Türkiye'de geçerli olan Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'na göre yazarların telif hakları vefatlarından 70 senenin geçmesinin ardından ortadan kalkıyor. Sait Faik Abasıyanık'ın kitaplarının telif hakkı da 1 Ocak 2025 itibarıyla bitti. Bu nedenle yazarın daha önce Darüşşafaka Cemiyeti'ne bağışladığı telif gelirlerinin sona ereceği gündeme geldi. Bu tartışmaların ardından İş Bankası Kültür Yayınları, önceki gün sosyal medyadan açıklama yaparak Sait Faik eserlerinin gelirlerini yazarın da vasiyetine uygun olarak Darüşşafaka Cemiyeti'ne aktarmaya devam edeceklerini duyurdu. Can Yayınları ve İthaki Yayınları gibi yazarın eserini telifsiz olarak basmaya başlayan bazı yayınevlerinden de benzer bir karar geldi.
Türkiye gazetesinden Murat Öztekin'in haberine göre bu gelişmeler diğer edebiyatçıların haklarını gündeme getirdi. Yazarların ölümünden 70 sene sonra telif haklarını sonra erdiren 5846 Numaralı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu tartışmaların merkezinde. Bazı sanatçı ve yazarlar telif haklarının miras hukuku çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyor; kitapların da "miras kalan ev gibi" görülmesi kanaatini taşıyor. Kimi yazarlar ise eserlerin haklarının kamuya devredilmesi için 70 senenin makul bir zaman olduğunu savunuyor.
Selim İleri: Süren en azından 100 yıl olmalı
Türkiye gazetesinden Murat Öztekin'e konuşan konuşan usta edebiyatçı Selim İleri, söz konusu kanunu eleştirerek "Yazarın vefatından 70 sene geçmesinden sonra aklı esen eserleri basabiliyor; kitaplar yanlış şekilde yayımlanıyor ve yazarın emeği mahvediliyor. Çok yanlış şeyler oluyor. Mesela Sabahattin Ali'nin eserleri fevkalade yanlış şekilde basıldı" ifadelerini kullanıyor. Hukuki düzenleme yapılması gerektiğini savunan İleri "Bence süre tamamen kaldırılmalı. Fakat bu yapılamıyorsa en azından vefattan 100 yıl geçecek şekilde süre konmalı" dedi.
İskender Pala: Edebî eser, herhangi bir gayrimenkul gibi şahsi değil
Ancak bir diğer usta yazar olan İskender Pala, bu hususta farklı görüş taşıyor. Yazar Pala "Eserin 70 sene sonra kamuya mâl edilmesi bence tabii bir şey. Çünkü edebî eser, herhangi bir gayrimenkul gibi şahsi değil, topluma mâl olmuş bir şey. Ancak Sait Faik'te olduğu gibi yazar telif gelirini bir vakfa verdiyse orada devam etmesini tabii bulurum" değerlendirmesini yapıyor.
Haberin tamamı için tıklayın.
(Türkiye Gazetesi)
