Kültür-Sanat

Tetes Kitap, 'Scorpions ve Felix' ile yayın hayatına başladı

19 Şubat 2025 19:09

Güncelleme: 19 Şubat 2025 19:13

Yazar ve editör Kaya Tanış’ın kurucu ve yayın yönetmeni olduğu Tetes Kitap, yayın dünyasına adım attı. Yayınevinin okuyucularla buluşturduğu ilk kitap Karl Marx’ın 19 yaşında kaleme aldığı ilk ve tek romanı Scorpion ve Felix oldu.

Manifestolarında Tetes isminin Samuel Beckett’in bir metninden geldiğini dile getiren yayınevi, “Beckett’en el aldık” sloganıyla yola çıktı.

Marx’ın edebiyatla olan organik bağı çoğu zaman yazdığı şiirlerle sınırlı kalmışken, Scorpion ve Felix düşünürün edebiyatın faklı türlerinde yaptığı çalışmaların önemli bir örneğini sunuyor. Laurece Sterne’ün başyapıtı Tristram Shandy'nin etkisinin hissedildiği roman, Sterne yazını üzerine çalışan akademisyen Duncan Large’ın bu etkiyi ve nedenlerini ele aldığı sunuşuyla başlıyor.

Selahattin Özpalabıyıklar'ın Almanca ve İngilizce edisyonlarını karşılaştırarak tamamladığı Türkçe çeviride, Özpalabıyıklar'ın kitabın sonunda yer verdiği açıklayıcı notları bulunuyor.

Kitabın tanıtım bülteninde şu ifadelere yer verildi:

"Marx disiplinsizdi. Biraz da kafası, uymuyordu dünyanın kafasına. Zapturaptla ilk karşılaştığı Born Üniversitesi’nden atılacakken babası onu Berlin Üniversitesi’ne gönderdiğinde 1837 başlarıydı. Marx 19 yaşındaydı. ‘İade-i ziyaretini’ babasının doğum günü olan nisan ayından ona bir hediye vererek yapacaktı: Scorpion ve Felix adını verdiği mizahi bir romandı bu. Marx, bu romanı hiçbir zaman tamamlamadı, zapturapt altına almadı; aksine, ucu dünyanın yazgısına değen biçimiyle, fragmanter yapısıyla sundu babasına.

Scorpion ve Felix, bu -hakiki kopukluk- hâliyle dahi özel bir yerde durmaya devam ediyor. Her şeyden önce, başta Shakespeare, Heine, Goethe olmak üzere pek çok yazar ve düşünüre yaptığı açık ve örtük göndermelerle, Marx’ın “dünya edebiyatı”na o genç yaşında bile saygı duyulacak ölçüde egemen olduğunu düşünüyor. Dahası, bununla yetinmiyor, Laurence Sterne’ün Tristram Shandy Beyefendi’nin Hayatı ve Görüşleri romanını da biçimsel açıdan ‘tarihin ilistirinden’ geçiriyor.

Selahattin Özpalabıyıklar’ın çevirmekle yetinmeyip bir örücü edasıyla ince ince notlandırdığı Scorpion ve Felix, özellikle Nietzsche ve Sterne üzerine çalışmalarıyla tanınan Duncan Large’ın beklenmedik sunuşuyla, nihayet tam tekmil Türkçede.

KARL MARX: Dünya İşçisi."