İki Devletli Çözüm ve Ortadoğu’da Kalıcı Barış Antalya Bakanlar Toplantısı’na ev sahipliği yapan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Gazze’de kalıcı ateşkesin bir an önce sağlanması gerektiğini vurgulayarak Filistinlilerin başka ülkelere gönderilmesi planlarına karşı çıktı. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan da toplantının ardından yapılan ortak basın toplantısında “Filistinlilerin tehcirini kesin olarak reddettiklerini” söyleyerek “İsrail’in güvenliği de dahil bölgedeki herkesin güvenliğini sağlamak istediklerini” ifade etti.
Öte yandan Dışişleri Bakanlığı kaynaklarının daha önce basın toplantısına katılacağını duyurduğu Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani basın toplantısına katılan Dışişleri Bakanları arasında yer almadı. Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Al Sani’nin toplantıda bulunduğunu ancak basın toplantısına katılmadığını ifade etti. Başlangıçta Katar bayrağı basın toplantısının yapılacağı kürsüde olmasına rağmen daha sonra kaldırıldı. Ancak toplantıya katılmayan diğer ülkeler Ürdün ve Bahreyn'in bayrakları kürsünün bulunduğu sahnede bulunuyordu.
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Arap Ligi (AL) Bakanlar Komitesi Toplantısı, “İki Devletli Çözüm ve Orta Doğu’da Kalıcı Barış” temasıyla Antalya Diplomasi Forumu kapsamında düzenlendi.
“Filistinlilerin anayurtlarını terk etmelerine yönelik her türlü planı reddediyoruz”
Dışişleri Bakanı Fidan, görüşmelerde Gazze’deki insanî durumu ve ateşkesin yeniden tesis edilmesi konularının ele alındığını vurgulayarak İsrail’in saldırılarının bölgedeki sonuçları üzerinde durulduğunun altını çizdi. “Kalıcı ateşkes bir an önce sağlanmalı,” diyen Bakan Fidan, Katar, Mısır ve ABD’nin öncülük ettiği ateşkes çabalarını desteklediklerini vurguladı.
Bakan Fidan, Filistinlilerin anavatanlarını terk etmelerine yönelik her türlü planı reddettiklerini ifade etti.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, ateşkese bir an önce dönülmesinin ve bu ateşkesin kalıcı olmasının çok önemli olduğunu söyledi. Ayrıca Gazze’de kalıcı bir siyasî çözüme doğru adım atılması gerektiğini vurgulayan Ferhan, bunun da 1967 sınırlarında, başkenti Doğu Kudüs olan Filistin Devleti’nin kurulması anlamına geldiğini ifade etti.
“‘Gönüllü’ sıfatıyla tehcir gerçeğini değiştirmeye çalışıyorlar”
Gazze’ye insanî yardım girişinin ateşkese bağlanmaması gerektiğini aksi halde bunun bütün uluslararası hukuk kurallarına aykırı olduğunun altını çizen Ferhan, ateşkes konusunda “Mısır ve Katar’daki kardeşlerimizin, Amerikalı dostlarımızın takdir ettiğim çabaları var" dedi.
ABD ve İsrail’in Gazze’deki Filistinlilerin başka ülkelere gönderilmesi planıyla ilgili de konuşan Suudi Bakan, “Filistinlilerin anayurtlarından tehcir edilmesini reddediyoruz. Bazıları buna ‘gönüllü’ sıfatı atfederek tehcir gerçeğini değiştirmeye çalışıyor. Oradaki insanlar yiyecek, içecek, elektrik gibi ihtiyaçlarını sağlayamıyorlarsa ve askerî saldırı altındalarsa bu gönüllü göç olmaz; tehcir olur. Bunu desteklemeye ya da farklı bir şekilde sunmaya çalışan herkes hakikatın üstünü örtmeye çalışmaktadır” dedi.
“İsrail’in güvenliği de dâhil bölgedeki herkesin güvenliğini istiyoruz”
Arap ve İslam ülkelerinin, Gazze Temas Grubu’nun barış konusunda kararlı olduğunun altını çizen Bakan Ferhan, “İsrail’in güvenliği de dâhil bölgedeki herkesin güvenliğini sağlamak istiyoruz. Fakat Filistinlilerin haklarını temin etmedikçe bunu sağlamak mümkün değildir”
Filistin Yönetimi Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Muhammed Mustafa ise Mısır’da Arap devletlerinin Gazze’nin yeniden imarı için sundukları ve kabul ettikleri planın görüşüleceği “Gazze’yi Yeniden İmar Konferansı”nın gerçekleştirileceğini söyleyerek toplantıda önceliğin ateşkesin bir an önce sağlanmasının öncelikli konu olduğunun altını çizdi. Bakan Mustafa, sadece insanî durumu iyileştirmek için değil bununla beraber Gazze’nin yeniden imarı ve siyasî sürecin başlaması için de ateşkesin sağlanmasının “doğru bir giriş” olacağını vurguladı.
Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Gazze’deki Filistinlilerin başka ülkelere yerleştirilmesi planıyla ilgili olarak konuşurken Kahire’de yapılması planlanan Gazze’yi Yeniden İmar Konferansı’nı vurguladı. Plan sayesinde “Filistin halkının öz vatanında kalmayı sürdürebileceğini” söyleyen Abdulati, özel sektör temsilcilerinin, STK’ların ve şirketlerin de zirveye katılacağını vurguladı.
Katar basın toplantısına katılmadı, bayrağı son anda kaldırıldı
Dışişleri Bakanlığı kaynakları ADF kapsamında düzenlenen toplantıya Suudi Arabistan, Filistin, Bahreyn, Endonezya, Katar, Mısır ve Ürdün Dışişleri Bakanları’nın katılacağını duyurdu.
Ancak Toplantı sonrasında yapılan ortak basın toplantısına Katar, Bahreyn ve Ürdün Dışişleri Bakanları katılmadı. Basın toplantısı için hazırlanan kürsüde başlangıçta Katar’ın bayrağı bulunsa da sonradan kaldırıldı. Toplantıya katılmayan diğer ülkeler Bahreyn ve Ürdün'ün bayrakları kürsünün bulunduğu sahnede kalmaya devam etti.
Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Katar temsilcisinin toplantıda bulunduğunu ancak basın toplantısına katılım göstermediğini ifade etti.
Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Yunanistan'daki Andravida Hava Üssü'nde yapılan ve ABD ve İsrail kuvvetlerinin de dâhil olduğu Iniochos 2025 tatbikatına katılmıştı. Katar’ın İsrail’in de dâhil olduğu bu tatbikata ilk kez katıldığı bildirilmişti.
Katar, Abraham Anlaşmalarını imzalayan BAE ve Bahreyn gibi ülkelerin aksine şimdiye kadar İsrail ile normalleşmeyi reddetti. Ancak tatbikata katılım şeklinde gerçekleşen bu askerî iş birliğinin, daha resmî ittifaklara yol açabileceği ve Arap devletleri ile İsrail arasındaki tansiyonun düşebileceği yorumları yapılmıştı.
