Tarih Vakfı Mütevelli Kurulu Üyesi ve Munzur Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Yalçın Çakmak’ın 'Sultanın Kızılbaşları' adlı kitabı raflarda yerini aldı.
Kitabın kapağında Seyit İbrahim'in (Seyit Rıza'nın babası) resmi bulunuyor. Kapak resmi konuyla ilgili olan kişilere kitabın içeriğine yönelik göz kırpıyor.
Akademisyen Çakmak'ın doktora tezinin yeniden gözden geçirilerek kitaplaştırılan Sultanın Kızılbaşları’nda, II. Abdülhamid döneminin ve rejiminin siyaset anlayışı ve araçları ile devletin genel Alevi politikası arasındaki paralelliklerin ortaya çıkardığı devinim ve değişimlere yer veriliyor.
Kitabın hazırlanma aşamasında Osmanlı arşivleri, misyonerlerin arşivleri, faaliyet raporları, Alevi cemaatinin içindeki menkıbe ve anlatılar, cemaat içi gerilimlerle dayanışma pratikleri, II. Abdülhamid rejiminin merkez yöneticileri arasındaki yazışmalar gibi birçok farklı kaynaktan yararlanılıyor. Bu nedenle kitap konuyla ilgili bugüne kadar bilinmeyen bir çok gerçeğe işaret ediyor.
'Kızılbaşlığın Doğuşundan Bektaşi Tarikatı'nın yasaklanmasına başlıklı bölümün alt başlıklarında Osmanlı'daki dini hareketler, inanışlar ve bunlar arasındaki siyasi gerilimlere değiniliyor.
II. Abdülhamid dönemindeki Kızılbaş/Alevi algısına geniş yer ayıran kitap, devletin diğer etnik ya da dini gruplara nasıl eğildiğine dair de ipuçlara yer veriyor. Kitaptaki bir diğer dikkat çekici nokta da; Osmanlı, Fransız ve İngiliz belgeleriyle dönemlere ve bölgelere göre Kızılbaş/Alevi nüfusuna yer verilmesi.
Kitabın son bölümleri arasında yer alan "Kızılbaş/Alevilere yönelik çözüm arayışı ve pratikleri", "Kızılbaş/Aleviliğin temsili krizleri" ve "Kızılbaş/Alevi algısı ve siyasetinde bir kesişim alanı: Dersim" gibi konular da günümüz Kızılbaş/Alevi algısını yaratan nedenlere ayna tutuyor.
Kitabın tanıtım bülteninde yer alan değerlendirmeler de şu şekilde:
Oktay Özel: Yalçın Çakmak’ın çalışması Alevilik ve Bektaşilik incelemelerine önemli ve orijinal bir katkı ve tarihçiliğimizin yeni neslinin bir başka parlak örneği.
Suavi Aydın: Çakmak’ın çalışması, devletin izlemeden tedibe kadar çeşitlenen önlemler paketine altlık teşkil eden Kızılbaş/ Alevi bilgisinin niteliğine de vâkıf olduğumuz Kızılbaş/Alevi tarihi alanında öncü çalışmalar arasında yerini almıştır.
Ferden Ergut: Önyargılarla veya ideolojik pozisyonlarla üretilmiş onca yayının olduğu, üzerine çok konuşup az bildiğimiz önemli bir konuda yetkinliği ve ciddiyetiyle öne çıkan bir kitapla karşı karşıyayız.
Gökhan Çetinsaya: Hem Abdülhamid dönemi hem de Alevi/Kızılbaş tarihi literatürüne önemli ve hiç eskimeyecek bir katkıda bulunuyor.
