ABD Başkanı Donald Trump, beklendiği üzere İran ile olan nükleer anlaşmadan çekileceğini açıkladı.
Konuşmasına ''İran, Ortadoğu'da Hizbullah, Hamas, El Kaide ve Taliban gibi terörist organizasyonları destekliyor'' ifadeleriyle başlayan Trump, "ABD nükleer şantajla tehdit edilemez. ABD'ye ölüm diyen bir rejimin dünyadaki en ölümcül silahlara sahip olmasına izin veremeyiz" dedi. Trump konuşmasında 2015 yılında askıya alınan yaptırımların da yeniden uygulamaya konacağını bildirdi.
Trump açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
"İran rejimi uzun yıllardır kaos ve terörü finanse etmiş bunun için kendi halkının zenginliğini kullanmıştır.
2015'te önceki yönetim bir imza attı. Teoride bu anlaşma ABD ve müttefiklerini koruyacaktı. Bu anlaşma İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerine devam etmesini sağladı.
Bu anlaşma utanç vericidir, tek taraflı korkunç bir anlaşmadır.
Anlaşma ne barış ne istikrar getirdi, getirmeyecek de.
Bu anlaşmanın devamına izin verecek olursam Orta Doğu'da nükleer silahlanma yarışı kaçınılmaz olacaktır.
Nükleer anlaşma İran'ın bölgedeki amaçlarını engellemedi.
İran'ın nükleer programını bu çürümüş anlaşmayla engelleyemeyiz.
Bugün ABD'nin İran nükleer anlaşmasından çekileceğini açıklıyorum. Başkanlık memorandumu imzalayacağım ve 2015'te askıya alınan İran yaptırımları yeniden uygulanacak.
ABD nükleer şantajla tehdit edilemez. ABD'ye ölüm diyen bir rejimin dünyadaki en ölümcül silahlara sahip olmasına izin veremeyiz.
Bu hareketimiz kritik bir mesaj gönderiyor: ABD artık boş bir tehdit oluşturmuyor.
(Dışişleri Bakanı Mike) Pompeo, Kim Jong-un ile yapacağım görüşme öncesi hazırlıkları tamamlamak için tam olarak şu anda Kuzey Kore'ye yolunda. Planlar yapılıyor, ilişkiler kuruluyor. Umut ederim ki bir anlaşmaya varılır. Çin, Güney Kore ve Japonya'nın da yardımıyla herkes için refah ve barışın geleceğine herkes için erişilmiş olur."
İngiltere ve AB'nin Trump'ı ikna çabaları
Son olarak İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson "Anlaşmayı terk etmek hata olur" sözleriyle Trump'a çağrıda bulunurken, İran ise ABD'ye "Anlaşmadan çekilirsen pişman olursun" mesajını vermişti.
Trump ise anlaşmayı "delilik" olarak nitelendirerek, çekilmek istediğini söylüyordu.
Avrupalı müttefiklerinden 12 Mayıs'a kadar anlaşmadaki "korkunç hatalar" olarak nitelendirdiği kısımları değiştirmesini isteyen Trump, aksi halde İran'a yönelik ekonomik yaptırımları yeniden yürürlüğe sokmakla tehdit ediyordu.
Nükleer Anlaşma hangi maddeleri içeriyor?
2015 yılında İran ABD, Çin, Rusya, Almanya, Fransa ve İngiltere ile nükleer faaliyetlerini sınırlandırmaya karşılık ekonomik yaptırımların kaldırılmasına yönelik bir anlaşma imzaladı.
Resmi adı Ortak Kapsamlı Eylem Planı olan anlaşmaya göre İran uranyum zenginleştirdiği santirfüjleri azaltma taahütünde bulunuyor.
Anlaşma koşulları İran'ın zenginleştirilmiş uranyumu büyük anlamda azaltması ve nükleer silah yapmaya yetecek düzeye çıkarmamasını öngörüyor.
Anlaşmadan sonra İran'ın Natanz ve Fordo tesislerindeki santrifüj sayısı azaltıldı ve tonlarca az zenginleştirilmiş uranyum Rusya'ya gönderildi.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'ndan denetçiler İran'ın nükleer tesislerinde teftiş yapma yetkisine sahipti.
