olayları bağımsız olarak teyit edemiyor, ancak bu anlatılanlar aynı dönem Rusya'dan gelen açıklamalarla örtüşüyor.
Rus birliklerinin Ukrayna sınırından girmesinden üç gün sonra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkenin nükleer gücünü en yüksek alarm seviyesine çıkardıklarını, "özel bir savaş pozisyonuna" geçirdiklerini söylemişti.
Anton bu savaş teyakkuzunun, savaşın ilk gününde geçerli olduğunu ve birliğinin "üsse kapandığını" anlatıyor:
"Tek izlediğimiz Rus devlet televizyonuydu. Tüm bunların ne anlama geldiğini pek fark edememiştim. Otomatik olarak görevlerimi yapıyordum. Savaşta çatışma içinde değildik, yalnızca nükleer silahları koruyorduk."
Alarm seviyesinin iki ya da üç hafta sonra düşürüldüğünü söylüyor.
Anton'un tanıklığı Rusya'nın nükleer güçleri içerisinden bilinmeyen bir görüş sunuyor. Rus askerlerin gazetecilere konuşması, sık görülen bir durum değil.
"Orada herkes profesyonel askerdir, erler yoktur. Askerler özenle seçilir" diyor.
"Sürekli denetleme vardır, herkesi yalan makinesiyle test ederler. Oradakiler bir nükleer saldırıyı püskürtme ya da saldırıyı gerçekleştirmekle görevlidir."
"Emrimdeki askerlerin üsse herhangi bir telefon getirmemesini denetliyordum. Kapalı bir topluluktuk, yabancı kimse yoktu. Eğer ailenizin sizi ziyaret etmesini istiyorsanız üç ay öncesinden istihbarat servisine başvuru yapmanız gerekiyordu."
Anton bu askeri üsteki güvenlik birimindeydi ve nükleer silahların korunmasında hızlı müdahale onların göreviydi.
Düzenli olarak tatbikat ve eğitim yaptıklarını anlatıyor. Güvenlik tehditlerine iki dakika içerisinde müdahale edildiğini söylüyor.
Amerikan Bilim İnsanları Federasyonu'na (FAS) göre, Rusya'nın yaklaşık 4 bin 380 operasyonel nükleer başlığı bulunuyor. Ancak bunların 1700'ünün kullanıma hazır olduğu tahmin ediliyor. Tüm NATO üyelerindeki başlık sayısının toplamı da bu civarda.
Putin'in "stratejik olmayan" ya da taktik nükleer silahları harekete geçirmesinden de endişe ediliyor. Bunlar yaygın radyoaktif serpinti yaratmayan daha küçük füzelerden oluşuyor.
Bunların kullanımı da bölgedeki savaşın tırmanmasını getirebilir.
Bazı Batılı uzmanlar Rusya'nın elindeki silahların çoğunlukla Sovyet döneminden kaldığını, bazılarının işlevsiz olduğunu öne sürüyor.
Eski Rus asker, bu görüşü reddediyor ve bunun "sözde uzmanların yüzeysel görüşleri" olduğunu söylüyor:
"Bazı bölgelerde eski moda silahlar olabilir, ancak ülkenin devasa bir nükleer silah cephaneliği var. Çok sayıda savaş başlığı var."
Anton, Rusya'nın nükleer silahlarının tamamen operasyonel ve savaşa hazır olduğunu öne sürüyor: "Nükleer silahların bakımı düzenli yapılıyor, bir dakika bile boş bırakılmıyor."
Savaş başladıktan kısa süre sonra, Anton "suç" olarak nitelediği bir emir alıyor. Kendi birliğine, özel olarak kaleme alınmış bir eğitimi sunması gerekiyor:
"Bu metinde, Ukraynalı siviller 'asker' gibi gösteriliyor ve yok edilmeleri gerektiği söyleniyor. Bu benim için kırmızı çizgi, bu bir svaş suçu. Bu propagandayı yaymayacağımı söyledim."
Komutanları Anton'u azarlayıp onu ülkenin başka bir bölgesindeki birliğe sürüyor. Savaşa gönderilebileceğini söylüyorlar.
Bu birlikler daha çok "sorun çıkaran askerlerden" oluşuyor ve ilk dalga olarak savaş alanına gönderilebiliyor.
Londra'daki Rusya Büyükelçiliği haberimizle ilgili sorularımıza yanıt vermedi.
Anton, cepheye gönderilebileceği bilgisini aldıktan sonra, savaşta yer almayacağına yönelik bir metne imza atıyor ve mahkemeye sevk ediliyor. Eski asker, bu gelişmeleri teyit eden belgelere sahip.
Ardından ülkeden kaçmaya karar veriyor ve asker kaçaklarına yardım eden bir gönüllü örgütüyle temasa geçiyor:
"Nükleer tesisten kaçıp gitseydim istihbarat servisi peşime düşerdi ve muhtemelen ülkeyi terk edemezdim."
Cezalandırılıp başka bir birliğe gönderilmesinin bu açıdan işe yaradığını söylüyor.
Anton birçok Rus askerin bu savaşa karşı olduğunu "tüm dünyaya anlatmak istediğini" de dile getiriyor.
Askerden kaçanlara yardım eden "Idıte Lesom" (Ormandan geç) adlı örgüt, ayda 350 kadar askerin kaçmak için yardım istediğini duyurdu.
Askerden kaçmanın tehlikesi de bir hayli büyük. En az bir kişinin yurt dışına kaçarken vurularak öldürüldüğü biliniyor. Kimileri de zorla ülkeye tekrar getirilerek mahkemeye çıkarılıyor.
Anton kolluk güçlerinin halen Rusya'da kendisini aradığını söylüyor.
