Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye\'de obezite ve diyabetin önemli bir sağlık problemi olduğunu belirterek, \"Yapılan araştırmalarda her 4 çocuğumuzdan birinin fazla kilolu veya obez olduğu görülmektedir. Kronik hastalıklar konusunda en önemli sorunlarımızdan biri de diyabettir. Diyabet sıklığında OECD ülkeleri arasında maalesef 2\'nci sıradayız. Diyabette artış eğilimini Türkiye Diyabet Kontrol Programı ile 2025\'e kadar durdurmayı hedefliyoruz\" dedi.
\'BEBEK ÖLÜM HIZI DÜŞTÜ\'
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bakanlığının 2019 yılı bütçesine ilişkin sunum yaptı. Fahrettin Koca, bakanlığın 2018 yılı için 37 milyar 914 milyon TL olan bütçesinin 2019 yılında yüzde 28,7 artışla 48 milyar 783 milyon TL olarak planlandığını bildirdi. Fahrettin Koca, bebek ölüm hızının düştüğünü belirterek \"Sağlıkta gelişmişlik endekslerinden olan anne ölüm oranı 100 bin canlı doğumda 64\'ten 14,6’ya, bebek ölüm hızı bin canlı doğumda 31,5 ten 6,8’e düşmüş, doğumda beklenen yaşam süresi ise 72,5’ten 78’e çıkmıştır. Yaşam süresinin uzaması yaşlı nüfus oranını artırmaktadır. Bu, birey başına sağlık hizmet maliyetini yükseltmektedir. Ayrıca kurumlarımızda verilen, bilinen sağlık hizmetlerinin yanında hastalıkları nedeniyle evlerinden çıkamayanlara evlerinde verilen sağlık hizmeti, son dönem hastaları için palyatif bakım gibi yeni sağlık hizmetleri türlerinin de planlanması gerekmektedir. Doğumda beklenen yaşam süresi 2002’de 72,5 yıl iken günümüzde bu beklenti 78 yıla çıkmıştır.1990 yılından bu yana yürütülen ısrarlı çalışmalarla, dünyada çocuk ölüm hızını en hızlı düşüren üçüncü ülkeyiz. 2002’den sonra bu düşüş çok daha belirgin hal almıştır. Tek bebeğimizin bile önlenebilir bir sebepten kaybedilmesini istemiyoruz. Sağlık sisteminin gelişmişliğini gösteren en temel göstergelerden birisi bilindiği gibi anne ölüm oranıdır. Gebelerimizin yakın takibi, özellikle riskli gebeliklerin yönetimi ve doğumların sağlık kuruluşlarında yapılması ile annelerimizin ölüm oranını 100 binde 64’ten 14,6’ya indirdik\" diye konuştu.
\'2019\'DA KORUYUCU HİZMETLERE18 MİLYAR 66 MİLYON TL BÜTÇE\'
Fahrettin Koca, koruyucu hizmetlere ilişkin şu bilgileri verdi:
\"Koruyucu hizmetler her zaman önceliğimiz olmuştur. Koruyucu ve temel sağlık hizmetleri için ayrılan bütçe 2002-2018 döneminde 3 kat artarak yaklaşık 14 milyar TL’ye ulaşmıştır. 2019 için bu konuda ayrılan bütçe miktarı 18 milyar 66 milyon TL’ye çıkarılmaktadır. Genişletilmiş bağışıklama programı çerçevesinde 13 antijen ile en geniş aşılama programı uygulayan ülkeler arasındayız. Nüfus büyüklüğüne oranla aşılama başarısında dünya lideriyiz. Aşılama konusunda yıllardır süregelen ısrarlı politikamızı sürdürme kararlılığındayız.\"
\'YAPILAN ARAŞTIRMALARDA HER 4 ÇOCUĞUMUZDAN BİRİNİN FAZLA KİLOLU VEYA OBEZ OLDUĞU GÖRÜLMEKTEDİR\'
Fahrettin Koca, obezitenin Türkiye\'de de önemli bir sorun olduğunu vurgulayarak şunları kaydetti:
\"Tüm gelişmiş ülkelerde olduğu gibi obezite ülkemizde de önemli bir sorun halini almıştır. Obezitedeki artış eğilimini durdurmak öncelikli hedeflerimiz arasındadır. Maalesef çocuklarımızda da obezite sıklığı artmaktadır. Yapılan araştırmalarda her 4 çocuğumuzdan birinin fazla kilolu veya obez olduğu görülmektedir. Obezite merkezlerinin standartlarını belirledik, yeni merkezler açarak mücadeleyi yaygınlaştırıyoruz.
