T24 Dış Haberler
ABD merkezli The Washington Post gazetesi, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin Washington'a yaptığı ziyaret sonrası Joe Biden yönetiminin Ukrayna'ya uzun zamandır çekimser yaklaştığı uzun menzilli füzeler olan ATACMS sağlama yolunda adımlar attığını yazdı.
Washington daha önce ATACMS sağlama konusunda, füzelerin menzillerinin Rusya'ya kadar ulaşabilmesi endişeleri nedeniyle isteksizdi. Ukrayna'ya daha güçlü silahlar sağlamaya yönelik anlaşmalar, Rusya ile gerilimi tırmandırma olasılığı da dahil olmak üzere bir dizi endişe nedeniyle geri çekilmişti.
ATACMS füzeleri nedir?
ATACMS, ABD'nin hangi versiyonu göndermeyi kabul ettiğine bağlı olarak, Ukrayna'nın Sovyet döneminden kalma Tochka-U füzesinin iki katından fazla olan 190 millik maksimum menzile kadar çıkabilir.
ATACMS'nin üreticisi Lockheed Martin bu sistemden yılda 500 adet üretiyor; bunların satışı Ukrayna dışındaki ülkelere sağlanmış durumda.
İngiltere ve Fransa daha önce Ukrayna'ya uçaklardan fırlatılan ve yaklaşık 140 mil menzile sahip seyir füzeleri sağlamıştı. ATACMS ise yerden fırlatılıyor.
ATACMS misket bombası versiyonu yüzlerce ayrı bombayı bir alana dağıtıyor. Dünyanın pek çok yerinde yasaklanmış olan misket bombaları, potansiyel olarak ayrım gözetmedikleri ve sivillere zarar verebilecek patlamamış kalıntılar bırakabildikleri için insan hakları grupları tarafından eleştiriliyor.
ABD daha önce Ukrayna'ya ATACMS göndermekten neden kaçındı ve şimdi ne değişti?
Pentagon, füzelerin Rusya'ya düşebileceği endişesiyle Ukrayna'ya ATACMS tedarik etmekte uzun süre direndi. Gazeteye göre; Washington'un reddi, Moskova'nın kırmızı çizgiyi aşacağını söylediği bu silahların tedarik edilmesinin çatışmayı tırmandıracağı ve bir ABD-Rusya çatışmasına yol açacağı korkusundan kaynaklanıyordu.
Öte yandan sabit bir ATACMS stokuna sahip ABD'nin bunların bir kısmını Ukrayna'ya göndermesi, ABD'nin stoklarını azaltacaktı.
Pentagon ayrıca önceki açıklamalarında Kiev'in ATACMS'den daha acil ihtiyaçları olduğunun altını çizmişti. Tekli ya da "üniter" harp başlığı versiyonunun aksine misket başlığı varyantı ABD stoklarında nispeten bol miktarda bulunuyor ancak artık tercih edilmiyor. Gazete göre; bu durum ATACMS füzelerini Ukrayna'ya göndermek için daha cazip bir seçenek haline getirebilir.
Mayıs 2022'de ABD Başkanı Biden gazetecilere yaptığı açıklamada Washington'un Ukrayna'ya "Rusya'yı vurabilecek roket sistemleri göndermeyeceğini" söylemişti. Bir yıl sonra, Mayıs 2023'ün sonlarında Biden, ilk kez ATACMS tedarikinin "hala oyunda" olduğunu söyleyerek geri adım atmıştı.
Bu haftaki değişim, Ukrayna'nın Haziran ayında başlattığı karşı taarruzun, Rusya'nın Ukrayna'nın güneydoğusundaki savunmasına karşı adım adım ilerlediği bir döneme denk geldi.
