HDP, Muş'ta "Hile var" diyor, AKP iddiaları reddediyor

BBC Türkçe
Hatice Kamer-Diyarbakır

Halkların Demokratik Partisi (HDP), Muş'taki oylama sonuçlarında 'hile yapıldığını' iddia edip itirazda bulunurken, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ise iddiaları reddediyor.

HDP'nin seçim sonuçlarına itiraz ettiği en tartışmalı yerlerden biri olan Muş'un Malazgirt ilçesinde HDP adayı Erdal Çakar, üç oy farkla AKPli rakibi Cengiz Altın'ın gerisinde kalıp seçimi kaybetti. AKP'nin adayı Cengiz Altın 3641 oy alırken, HDP'nin adayı Erdal Çakar 3638 oyda kaldı. 432 oyun geçersiz sayıldığı Malazgirt'te 9.591 kişi sandık başına gitti. HDP İl seçim kurulu ve Yüksek Seçim Kurulu'na da itirazda bulunacak.

TIKLAYIN - HDP: Muş’taki itirazlarımız kabul edilmezse AYM ve AİHM’e başvuracağız

HDP'nin Muş için il seçim kuruluna yaptığı itirazın da bugün değerlendirilmesi bekleniyor. HDP, daha önce belediye kazandığı 12 yerde seçim sonuçlarına itiraz ettiği. İtiraz yapılan yerler şöyle:

HDP Muş merkez ve Malazgirt ilçesi dışında Mardin'in Nusaybin, Bitlis'in Tatvan, Siirt'in Baykan, Batman'ın Gercüş, Hakkari'nin Şemdinli, Mardin'in Dargeçit, Şanlıurfa'nın Viranşehir ilçesi ve Hakkari'nin Şemdinli ilçesinin Esendere ile Büyükçiftlik beldeleri.

Malazgirt, Tatvan ve Viranşehir ilçeleri için HDP'nin ilçe seçim kurullarına yapmış olduğu itirazlar reddedildi. HDP yasal işleyişi takip ederek il seçim kuruluna başvuracak. Oradan da ret kararı çıkarsa Yüksek Seçim Kurulu'na başvuracak.

Sonuçların en tartışmalı olduğu yerlerden biri de Muş merkez. AKP adayı Feyat Asya 15.919, HDP adayı Sırrı Sakık 15.381 oy aldı.

48 bin 245 seçmenin oy kullandığı Muş'ta geçerli oy sayısı 45.796. Geçersiz kabul edilen oyların sayısı 2449, her iki partinin adayı arasındaki oy farkı ise 538.

HDP'nin Muş Belediyesi Eş Başkan adayı Sırrı Sakık 103 sandıkta maddi hata tespit ettiklerini, kendi oylarının başka partilere yazıldığını iddia etti.

Beş ayrı itiraz yaptıklarını belirten Sakık, hiçbirinin kabul edilmediğini söyledi.

Sakık, ayrıca geçersiz oyların sayısının yüksek olmasına dikkati çekti.

Sakık: 103 sanıkta maddi hata tespit ettik

BBC Türkçe'ye konuşan Sırrı Sakık şunları söyledi:

"Beş ayrı itiraz yaptık ama toptan reddedildi, İl Seçim Kurulu'na maddi hata tespit ettiğimiz belirttik, 103 sandıkta oyların yeniden sayılması için başvuruda bulunduk. Birçok sandıkta oylarımız değişik partilere yazılmış. Diğer kentlerde işleyen hukukun burada da geçerli olmasını umuyorum, bunun hakkımız olduğunu düşünüyoruz."

Muş'ta AKP ve HDP dışında en fazla oyu seçime bağımsız giren Şerafettin Yatçı aldı. 12.237 oy alan Yatçı'dan sonra Bağımsız Türkiye Partisi'nden (BTP) aday olan Fatih Aslan 658 oy almış. Vatan Partisi, Türkiye Komünist Partisi (TKP) ve Demokratik Sol Parti (DSP) gibi partilerin adaylarına da Muş'tan oy çıkmış görünüyor.

