Çevre

Siyanür sızıntısıyla gündeme gelen İliç’teki altın madeni ÇED davasında reddi hâkim talebi

30 Kasım 2022 13:49

Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan siyanür sızıntısıyla gündeme gelen Anagold Madencilik Şirketi tarafından işletilen Çöpler Altın Madeni'nin ikinci kapasite artışına ilişkin verilen ‘ÇED olumlu’ raporunun iptali istemiyle açılan davanın duruşması Erzincan 1. İdare Mahkemesi’nde görüldü. TMMOB Yönetim Kurulu üyesi Cemalettin Küçük, duruşmada, yeni bir bilirkişi heyetinin oluşturulmasını ve yeniden inceleme yapılmasını talep etti. Avukatlar reddi hâkim talebinde bulundu. 

Temmuz ayında, Erzincan'ın İliç ilçesi Çöpler köyünde, Anagold Madencilik Şirketi tarafından işletilen Çöpler Altın Madeni'nin, Fırat Nehri'ne siyanür akıttığı ortaya çıkmıştı. Siyanür sızıntısını kamuoyuna duyuran Sedat Cezayirlioğlu ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Anagold’un Çöpler Altın Madeni’nin kapasite artırımı için verilen ‘ÇED Olumlu’ raporunun iptali için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na dava açılmıştı. 

ÇED raporunun iptali istemiyle açılan davanın duruşması Erzincan 1. İdare Mahkemesi’nde görüldü. Duruşmada söz alan Anagold Madencilik Şirketi’nin avukatı şunları söyledi:

“İlgili alan orman vasfı taşımamaktadır. Flora fauna alanına olumsuz etkiler olmadığı bilirkişiler de tespit etmiştir. Müvekkilim ayrıca söz konusu alana binlerce badem ağacı dikmiştir.

Kamusal menfaat yalnızca ilgili yerin devlet tarafından işletilmesi anlamına geliyor herhalde. İliç daha modern bir alana taşınmış, modern bir ilçe olmuş, binlerce insana istihdam sağlanmış, hatta yörede arıcılık faaliyetleri de desteklenmektedir. ” 

TMMOB adına duruşmada konuşan Cemalettin Küçük “Bakanlık şirkete ceza yazıyor, yaşananları görüyor, bilirkişi keşfinde bahsettiğimiz konular hemen sonraki ayda yaşanıyor, siyanür toprağa ve suya karışıyor. Fakat bakanlık şimdi şirkete verdiği olumlu kararı savunuyor” dedi. 

“Keşfe giderken bile işletmeye zar zor girebildik” diyen Küçük, Sedat Cezayirlioğlu'nun davacı olmasına rağmen keşif alanına alınmadığını ifade etti. 

Projesinin çevresindeki barajlarla birlikte değerlendirilmesi gerektiğini ifade eden Küçük, yeni bir bilirkişi heyetinin oluşturulmasını ve yeniden inceleme yapılmasını talep etti. 

ÇED raporunun iptali için dava açan Sedat Cezayirlioğlu,  madene karşı 8 yıldır mücadele verdiğini belirterek  “Dava açıyorum ama beni keşfe almıyorlar. Bu dava, benim dosyam açısından, usulden reddedilmelidir" dedi. 

Duruşmada, mahkeme heyetine altın madeninin çevrede yarattığı tahribatı gösteren fotoğrafı gösteren Cezayirlioğlu, sözlerine şöyle devam etti: "İzin vermeniz durumunda yüzlerce futbol sahası büyüklüğündeki bu çukurlara yeni yüzlerce derin çukurlar eklenecektir.  Günlük 700 ton asit geliyor, 45 dakikada bir İliç ilçesine zehirli kimyasallar taşıyan tankerler giriyor. Bu proje Tunceli'nin ilçelerini de içine alıyor. Mahkeme kararları ile sabit tonlarca siyanür nehre karıştı. Ben bunu kamuoyunu duyurdum diye benim hakkımda soruşturma başlattılar, yargılıyorlar.  Çevreyi Çevre Şehircilik Bakanlığı’na karşı korumaya çalışıyoruz. 39 kimyasal kullanıyorlar, 23 tanesi direkt kanserojen içeren maddeler. İlçede kanser hastalıkları arttı, kansere yakalanan işçilerin hemen işine son veriliyor”

Cezayirlioğlu’nun ardından söz alan Bakanlık yetkilisi “Cezayirlioğlu'nun beyanları gerçeği yansıtmıyor” dedi.

Şirket avukatı da verilen rakamların gerçeği yansıtmadığını savundu; “Sızma en son basamakta kaldı, toplam dışarıya akan miktar 20 ton civarında, bunun da içinde 8 kg siyanür vardır" diye konuştu.

Avukatlar, reddi hakim talebinde bulundu. Avukatların talebinin ardından mahkeme bir sonraki duruşmayı ileriki bir tarihe erteledi. 

Bugünkü duruşmaya ilişkin Yeşil Gazete’ye konuşan Avukat İsmail Hakkı Atal, bugünkü duruşmada talep ettikleri reddi hakimin de kabul edilmemesi durumunda yeniden talepte bulunacaklarını söyledi.

Atal, “Dosyayı reddi hakim konusunda karar vermek üzere en yakın idare mahkemesine gönderecekler. Mahkeme dosyanın reddi hakim talebinin haklılığı veya haksızlığı yönünde karar verecek. Eğer reddi hakim talebi reddedilirse yeniden reddi hakim talebi yapacağız. Adalet Bakanlığına da tazminat davası açmayı planlıyoruz.” açıklamasını yaptı.