Koronavirüs

Tam kapanmanın ekonomik maliyeti ne kadar?

"Bir aylık kapanmanın etkisi GSYİH'nin yüzde 3,33'ü düzeyinde olur"

08 Aralık 2020 17:42

Yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgınında vaka ve ölüm sayıları artarken, Türkiye'de 'tam kapanma' çağrılarına 'ekonomik' gerekçelerle olumsuz yanıt verildi. ODTÜ'den Prof. Dr. Erol Taymaz ve Prof. Dr. Ebru Voyvoda, tam kapanmanın 'kabaca' maliyetini hesaplarken, '1 aylık tam kapanmanın ekonomik maliyetinin GSYİH'nın yüzde 3,3'ü kadar, yani yaklaşık 145 milyar TL' olacağını belirttiler.

Sözcü'den Emre Deveci'nin haberine göre; Prof. Taymaz ve Prof. Voyvoda, tam kapanma ile hem ölüm sayılarının ciddi şekilde düşeceğini, ekonomik maliyetinin de sanılan kadar yüksek olmayacağını söyledi.

Taymaz'a göre, 1 aylık tam kapanmanın ekonomik maliyeti GSYİH'nın yüzde 3,3'ü kadar, yani 2019 fiyatlarıyla yaklaşık 145 milyar TL olacak. Voyvoda'ya göre de, tam kapanma ve sıkı tedbirler uygulansaydı kamunun vatandaşa 1 yılda toplam 123 milyar TL'lik doğrudan gelir desteği vermesi gerekirdi.

Taymaz, Covid-19'un karantina süresinin genelde 15 gün kabul edildiğini ancak Türkiye'de vaka sayısının geldiği noktada tam kapanmanın etkili olması için 3-4 haftalık bir uygulama gerektiğini söylerken "Çünkü tam kapanma olduğu zaman özellikle ev içi bulaşma devam edecek, yeni bulaş sürecinin de bitmesine kadar kapanmanın devam etmesi gerekli" dedi.

"Bir aylık kapanmanın etkisi GSYİH'nin yüzde 3,33'ü düzeyinde olur"

"Tam kapanmanın ekonomik maliyetini kabaca hesaplayabiliriz" diyen Taymaz, "Tarım ve hayvancılık, gıda, ilaç ve elektrik-su gibi üretici sektörler ile kargo, haberleşme, sağlık, eğitim, savunma ve lojistik-ticaret (kısmen) gibi hizmet sektörleri faaliyetlerine devam edecekler, bunların dışındaki tüm sektörler üretimini büyük ölçüde durduracak. Bu bağlamda sektörleri iki gruba ayırabiliriz: faaliyeti devam edecek zorunlu sektörler ve faaliyeti duracak sektörler. İlk grup sektörlerin Türkiye gayri safi yurt içi hasılası (GSYİH) içindeki payı yaklaşık yüzde 25, diğer sektörlerin payı ise yaklaşık yüzde 75. Diğer sektörlerin faaliyeti tam olarak durursa, tam kapanmanın uygulandığı dönemde üretim, normal koşullara göre yüzde 75 düşecek demektir. ... Bir aylık kapanmanın etkisi GSYİH'nin yüzde 3.33'ü düzeyinde olur. Bir başka deyişle, bir aylık kapanma olduğunda yıllık GSYİH 100 TL yerine 97.67 TL olur" şeklinde konuştu.