Mevcut 34 Obezite Merkezine 2019 yılında 30 tane daha eklemeyi hedefliyoruz. Obezite Merkezleri Bilim Komisyonu oluşturduk. Obezite Merkezleri\'nin açılış, işleyiş ve yürütülmesine ilişkin \'Usul ve Esasları\' hazırlayarak çalışacak personelin eğitimlerini tamamladık. Kronik hastalıklar konusunda en önemli sorunlarımızdan biri de diyabettir. Diyabet sıklığında OECD ülkeleri arasında maalesef 2\'nci sıradayız.
Diyabette artış eğilimini Türkiye Diyabet Kontrol Programı ile 2025’e kadar durdurmayı hedefliyoruz.\"
\'2018 YILINDA SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN ARAYAN HER 5 KİŞİDEN BİRİNİN SİGARAYI BIRAKMASI SAĞLANDI\'
Fahrettin Koca, Beslenme Dostu Okul Programının devam ettiğini bildirerek şöyle devam etti:
\"2017’de yaklaşık 5 bin olan beslenme dostu okul sayımızı 9 bin 500’e çıkardık. Günlük tuz tüketimimiz kişi başı 12 gramdan 10 gramın altına düşse de, henüz Dünya Sağlık Örgütünün tavsiye ettiği 5 gramın iki katıdır. Bu seviyeyi düşürebilmek için gıda sektörü ile birlikte tuz azaltma yol haritamızı oluşturduk. Bunu lokantalarda da gerçekleştirmek üzere ilgili sivil toplum örgütü ile çalışıyoruz. Ülke genelinde yiyecek ve içeceklerden kaynaklı hastalıklarla ilgili bilimsel komisyonların kurulması ve önlemlerin alınması için Ulusal Beslenme Konseyi kurulması çalışmalarımızı tamamladık. 2018 yılında sigarayı bırakmak için arayan her 5 kişiden birinin sigarayı bırakması sağlandı. Ücretsiz ilaç imkanımızdan ise şimdiye kadar 893 bin vatandaşımız faydalandı. Çağrı merkezimizde günlük ortalama 4 bin çağrı karşılanmaktadır.\"
\'15 BİN KADAR KANSER VAKASINI ERKEN TEŞHİS EDEREK BU VATANDAŞLARIMIZIN YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRDIK\'
Fahrettin Koca, kanserle mücadelenin devam ettiğini kaydederek şöyle konuştu:
\"Kanserle mücadelemize ara vermeden devam ediyoruz. 2018 yılında 7 milyon vatandaşımıza uluslararası kabul görmüş tarama programlarını uyguladık. 15 bin kadar kanser vakasını erken teşhis ederek bu vatandaşlarımızın yaşam kalitesini artırırken, ülke ekonomisine de katkıda bulunduk. 2019 yılında 202 olan KETEM sayısını, 285’e çıkararak 8 milyon vatandaşımıza ulaşmayı hedefliyoruz. 2018 yılı içerisinde 5 milyon vatandaşımıza ambulanslarımızla müdahale ederek sağlık tesislerimize naklini gerçekleştirdik. 4 bin 900 olan ambulans sayımızı 2019 yılında 5 bin 300’e çıkarmayı hedefliyoruz. Yaptığımız çalışmalarla 2002 yılından bu zamana kadar ambulans başına düşen nüfusu 106 binden 17 bine indirerek vatandaşımıza daha etkin sağlık hizmeti vermeyi başardık. Önümüzdeki yıl yeni 112 istasyonları açarak istasyon sayısını 2 bin 795’ e çıkaracağız. 2018 yılı içinde 2 ambulans uçağımızı 4’e, 17 helikopterimizi 19’a çıkararak ülkemizin tamamına hizmet verir duruma geldik. 2008 yılından günümüze kadar hava ambulansları ile 42 bin vakanın naklini gerçekleştirdik. 2007 yılından itibaren 6 deniz bot ambulans ile 16 bin vakanın naklini gerçekleştirdik. Tüm vatandaşlarına hava ambulansı hizmetini ücretsiz olarak sunan tek ülkeyiz.\"
\'NOBEL ÖDÜLLÜ BİLİM İNSANIMIZ AZİZ SANCAR ADINA \'AZİZ SANCAR AR-GE MERKEZİ\' KURDUK\'
