Şişli Belediyesi sokak hayvanlarına "ötanazi"yi öngören düzenlemeye karşı çalıştay düzenledi

12 Ağustos 2024 17:31

Şişli Belediyesi ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Veteriner Hizmetleri Müdürlüğü iş birliğiyle “Sokak Hayvanları Yasası Hakkında Stratejik Eylem ve Risk Azaltma Planı Çalıştayı” düzenlendi. Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, “Buralardan çıkacak; bilim insanlarının, hocalarımızın, odaların, can dostlarımızı sevenlerin ve bizlerin yaratacağı ortak strateji benim uygulayacağım reçetedir” dedi.

Şişli Belediyesi ile İBB Veteriner Hizmetleri Müdürlüğü işbirliğiyle düzenlenen Sokak Hayvanları Yasası Hakkında Stratejik Eylem ve Risk Azaltma Planı Çalıştayı’na Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan’ın yanı sıra Türk Veteriner Hekimler Birliği Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan, İBB Veteriner Hizmetleri Şube Müdürü Fevzi Karaağaç, Şişli Belediyesi Veteriner İşleri Müdürü Ahmet Ali Yağcı, İstanbul Barosu Hayvan Hakları Merkez Sözcüsü Bahtiyar Güner, Marmara Belediyeler Birliği Kentsel Politika Uzmanı Büşra İnce ile sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve akademisyenler katıldı.

“Krizlere çözüm üretmek zorundayız”

Çalıştayın açılışında konuşan Şahan, TBMM’den geçen Sokak Hayvanları Yasası’na ilişkin başta CHP Genel Başkanı Özgür Özel, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu olmak üzere belediye başkanlarıyla birlikte çok net bir tutum aldıklarını hatırlattı.

Konunun ortak akılla ele alınması gerektiğini vurgulayan Şahan, şunları söyledi:

''Ortak akılla bu işi yürütmemiz gerektiğini söyledik. Türkiye çok uzun süredir bu tip konularla ilgili ortak akıldan, konunun kendi aktörlerini masaya çağırarak konuşmaktan yoksun bir yönetim anlayışının bedelini ödüyor her alanda. Yine bir krizle karşı karşıyayız. Bize, yerel yönetime, belediyelerimize çok görev düşüyor. Sistemin toplumda yarattığı yaralara, sistemin mevcut işleyişte yarattığı birçok krize çözüm üretmek zorundayız.

“Reçete ortak akıl”

Yerelden bu konuya ilişkin ortak aklı ve bu masalardan çıkacak stratejiyi uygulamak zorundayız. Ben bir belediye başkanı olarak kendi sorumluluğumu böyle alıyorum. Buralardan çıkacak; bilim insanlarının, hocalarımızın, odaların, can dostlarımızı sevenlerin, bizlerin yaratacağı ortak strateji benim uygulayacağım reçetedir.''

“Kriz tek boyutlu değil”

Sokak Hayvanları Yasası’nın yaşamsal ve yaşam hakkı olmak üzere iki boyutu olduğunu belirten Şahan, şöyle devam etti:

“Bu can dostlarımızla kurduğumuz bir ilişki boyutu var, bir kent boyutu var. Diğer ilçelerle beraber senkronize hareket etmemiz gerekiyor bunun da farkındayım. Bugün, Şişli tek başına bir şey yaptığında, bir şey ifade etmeyeceğinin farkındayım. Dolayısıyla bu iş daha bütüncül politikalarla uygulanması gerekiyor. Zor ve duyarlılığı yüksek bir konuyla ilgili bir araya geldik. Belki tek sefer olmayacak; birkaç toplantıda bu konunun farklı boyutlarını konuşmamız gerekiyor. Çoklu krizlerle mücadele ediyoruz. Kriz, tek boyutlu bir kriz değil. Bu çoklu krizler kurumları bambaşka bir çıkmaza sokuyor. Türkiye’de kurumların çöktüğü, kurumların çökertildiği, kurumsal aklın çökertildiği bir dönemi yaşıyoruz. Hep beraber el birliğiyle, aklıselim bir şekilde ayağa kaldırmak zorundayız. Bizim en büyük sınavımız, sosyal demokrat belediyelerin, bugün iktidarda olan Cumhuriyet Halk Partisi belediyelerinin en büyük sınavı bu. O nedenle bu masalar çok önemli. Gerçek ortak akılla, müşterek olanı, doğru olanı, toplum için doğru olanı bulma zorunluluğumuz ve sorumluluğumuz var. Hepimizin sorumluluğu bu. Bu sadece siyasetin sorumluluğu değil, bu sivil toplumun da sorumluluğu, bu yurttaşın da sorumluluğu…”

