TAİDER Üye Profil ve Eğilimler Araştırması'nın sonuçlarını açıkladı. Araştırmada aile işletmelerinin birbiriyle kesişen “Aile, İş ve Ortaklık” boyutlarında yapılanmalarını, liderlik ve devir süreçlerini, işletmenin ve ailenin kurumsallaşma adımlarını, gelecek ile ilgili endişe ve planlarına yer verildi.
Araştırmaya ortalama 44 yıldır faaliyet gösteren 201 TAİDER'e mensup şirket katıldı. Katılımcı şirketlerin yüzde 75'i sanayi, yüzde 25'i hizmet sektöründe faaliyet gösteren şirketlerden oluştu.
Şirketlerin yüzde 53'ünü 100 milyon TL - 1 Milyar TL arasında, yüzde 40'ının da 100 milyon TL altında ciro üreten şirketler oluştururken, Yüzde 5'ini ise 1 milyar ve üstü ciro üreten şirketler oluşturdu. İşletmelerin yüzde 50'sinde ikinci nesil liderlik yaparken, yüzde 14'ünde üçüncü nesile geçildiği görüldü.
Araştırmaya katılan işletmelerin yüzde 48'i, gelecek dönemde aile işleri için yeni alanlara yatırım yaparak çeşitlendirmek istediğini belirtti.
Kadın ve erkeklere yüzde 67 oranında eşit fırsat tanındı
Katılımcıların ortalama yaşları 50 civarındayken, bunun yüzde 48'ini kadınlar, yüzde 52'sini de erkekler oluşturdu. Araştırmada Liderlerin ortalama iş tecrübeleri ise 20 yıl olarak belirlendi. Ayrıca kadın ve erkeklere şirkete katılım konusunda yüzde 67 eşit fırsat tanınması dikkat çekti.
İşletmelerin yüzde 69'unda yönetim kurulu, yüzde 40'ında icra kurulu etkin durumda. Bağımsız üyeler bulunan yönetim kurulu oranı ise yüzde 27.
Ankete katılan aile şirketlerinin yüzde 60'ında hisseler çekirdek ailelerin elinde gözükürken, hissedar olan aile üyelerinin sayısı beş kişiden az. Şirket hisselerinin ise yüzde 81'inin ailelerin kontrolünde bulunduğu ortaya çıktı. Kurumsallaştığını düşünen üyelerin oranı yüzde 23 iken, kurumsallaşma yolunda olduklarını belirten şirketlerin oranı yüzde 66.
Yönetim kurulunda kadınların oranı yüzde 31
Araştırmaya göre, işletmelerin yüzde 40'ında yönetim kurulu üyelerinin yüzde 25'i aile dışından oluşmakta. Yönetim kurulu başkanlarının ise yüzde 89'unu aile üyelerinin oluşturduğu açıklandı. TAİDER üyelerinin ağırlıklı olarak imalat ağırlıklı sektörlerde faaliyet gösterdiği belirtilen raporda, kadınların yönetim kurulundaki oranı yüzde 31. Raporda bu durumun Türkiye'nin genel görünümünden farklı bir tablo çizdiği ortaya çıktı. Katılımcı firmaların yüzde 42'sinde üst düzey yönetimin yüzde 25'inden fazlasını, yüzde 22'sinde ise yönetim kurulu üyelerinin yarıdan fazlasını kadınların oluşturduğu belirtildi.
Şirketlerin 3 de 1'i aile yasasını uygulamaya başladı
Araştırmaya katılanların yüzde 72'si üzerinde anlaşılmış sözlü ya da yazılı kurallara sahip iken, yüzde 41'i hissedarlar sözleşmesi ve politikalarına sahip. Üyelerin 1/3'ü ise aile anayasasını devreye soktuklarını belirtti.
Katılımcılar yüzde 60'ı şirketlerinin geleceği ile ilgili gelecek nesillerden endişe duymadığını belirtti. Olası sıkıntıları engellemek için de şirketlerin yüzde 25'i eski ve yeni liderin önceden belirlenip, gelecekte lider olan kişinin mevcut liderle birlikte çalışması gerektiğini benimsemiş gözüktü.