Fahrettin Koca, evde sağlık hizmetlerine ilişkin şunları söyledi:
\"Evde Sağlık Hizmetleri ile 2012 yılından bu güne kadar 1 milyon 200 bin kişiye hizmet sunduk. 2019 yılında bu rakamı 1 milyon 350 bin kişiye ulaştırmayı hedefliyoruz. 380 bin olan takipli hasta sayımızı 2019 yılında 400 bine çıkarmayı hedefliyoruz. Sezaryenin kadın ve bebek sağlığını riske sokacak şekilde gereksiz yere yapılmasını önleme kararlılığındayız. Bu konuda kamu hastanelerinde hedefimize ulaşmış durumdayız. Normal doğumu teşvik etmek ve endikasyon dışı sezaryen doğumları önlemek için \'Doğum Eylem Planı\'nı uygulamaya koyuyoruz. Hastane Acil Servislerini yeniden yapılandırıyoruz. Acil servislere başvuruları azaltmak için mesai dışı poliklinik hizmetleri başlatılmıştır. Hasta yoğunluğu fazla olan Eğitim Araştırma Hastanelerimizde acil servis fiziki mekanlarını yeniden düzenliyoruz. NOBEL ödüllü bilim insanımız Aziz Sancar adına \'Aziz Sancar Ar-Ge Merkezi\' kurduk. Bu merkezde 100 bin birey hedefli Türkiye Genom Projesini başlattık.\"
\'2018\'DE KAMUDA İLAÇ HARCAMASI 30 MİLYAR TL\'
Fahrettin Koca, ilaç kullanımına ilişkin şöyle konuştu:
\"2018 yılında kamu ilaç harcaması 30 milyar TL’ye ulaştı. Bu artışın temel sebepleri kronik hastalıkların görülme sıklığında artış, nüfusun yaşlanmasına bağlı ilaç kullanımının artması ve son derece pahalı yeni ürünlerin pazara çıkmasıdır. Ancak kullanım artsa da aldığımız tedbirlerle ilaç harcamalarımızı sürdürülebilir bir düzeyde tutmayı hedefliyoruz. Son yıllarda yürüttüğümüz etkili saha çalışmaları ile antibiyotik bulunan reçete yüzdesini 35’ten 25’e indirdik. İlaçta yerelleşme çalışmalarımıza başlarken 3 temel hedefimiz vardı: İthalatı azaltarak cari açığı düşürmek, ilaç sanayimizin kapasite kullanım oranını geliştirmek ve buna bağlı olarak nitelikli iş gücü istihdamını arttırmak. Bugün ülkemizde tükettiğimiz her 100 kutu ilacın 80’ini ülkemizde üretiyor hale geldik. Ancak bu rakam değer bazında yüzde46 seviyesinde kalmıştır. Bu da katma değeri daha yüksek ürünleri yerelleştirmemiz gerekliliğinin bir göstergesidir.\"
\'UYGUN FİYATA KALİTELİ SAĞLIK HİZMETİ VERİYORUZ\'
Fahrettin Koca, sağlık alanında hizmette kalite çıtasının yükseltildiğini belirterek şöyle dedi:
\"2 yılda sağlık alanında hizmette kalite çıtasını yükselten 8 bin 358 yataklı, 8 şehir hastanemizi vatandaşlarımızla buluşturduk. Yapımı devam edenler de tamamlandığında 30 bin 809 nitelikli yatağı hizmete almış olacağız. Ülkemiz sağlık turizmi açısından pek çok avantaja sahiptir. 4 saatlik uçuş mesafesinde 57 ülke ve 1,5 milyar nüfus bulunmaktadır. Uygun fiyata kaliteli sağlık hizmeti veriyoruz. Yeni teknolojilerin tamamına sahibiz ve yetişmiş sağlık profesyonellerimiz var. Hastaların bekleme süresi Avrupa ülkelerine göre çok kısadır. 1 milyon 500 bin sağlık turistine ülkemizde sağlık hizmeti sunmak,10 milyar dolar medikal turizmi geliri elde etmek, sağlık turizminde dünyada ilk sıralarda yer almak, sağlık turizmi alanında ülkemizi marka haline getirmektir.\"
Nursima ÖZONUR/ANKARA, (DHA)