Karaağaç: ''Topla, aşıla, kısırlaştır, işaretle ve geri bırak''

Çalıştayda konuşan İBB Veteriner Hizmetleri Şube Müdürü Fevzi Karaağaç ise belediyenin sokak hayvanlarına yönelik çalışmalarından ve yapılmasını planladıkları projelerinden söz etti. Karaağaç, şunları kaydetti:

''Bu yasayla birlikte, yerel yönetimler de zaman zaman gündeme geliyor. Yerel yönetimlerin tamamı aynı torbaya doldurulmaya çalışılıyor. Esasında, bu konuda gerçekten çok iyi hizmet veren belediyeler mevcut. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük kentlerde, sokak hayvanları popülasyon yönetiminin iyi olduğunu görüyoruz. Yasal düzenlemeyle birlikte geriye doğru baktığınız zaman bu kentlerin daha çok cezalandırıldığını göreceğiz. Halbuki hiçbir hizmet yapmamış, girişimde bulunmamış ilçe ve beldelere 2028’e kadar zaman tanınmış olacak. Büyükşehir olduğumuz için temel mevzuatımız; 5216 aynı zamanda 5393 sayılı belediye kanunu çerçevesinde hizmet yürütüyoruz. İBB olarak bu kanun çerçevesinde; ‘topla, aşıla, kısırlaştır, işaretle ve geri bırak’ ekseninde çalışmalarımızı yürütüyorduk. Bu alanda İstanbul’da, 6 tane büyük, geçici hayvan bakımevimiz var. Bir tane de ayakta tedavinin olduğu, Fatih’te bir Aşılama ve Tedavi Merkezimiz mevcut. Bahsedilen merkezlerde, 950 dönüme yakın bir alanda hizmet yürütüyoruz.''

Sokak hayvanlarına ilişkin yeni yasada hangi düzenlemeler yer alıyor?

Kamuoyunda 'ötanazi' tartışmalarıyla tepkilere neden olan 17 maddelik ‘160 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi', TBMM Genel Kurulu'da iki gün boyunca 28 saat süren görüşmelerin ardından AKP ve MHP oylarıyla yasalaştı. Teklif, 224 'Hayır' oyuna karşılık 273 'Evet' oyuyla 30 Temmuz'da sabaha karşı kabul edildi.

"7527 Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun", 1 Ağustos gece yarısı yayımlanan 2 Ağustos tarihli Resmi Gazete ile yürürlüğe girdi.

Teklifle; Hayvanları Koruma Kanunu'nda değişikliğe gidilecek. Buna göre, Kanun'un amaçlarına "insan, hayvan ve çevre sağlığı gözetilmek kaydıyla" ifadesi eklenecek.

Sahipsiz hayvanlara ilişkin yürütülecek çalışmalarda, kedi ve köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınabilmesi için Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı veri tabanına kaydedilmesi zorunluluğu bulunduğundan "sahipli hayvan" ve "sahipsiz hayvan" kavramları açık şekilde tanımlanacak.

GÖKÇER TAHİNCİOĞLU YAZDI - 10 soruda 'ötanazi' düzenlemesi: Tartışmalı yasa ne getiriyor, sokak köpekleri öldürülecek mi, uygulamayan belediyelere ne yapılacak?

TBMM açık oylama sonuçları için tıklayın

Kanun'daki "yakala-kısırlaştır-sal" metodunun kaldırılması nedeniyle "hayvan bakımevi"; yani barınak tanımında değişiklik yapılacak. Barınakların tanımı, "Bakanlıktan izin alınmak suretiyle kurulan ve hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği bir tesis" şeklinde değiştirilecek.

"Sahipsiz ve güçten düşmüş" hayvanların barınaklara toplanması ve buralarda "rehabilite" edilerek sahiplendirilinceye kadar bakılacak olması sebebiyle bakımevleri dışında bir hayvana bakmanın onun yasal sorumluluğunu alarak sahiplenilmesi suretiyle mümkün olabileceği ilkesi kabul edilecek.

Kanun'un ilkeleri arasında yer alan "Evcil hayvanlar, türüne özgü hayat şartları içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir." ifadesi yürürlükten kaldırılacak.

Yerel yönetimler, yani belediyeler, gönüllü kuruluşlarla iş birliği içerisinde, sahipsiz hayvanların sahiplendirilinceye kadar bakılmaları için hayvan barınakları kurarak bakımlarını ve tedavilerini yapacak.

Barınaklara alınan hayvanlardan "rehabilite edilen köpekler" sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılacak. Doğru ve güncel veri için barınaklara alınan hayvanlar Tarım ve Orman Bakanlığı veri sistemine kaydedilecek.

