Tsipras ve Türk mevkidaşı Ahmet Davutoğlu bu akşam Yunanistan ve Türkiye milli futbol takımları arasında İstanbul’da oynanacak hazırlık maçını seyredecek. Yunan takımın başında Türk futbolseverlerin tanıdığı bir isim var. Sezona Eskişehirspor'un başında giren ancak kötü performans nedeniyle görevine son verilen Alman teknik direktör Michael Skibbe, daha sonra Yunanistan ile anlaşmıştı. Son olarak Lüksemburg’a yenilerek hayalkırıklığı yaratan Yunanistan ile Türkiye A milli takımlar düzeyinde 10. kez karşı karşıya geliyor.
İki ülke başbakanlarının birlikte seyredeceği maçtan sonra gündemin ciddi maddelerine geçilecek. Tsipras Ankara’ya geçerek, tekrar Başbakanlığa seçilen Davutoğlu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile resmi temaslarda bulunacak. Gündem yoğun, zira Yunanistan Suriye ve Ortadoğu’dan gelen mültecilerin Avrupa Birliği’ne (AB) ayak bastığı ülke konumundayken, Türkiye’ye de sığınmacı krizinin çözülmesinde anahtar rolü biçiliyor.
Tsipras, ‘krizin çözümü için mantık dışı yaklaşımları’ engellediğini belirterek AB’nin son mülteci politikası zirvesinden memnun ayrılmıştı. Tsipras’a göre Brüksel’den gelen bu öneriler arasında, Atina’da 50 bin sığınmacı için dev bir kamp oluşturulması ve Türk ile Yunan sahil koruma ekiplerinin Ege’nin doğusunda birlikte devriye gezmeleri yer alıyordu. Atina hükümeti, egemenlik konusunda kayba uğrayabileceği endişesiyle ortak devriye önerisine özellikle karşı çıkıyor. Yunan medyasında yer alan haberlere göre, Türkiye de bu öneriye sıcak bakmıyor. Yunanistan Avrupa ve Dış Politika Vakfı (ELIAMEP) Yöneticisi Thanos Dokos da öneriye şüpheyle yaklaşanlardan. Deutsche Welle’ye konuşan siyaset uzmanı, ortak devriye uygulamasının sorunları çözmek yerine daha fazla sorun yaratacağını söylüyor. Dokos, bir çözüm opsiyonu olarak, AB Sınır Koruma Ajansı Frontex tarafından koordine edilen bir ortak devriye sistemini öneriyor.
Temkinli yaklaşma çabası
Yunan tarafı, AB ile imzalanan Geri Kabul Anlaşması’nı tam anlamıyla hayata geçirmeye yanaşmayan komşu ülkenin de sığınmacı krizinde sorumluluk taşıdığı kanısında. 2013 yılında dönemin Türkiye Başbakanı Erdoğan AB Komisyonu ile bu anlaşmayı imzalayarak, Türkiye üzerinden AB’ye giren mültecileri geri almayı kabul etmiş, AB de bunun karşılığında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına yönelik vize uygulamalarının yumuşatılmasına ilişkin müzakerelere yeşil ışık yakacağı sinyalini vermişti. Ancak bu görüşmeler şu ana kadar somut bir sonuç vermiş değil. Peki, şimdi ne olacak? Siyaset uzmanı Dokos, Türkiye’nin Suriye’deki İslamcı muhalif grupları desteklediğini ve ayrıca hareketsiz kalarak Ortadoğu’dan gelen sığınmacıların Avrupa’ya kaçmasına neden olduğunu, bu yüzden de ‘sorunun bir parçası’ olduğunu belirtiyor. Dokos, ancak Türkiye’nin aynı zamanda ‘çözümün de bir parçası’ olarak görülmesi gerektiğini, zira sığınmacı krizinin ülkeye ciddi yük olduğunu kaydediyor ve “Büyüklüğü ile Türkiye başka hiçbir ülkenin olamayacağı oranda sığınmacı akınına karşı bir kalkan görevi görüyor” diyor. Yunan basını da doğuya karışık duygularla bakıyor. Haftalık To Vima gazetesinden siyaset uzmanı Yannis Kartalis “Başbakanın Ankara’ya gitmesi kesinlikle haklı bir adım, zira AB ortak bir çizgide uzlaşamadı” derken, Yunanistan'ın en yüksek tirajlı gazetesi Ta Nea, Atina’nın AB’deki ortaklarının ve kreditörlerin şu anda dikkatlerini öncelikle Türkiye’ye çevirdiğini iddia ediyor ve Tsipras’ın Ankara ziyaretine yeterli derecede hazırlanmadığı yönünde eleştirilerini dile getiriyor.
Tsipras Avrupa’nın temsilcisi rolünde
Sosyalist politikacı görünüşe göre, komşu ülke ile mümkün olduğu kadar ortak nokta yakalamak için farklı menfaatler arasında gidip gelecek. Kathimerini gazetesine bir demeç veren Atina’daki Panteion Üniversitesi’nden dış politika uzmanı yardımcı doçent Angelos Syrigos, “Tsipras sadece Avrupa’nın önerilerini getiren isim olarak kabul görürse başarı şansı var” diyor. Yunanistan Avrupa ve Dış Politika Vakfı'ndan Thanos Dokos ise bunun pek kolay olmayacağını söylüyor ve ekliyor: “Yunanistan sığınmacı krizinden en fazla etkilenen ülke, Avrupa’nın güçlü ülkeleri arasında da yer almıyor ve Türkiye’ye sunabileceği pek bir şey yok. Ne zorlayıcı, ne de baştan çıkarıcı”. Başbakan Tsipras Sabah gazetesinin İngilizce baskısı olan Daily Sabah için kaleme aldığı ve Salı sabahı yayımlanan makalesinde Ankara ile yakınlaşmaya ilişkin görüşlerini dile getirdi. Bunun için AB ile Türkiye arasında, sığınmacıların idaresi, desteklenmesi ve yerleştirilmesi konusunda ‘önemli bir anlaşmanın’ gerektiğini kaydeden Tsipras, ayrıca ikili Geri Kabul Antaşması’nın da uygulanmasının önemine değindi. Tsipras makalesinde, Suriye ve Irak’ta barış sağlanmadan, Afganistan’da hukuk düzeni istikrara kavuşturulmadan sığınmacı krizinin de sonunun gelmeyeceğini vurguladı.
