Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından dün hizmete açılan Tavşantepe-Sabiha Gökçen Havalimanı Metrosu, Kadıköy-Tavşantepe Metrosu’nun devamı niteliğinde ve İBB iştiraki Metro İstanbul tarafından işletiliyor. 2018 yılında, bir önceki İBB yönetimi tarafından Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yapılmak üzere Çevre ve Şehircilik Başkanlığı'nda devredilen hattın tüm maliyeti, İBB tarafından karşılanacak. Yaklaşık 4,5 milyar lira tutarındaki maliyet, aylık ortalama 150 milyon lira olarak 2,5 yıl içinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ödenecek.
Hizmete alınan M4 Kadıköy-Tavşantepe Metrosu’nun devamı niteliğindeki 4 istasyonlu, 7,3 km’lik Tavşantepe-Sabiha Gökçen Havalimanı Metro Hattı, İBB iştiraki Metro İstanbul tarafından işletilmeye başlandı. Böylece Kadıköy-Sabiha Gökçen Havalimanı Metrosu, 23 istasyon ve 33,5 kilometre uzunluğu ile İstanbul’un en uzun metrosu oldu. Açılışla birlikte, Kadıköy’den Sabiha Gökçen Havalimanı’na direkt metro seferleri de başladı.
Süreç nasıl işledi?
2015 yılında yapımına başlanan Tavşantepe-Sabiha Gökçen Metrosu ile ilgili 2018 yılında alınan Cumhurbaşkanlığı Kararı’nda, 'Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yapım işlerini devralma, tamamlama ve sonrasında işletme için İBB’ye devretme' yetkisi verildi. Devirle ilgili İBB Meclisi kararı alınmadı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü (AYGM), Ağustos 2022’de yapımı tamamlanan projeyi yüklenici firmadan teslim aldı. AYGM-İBB arasında 29 Eylül 2022 tarihinde imzalanan tutanak ile hattın işletmesi, İBB iştiraki Metro İstanbul Sanayi ve Ticaret AŞ'ye devredildi.
Test sürüşleri ortak yapıldı
Test sürüşleri ve entegrasyon çalışmaları Bakanlık ve İBB’nin ortak çalışmasıyla tamamlanan Tavşantepe-Sabiha Gökçen Havalimanı Metrosu, Kadıköy-Tavşantepe Metrosu’nun mevcut vagonlarıyla hizmet vermeye başladı. Yeni hattaki tüm personel ve işletme giderleri de İBB tarafından karşılanıyor.
Ödemeler, İBB payından direkt kesilecek
2010 yılında alınan Bakanlar Kurulu Kararı’nda yer alan "Hazine Müsteşarlığı ve belediyelerle birlikte belirlenecek periyotlarda bu hasılatın yüzde 15’i Hazine Müsteşarlığı'nın hesaplarına aktarılır" hükmü, 1 Mayıs 2019 tarihinde yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile “Belediyenin genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden ayrılacak paylardan yüzde 5 oranında kesintinin Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ilgili hesaba aktarılmasıyla öder” şeklinde değiştirildi.
Değişen bu mevzuata göre; projenin yapımı için harcanan tüm bedel, metro hasılatına bakılmaksızın ve fiyat farkı da dahil edilerek, İstanbul’un genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden İBB’ye ayrılacak paydan aylık olarak kesilecek. İBB’nin vergi gelirlerinden aldığı ortalama pay dikkate alındığında, 2019 öncesinde bilet gelirlerinin yüzde 15’i olarak yaklaşık 3 senede yapılacak kesinti miktarı her ay yapılacak.
Tavşantepe-Sabiha Gökçen Metrosu’nun yaklaşık 4,5 milyar lira tutarındaki yapım bedeli, aylık ortalama 150 milyon lira olarak 2,5 yıl içinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’na ödenecek.
Rumeli Hisarı Metrosu'nun ödemesi bitti
Bakanlık tarafından yapılıp, Mayıs 2016’da işletilmek üzere İBB’ye devredilen Levent- Rumeli Hisarüstü Metrosu’nda, 2016-2019 yılları arasında aylık ortalama 80 bin lira-110 bin lira, 3 yıllık toplam 3 milyon 73 bin 633 lira kesinti yapılırken 2019 yılında aylık 40-60 milyon liralık kesintilerle 7 ayda toplam 325 milyon 826 bin 879 lira (aylık 36 kat daha fazla ödeme) tahsil edilerek proje borcunun tamamı ödendi. (ANKA)