Sakık, Muş'ta bu partilerin tabanının olmadığını söyleyerek şöyle devam ediyor:

"Bu şehirde böyle partilerin bir tek oy alma şansları yok, belki yanlışlıkla birkaç tane alabilirler ama Vatan Partisi'ne bir sandıkta 119 oy çıkmaz, DSP'ye 150-300 oy çıkacak bir seçmen profili yok buralarda. BTP'ye 600 oyun çıkma ihtimali sıfır. Bazı partilere ve bağımsızlara yazılan oyların büyük çoğunluğunun bize ait olduğuna inanıyoruz. Bu yüzden de oyların yeniden sayılmasını istiyoruz ama ne yazık ki hiçbir sonuç alamıyoruz, başvurularımız reddediliyor."

Sırrı Sakık, içinde bulunduğu durumu 2014'de Ağrı'dan belediye başkan adayı olduğu seçimlere benzetiyor:

'Muş'ta yeniden seçim yapalım'

"Daha önce Ağrı'da da benzer şeyler yaşadım. 2014 Ağrı seçimlerinde biz bugünkü AKP konumundaydık, itirazlar yapıldı biz de hodri meydan dedik. 14 kez sayım yapıldı ve 500 oyla önde çıkıyorduk. Ama her seferinde AKP itiraz etti. Sonra çıktık, kenti germeyin, bu tartışmalar ve yıpratmalardan sonra bu kent bu yönetilemez, seçimi yenileyelim dedik.

"Tekrarlanan seçimde de yine biz kazandık. Burada hiçbir şey yapılmıyor. Tüm itirazlarımızı sunduğumuz belgelere rağmen kabul etmiyorlar. Buyurun seçime gidelim diyorum, halkın iradesine yeniden başvurmamız gerekir, halkın onayını alarak kenti yönetmek gerek, yoksa şaibelerle seçilmiş bir belediye başkanı o kenti nasıl yönetebilir?"

Sakık, 70 gün zor koşullarda, baskı altında seçim çalışması yürüttüklerini, seçim günü silahlı güvenlik güçlerinin uzun namlulu silahlarla sandık bölgelerinde dolaştıklarını iddia ediyor.

"Pazar günü yapılan oylamada çok farklı yansımalar oldu, güvenlik güçleri uzun namlulu silahlarla sanık başında cirit attı. Büyük bir baskı altında seçimlere katıldık ama daha sandıklar açılmadan AKP, davul ve zurnalar çalmaya, kutlama yapmaya başladılar, güvenlik güçleri daha oy sayımı başlamadan sandıkların olduğu bölgeleri kuşatmaya aldılar."

Öte yandan Muş Valiliği, 'provakatif eylem hazırlığı istihbaratı' olduğu iddiasıyla 1 Nisan tarihinden itibaren 15 gün boyunca Muş ilinde toplantı ve gösteri yürüyüşü, basın açıklaması türü eylemi yasakladı.

Sırrı Sakık, mevcut durumu 'sıkıyönetim' olarak tanımlıyor:

"Seçimler için itirazlar yapılmış, daha sonuçlar kesinleşmemiş, ama Sayın Vali gidip mazbatasını almamış adayı tebrik ediyor, sosyal medyadan paylaşıyor. Bu bir algı operasyonudur."

Durumun çok şaibeli olmaya başladığını ve seçimlerin yenilenmesi gerektiğini savunan Sakık, "Eğer seçim yenilenir ve halkın iradesi şaibesiz bir şekilde sandıkta diğer partiyi çıkarırsa onu ilk kutlayacak kişi ben olurum" dedi

Buldan: İl, ilçe seçim kurulları, YSK, AKP vesayeti altında

HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan da Muş'a giderek yaşanan durum ile ilgili açıklamalarda bulundu. Buldan, 'hile ile 2449 oyun geçersiz sayıldığını' iddia etti.

"Burada bir hilenin olduğunu ve çalınan oyların çok bariz bir şekilde ortada olduğunu gösteriyor" diyen Buldan, İl, ilçe seçim kurullarının AKP itirazlarının kabul ederken, HDP'nin hiçbir itirazının kabul etmediğini savundu.

