Kongo Demokratik Cumhuriyeti yaklaşık Batı Avrupa büyüklüğünde olmasına rağmen asfaltlı yolların toplam uzunluğu birkaç yüz kilometreyi geçmiyor. Kongo hükümeti başta başkent Kinshasa olmak üzere, son yıllarda yol yapımı için büyük yatırımlar yaptı. Ancak Kongolular asfalt yollarda sürat yapmayı keşfedince trafik kazalarının sayısı da arttı. Teknoloji Mesleklerinde Çalışan Kadınlar Derneği, trafiği düzenleyen ve yayalara karşıdan karşıya geçmekte yardımcı olan bir robot geliştirdi.
Öğrencilerin kabusu
Yaklaşık 15 milyon nüfuslu başkent Kinshasa'da özellikle de bir otoyol gibi havaalanı ile şehir merkezini birbirine bağlayan sekiz şeritli Lumumba Bulvarı’nda karmaşa hakim. 17 yaşındaki Chery Makamba Lumumba Bulvarı’nda bulunan çok sayıdaki okuldan birinde öğrenci. Yolun, otobüs durağının bulunduğu karşı tarafına geçmek öğrenciler için hayati tehlike anlamına geliyor. Ancak şimdi yol kenarına dikilen dev robot durumu değiştirmiş. Bip sesi çıkarıyor, ışıkları yanıp sönüyor ve kafasındaki lamba yeşilden kırmızıya dönüşüyor. Böylece trafik duruyor, öğrenciler karşıdan karşıya geçebiliyor.
Robotu çok sevdiğini söyleyen Cherry “Robot trafik lambasını kırmızıya çevirdiğinde biz yayalar karşıya geçebiliyoruz. Hatta konuşabiliyor bile. Ona dokunduğunuzda ‘bana dokunma’ diyor. Önceleri yayalara talimatlar da veriyordu. Şimdi bunu yapmıyor. Ama bize çok yardımcı oluyor. Robot buraya yerleştirilmeden önce karşıya geçmek çok zordu. Bir trafik lambası vardı, ama genelde çalışmıyordu. Robot çok iyi çalışıyor ve artık eskisi kadar kaza olmuyor” diyor.
Mühendis kadınlar geliştirdi
Sırf Lumumba Bulvarı’nda geçen yıl yaklaşık 500 ölümcül kaza kaydedildi. Hayatını kaybedenlerin çoğu, bulvarda karşıdan karşıya geçmek isteyen yayalar, özellikle de öğrencilerdi. Bu durum karşısında dehşete düşen Therese Kirongozi kolları sıvamış. Kendisi de burada okula gitmek zorunda olan üç çocuğun annesi 40 yaşındaki Kirongozi, Teknoloji Mesleklerinde Çalışan Kadınlar Derneği’nin Başkanı. Mühendis Kirongozi’nin aklına, çocukları güvenli bir şekilde karşıya geçirecek bir robot geliştirme fikri gelmiş.
Kirongozi “İki tip robotumuz var. Biri yayalara karşıya geçmek için yardım ediyor, diğeri ise kavşağa yerleştirilmiş durumda. Trafik lambası gibi trafiği yönetiyor. İkinci nesil,kavşaklardaki trafiği düzenliyor. Bir kamera yardımıyla etrafında olan biten her şeyi kaydediyor, geceleri kızılötesi ışınlar kullanıyor. Bir kontrol merkezinde tüm verileri kaydediyor. Devlet, trafiği güvenliğe almak için bu verileri kullanabilir. Örneğin kazalar kaydedilip suçlular bulunabilir” açıklamasını yapıyor.
Hedef diğer ülkelere açılmak
Kongo hükümeti yirmi yıllık iç savaşın ardından son yıllarda yol yapım çalışmalarına hız verse de trafik güvenliğine pek önem vermedi. Tüm ülkede toplam 74 trafik lambası bulunuyor ve çoğu genelde elektrik kesintileri nedeniyle çalışmıyor. Robot ise güneş enerjisi ile çalışıyor. Şimdiye kadar projesini kendi finanse eden mühendis Kirongozi’nin başka fikirleri de var. Kurduğu şirket yoluyla robotları benzer trafik sorunlarına sahip komşu ülkelere de ihraç etmek istiyor. Ancak öncelikle devletin robotları satın almasını umuyor.