Sokak köpeklerine 'ötanazi' tartışmalarına neden olan düzenleme yasalaştı: "İnsanlık tarihine utançla geçecek, çocuklarınıza kanlı bir miras bıraktınız!"

Veteriner Hizmetleri Kanunu'ndaki 'ötanazi' koşulu

Barınaklara alınan köpeklerden "insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olanlarına", Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu'nun 9. maddesindeki "Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Ancak, hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda veteriner hekim tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilir. Ötenazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır." hükümleri uygulanacak.

Belediyeler, sahipsiz köpeklere ilişkin yürüttüğü iş ve işlemlerde Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi kapsamında gerekli idari tedbirleri almaya yetkili olacak.

"Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi veya bakımevinde barındırılan köpeği bakımevi dışında bir yere bırakmak" fiilleri yasak kapsamına alınacak. Böylece sahipsiz hayvanların toplanması, barınaklara götürülmesi ve bu hayvanların sahiplendirilinceye kadar barınaklarda bakılmasına ilişkin hükümlerin uygulanmasın ve yerel yönetimlerin görevlerini yerine getirmesi amaçlanacak.

Meclis'te ilk gün: Sokak köpeklerine 'ötanazi' tartışmalarına neden olan 5. madde, Genel Kurul'da kabul edildi: "Bu madde ölümdür, çocuklarınızın yüzüne bakamayacaksınız!"

Hayvanlara yapılacak müdahalenin sadece tıbbi gerekçelerle değil Kanunda yer alan diğer istisnai durumlarda da yapılabilecek.

"Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi veya bakımevinde barındırılan köpeği 'bakımevi' dışında bir yere bırakmak" fiilleri yasak kapsamına alınacak. Böylece sahipsiz hayvanların toplanması, hayvan barınakşarın götürülmesi ve bu hayvanların sahiplendirilinceye kadar barınak bünyesinde bakılmasına ilişkin hükümlerin uygulanmasının ve yerel yönetimlerin görev ve sorumluluklarını eksiksiz olarak yerine getirmelerinin sağlanması amaçlanacak.

İl Hayvanları Koruma Kurulunun görevleri arasına, hayvan ve çevre sağlığını korumaya yönelik olarak sahipsiz hayvanlardan kaynaklı sorunları belirlemek ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri üretmek eklenecek.

Düzenlemeyle başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara yapılacak desteğin kapsamı genişletilecek. Buna göre de insan, hayvan ve çevre sağlığının korunması amacıyla barınaklar, hastaneler ve ameliyathaneler kurmak; bunlara ilişkin ilaç, alet ve ekipmanları temin etmek ile bakımevlerinde bakım, rehabilitasyon ve sahiplendirme gibi faaliyetleri yürütmek için başta yerel yönetimler olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlara teşvik veya Bakanlıkça uygun görülen miktarlarda mali destek sağlanacak.

Sokak köpeklerine yönelik yasaya tepki yağıyor: "Barınak değil ölüm kampı; gece nasıl rahat uyuyacaksınız!"

Ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak

Hayvanları korumaya yönelik hükümlere aykırı hareket eden veya sahiplendiği hayvanların bakımını ciddi şekilde ihmal eden ya da onlara ağrı, acı veya zarar veren kişilerin denetimle yetkili merci tarafından hayvan bulundurması yasak olacak ve hayvanlarına el konulacak. Söz konusu hayvanlardan sahiplendirilme niteliği olanlar sahiplendirilinceye kadar hayvan bakımevinde barındırılacak.

Caydırıcılığın sağlanması için sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi kabahatine ilişkin idari para cezası hayvan başına 2 bin liradan 60 bin liraya çıkarılacak. Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanları barınak dışında bir yere terk eden veya barınakta barındırılan hayvanı barınak dışında bir yere bırakanlara ise hayvan başına 50 bin lira idari para cezası verilecek.

Teklifle, Hayvanları Koruma Kanunu'ndaki "yerel hayvan koruma görevlileri"ne ilişkin hüküm yürürlükten kaldırılacak.

Büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, "sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması" amacıyla hayvan barınakları kuracak.

Belirtilen hayvanlar, ilgili belediyeler tarafından hayvan barınaklarına götürülecek. Hayvan barınağı kurma zorunluluğu olmayan belediyeler ile il özel idareleri, sorumluluk alanındaki bu hayvanları en yakın hayvan bakımevine götürecek.

Belirtilen kaynağı ayırmayan belediye başkanı ve meclis üyeleri ile ayrılan kaynağı hayvan barınakları kurmak, sahipsiz hayvanları toplamak, "rehabilite etmek" veya sahiplendirilinceye kadar bakmak için harcamayan veya bu kaynağı başka amaçlar için sarf eden belediye başkanı ve belediye yetkililerine 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.