Buldan, "İl, ilçe seçim kurulları ve YSK, AKP vesayati altındadır" dedi.

Pervin Buldan, HDP'nin itirazlarının kabul edilmemesi üzerine başta olmak Anaysa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi olmak üzere hukuki arayışlarını sürdüreceklerini söyledi.

AKPli Yaktı: HDP'nin iddiaları doğru değil

AKP Muş il Başkanı Rahmetullah Yaktı ise HDP'den gelen iddialara karşı çıkıyor.

Yaktı, " İddialar doğru değil, hile diye birşey söz konusu değil. Ama itiraz etmek de demokratik bir haktır. Mesela şu anda İstanbul'da, Türkiye'nin her yerinde partiler itirazlarını yaptılar, demokratik bir haktır. Ama buradaki iddialar kesinlikle doğru değil" dedi.

Seçim günü sandıkları dolaştığını, kargaşa ya da antidemokratik bir durumun yaşanmadığını söyleyen Yaktı şöyle devam etti:

"Muşumuzda ben tüm sandıkların başını gezdim, HDP'nin adayı da gezdi, hatta bazı yerlerde karşılaştık, birbirimize başarılar diledik. Gayet demokratik kurallar içinde seçim gerçekleşti, herkes serbestçe oyunu kullandı. Hiçbir itiraz ya da kargaşa olmadan yasalar çerçevesinde tamamlandı."

"Muş'ta da, Malazgirt'te de gayet sakin, huzurlu, dürüst, çok güzel bir seçim gerçekleşti. AK Parti'nin il başkanı olarak da bu konuda gayet müsterihim. Çünkü bizim kimsenin geçersiz oyunu ya da başka türlü oylarını kendimize saymak gibi adetimiz yoktur, biz halkın vermiş olduğu kararı her zaman için saygı gösteriyoruz. HDP itirazını yaptı ve itiraz ilçe seçim kurulu tarafından reddedildi. Bundan sonra itiraz edecekler mi bilmiyorum ama demokratik haklarını kullanmakta serbestler."

HDP'nin itiraz ettiği ilçelerde oy durumu

HDP'nin itiraz ettiği diğer ilçelerde oy durumu ve geçersiz sayılan oyların sayısı şöyle:

Nusaybin'de HDP adayı Semire Nergiz 34.666, AKP adayı Mehmet Hadi Hamidi 8.437 oy aldı. Kullanılan 47.833 oyun 3054'ü geçersiz sayıldı.

Tatvan'da AKP adayı Mehmet Emin Geylani 15.605, HDP adayı Habip Yeşiltepe 15.310 oy aldı. Kullanılan oy sayısı 36.493. Geçerli oy sayısı 34.217. Geçersiz oy sayısı 2276. İki aday arasındaki oy farkı 295.

Gercüş'de AKP'nin adayı Gündüz Günaydın, rakibi olan HDP adayı Zeynep Oduncu'dan 43 oy fazla almış. AKP'nin 1.611, HDP'nin 1.568 oy aldığı Gercüş'te 3.539 seçmenin kullandığı oyun 252 oy geçersiz kabul edilmiş.

Şemdinli'de AKP adayı Tahir Saklı 3.457, HDP adayı Sami Başer 3.303 aldı. Her iki aday arasındaki oy farkı 154. Oy kullanan seçmen sayısının 7.671 olduğu Şemdinli'de geçersiz oy sayısı 479.

Viranşehir'de kazanan AKP'li Salih Ekinci 37.330 oy alırken, rakibi Hıdır Oktay 36.573 oyda kaldı. Her iki rakip arasındaki oy farkı 757. Oy kullanan seçmen sayısı 85.376, geçersiz oy sayısı 6607.

13.823 seçmenin oy kullandığı Dargeçit'te AKP 6.630, HDP 5.966 aldı.718 oyun geçersiz sayıldığı ilçede her iki partinin adayları arasındaki oy farkı ise 664.