Doğan Hızlan *
İYİ karikatürist TAN ORAL'ın yeni sergisinin adı "Eğlencelik Çizgiler".
8 Mart'ta sona erecek sergiyi ziyaret etmeniz için son hafta!
Karikatürün bir özelliğini çok severim, birkaç çizgide çok şey anlatılır. Bakıp geçersiniz, birden o çizgilerden biri ok olmuş size saplanmıştır. Gülerken düşünmeye başlarsınız, sadece siyasetin dar çemberi içinde dolanıp durmazsınız, hayatın geniş dairesi içinde bir gezintiye çıkarsınız.
Bir dünya görüşünü, bir eleştiriyi, bir başkaldırıyı çizgiyle vermenin zorluğunu çoğumuz biliriz, ama özetleme, aza indirgeme ustalığına da hayran oluruz.
Ne diyor Tan Oral?
"Çizimlerle eğlenen, yaşadığımız günlere bakış..."
Serginin bir başka hoş özelliği, AL-GİT uygulaması.
Beğendiğiniz karikatürü, 100 lira verip alabiliyorsunuz.
Beklemek yok, sergi bitsin görüşürüz ertelemesi yok. Aldığınız karikatüre hemen sahip olabilirsiniz. Onun çizgilerinin bir çağrışım ve iletişim zenginliği taşıdığını bilirim/bilirsiniz/bilirler.
Siyaseti ve toplumsal gidişi eleştiren tavrı, ironi ile eleştirmenin çok daha etkileyici, çok daha vurucu olduğunu bize gösterir onunu çizgileri.
Ciddi ciddi anlatılanların, ciddi bir şeyler söylediklerini sananların, onun çizgilerine yansıdığında birdenbire nasıl ironik bir konuma düştükleri çıkar ortaya.
Bazılarını belki gazete haberlerinde görmüşsünüzdür, kızmışsınızdır ama çizgiye geldiği kadar sizi sinirlendirme gücüne sahip olmamışlardır. Bilineni yeni baştan yaratmanın bir sanatçı için en güç işlem olduğu, sanat, edebiyat tarihinin klişe saptamasıdır.
Tan Oral, bunun ustalıkla üstesinden geliyor.
Sergiden birkaç karikatüre dikkatinizi odaklayacağım.
* * *
"TÜRK'ün Türk'ten başka dostu yoktur" yıllarca bizi yalnızlığa sürükleyen bir yalan. Böbürlenmenin avutuculuğunun özü burada saklı.
Kocaman bir dosya, üstünde ne yazıyor?
"Okuyup bitirdikten sonra ellerinizi bol suyla yıkayın"
2013 Aralık!
Türk parasının itibarına bir gönderme; adam cebinden parayı çıkarırken dilenci soruyor? "Dolar yok mu dolar?"
Elinde kalem bir yazar, alttaki yazı şu:
"Yeni terörist."
İki adam ağacı baltalarla kesiyor ve bakın ne diyorlar?
"Baltaları gömme vakti!"
Özellikle siyaset dünyasını anımsatan bir karikatür.
Biri sandalyeye oturmuş, doktora şunu söylüyor: "Ağzımdan çıkanı kulaklarım duymuyor doktor!"
AVM inşaatlarının şantiyelerine mutlaka bu asılmalı:
"Çevreye verdiğimiz sürekli ve kalıcı rahatsızlık için özür filan dilemiyoruz!"
Bence serginin simge karikatürü bu.
Bir piramit gibi aşağıdan yukarıya birçok adam, kravatlı.
En üstte Yunan Başbakanı Çipras ve kravatsız.
Aklandılar! karikatürü, minimal anlayışın zirvesi, yolsuzlukların iki çizgide özeti.
Kadın Demokrasi, erkeğin elinde tabanca ve kadına ne diyor: "Seviyorum abi n'apiim?"
* * *
KARİKATÜR anlatılmaz ama görmeniz gerektiğini başka türlü nasıl ispat edebilirdim?
-------------------------
Schneidertempel Sanat Merkezi'ndeki sergi cumartesi hariç her gün, 10.30-17.00 arası gezilebilir. Sergi 8 Mart'a kadar açık. Bilgi için: (0212) 249 01 50.
* Bu yazı, hurriyet.com.tr'den alınmıştır