Söz konusu belediyeler 31 Aralık 2028'e kadar belirtilen hayvan barınakları kurmakla ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirmekle yükümlü olacak.

Sokak hayvanlarına 'ötanazi' öngören yasa teklifi komisyondan tartışmayla geçti: "Katliam yasasının failleri olarak fotoğrafınızı çektirin, tarihe geçtiniz!"

Belediyeler, 31 Aralık 2028'e kadar hayvan barınakları kurmak, rehabilitasyon işlemlerini gerçekleştirmek ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5'i oranında kaynak ayıracak. Bu oran, büyükşehir belediyelerinde binde 3 olarak uygulanacak.

Verilen önergenin kabul edilmesiyle, belediyelerce bu oranların üzerinde yapılan harcamaların yüzde 40'ı, Hazine ve Maliye Bakanlığınca belediyeye aktarılacak. Aktarılacak tutar hiçbir şekilde maddedeki oranların yüzde 40'ını geçemeyecek.

Ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak.

Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025'e kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak.

Teklifin detayları

Teklifle; Hayvanları Koruma Kanunu'nda değişikliğe gidilecek. Buna göre, Kanun'un amaçlarına "insan, hayvan ve çevre sağlığı gözetilmek kaydıyla" ifadesi eklenecek.

Veteriner Hizmetleri Kanunu'ndaki 'ötanazi' koşulu

Belediyeler, sahipsiz köpeklere ilişkin yürüttüğü iş ve işlemlerde Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi kapsamında gerekli idari tedbirleri almaya yetkili olacak.

Sokak hayvanlarına 'ötanazi' öngören yasa teklifi komisyondan tartışmayla geçti: "Katliam yasasının failleri olarak fotoğrafınızı çektirin, tarihe geçtiniz!"

Hayvanlara yapılacak müdahalenin sadece tıbbi gerekçelerle değil Kanunda yer alan diğer istisnai durumlarda da yapılabilecek.

Ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak

Teklifle, Hayvanları Koruma Kanunu'ndaki "yerel hayvan koruma görevlileri"ne ilişkin hüküm yürürlükten kaldırılacak.

Söz konusu belediyeler 31 Aralık 2028'e kadar belirtilen hayvan barınakları kurmakla ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirmekle yükümlü olacak.

Ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak.

Kedi ve köpek sahipleri, hayvanlarını en geç 31 Aralık 2025'e kadar dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak.

Barınakların durumu

Genel Kurul'da milletvekillerinin teklif üzerindeki sorularını yanıtlayan Tarım, Orman ve Köyisleri Komisyonu Başkanı Vahit Kirişçi, 2004-2023 yılları arasında kısırlaştırılan hayvan sayısının 2 milyon 504 bin 595; aşılanan hayvan sayısının 2 milyon 846 bin 387, sahiplendirilen hayvan sayısının 533 bin 004 olduğunu söyledi. Barınak sayısıyla ilgili de bilgi veren Kirişçi, 105 bin kapasiteli 322 adet barınak olduğunu bildirdi.

4 milyon hayvanın 105 bin kapasiteli barınaklarda nasıl barınacağı sorusuna da yanıt veren Kirişçi, barınak yapım sürecinin tamamlanması için 31 Aralık 2028’in belirlendiğini bildirerek, “Bu kanun yürürlüğe girdiği andan itibaren belediyeler 4 yıl içinde belirlenen bütçeyi ayırarak bu barınakları yapacaklardır. Nüfusu 25 binden büyük olan belediyeler için kesinleşen bütçe gelirlerinin binde 5'i ve büyükşehir belediyelerinde de binde 3'ü bu iş için tahsis edilecek ve 4 dönem halinde barınak yapım çalışmaları da eksiksiz devam edecek" diye konuştu.

sokak havanları

Şişli Belediyesi sokak hayvanlarına "ötanazi"yi öngören düzenlemeye karşı çalıştay düzenledi

“Krizlere çözüm üretmek zorundayız”

“Reçete ortak akıl”

“Kriz tek boyutlu değil”

Karaağaç: ''Topla, aşıla, kısırlaştır, işaretle ve geri bırak''

Sokak hayvanlarına ilişkin yeni yasada hangi düzenlemeler yer alıyor?

Veteriner Hizmetleri Kanunu'ndaki 'ötanazi' koşulu

Ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak

Teklifin detayları

Veteriner Hizmetleri Kanunu'ndaki 'ötanazi' koşulu

Ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak

Barınakların durumu

Yazarlar

Kategoriler

T24