Eğitim

TÜİK: Türkiye'de 'Muhtemel Eğitim Süresi' 18 yıldan uzun

04 Ekim 2023 12:03

Türkiye'de ilkokula başlama çağındaki bir bireyin en yüksek eğitim seviyesini tamamlayana kadar eğitim hayatında geçirmesi muhtemel sürenin 2022'de 18,2 yıl olduğu tespit edildi.

Türkiye İstatistik Kurumu, 2018-2022 yıllarına ilişkin "Muhtemel Eğitim Süresi" bültenini yayımladı.

Buna göre, Türkiye'de ilkokula başlama çağındaki bir bireyin en yüksek eğitim seviyesini tamamlayana kadar eğitim hayatında geçirmesi muhtemel süre 2022'de 18,2 yıl olarak hesaplandı. İlkokul çağındaki bir bireyin ortaöğretimi tamamlayana kadar eğitimde geçirmesi muhtemel süre ise 12,7 yıl olarak gerçekleşti.

Okul öncesi eğitimde ise 2018'de 1,2 yıl olan muhtemel eğitim süresi, 2022'de 1,6 yıla yükseldi. Böylece, okul öncesi eğitimde muhtemel eğitim süresi 2018-2022 yılları için yüzde 32,5 artış gösterdi.

En yüksek muhtemel eğitim süresi İstanbul'da

İl düzeyinde en yüksek muhtemel eğitim süresi 20,3 yıl ile İstanbul'da gerçekleşti. Bu ili, 20,1 yıl ile Karabük, 19,9 yıl ile Ankara, 19,6 yıl ile Bayburt ve 19,5 yıl ile Rize izledi. Aynı süreçte muhtemel eğitim süresi en düşük olan iller 15,2 yıl ile Şanlıurfa ve Muş olurken, bu illeri Şırnak, Ağrı ve Mardin takip etti.

Muhtemel eğitim süresinin en çok arttığı il: Çankırı 

Muhtemel eğitim süresinin 2018-2022 döneminde en çok artış gösterdiği ilk 5 il, yüzde 8,2 ile Çankırı, yüzde 5,8 ile Gümüşhane, yüzde 5,2 ile Ağrı, yüzde 5 ile Van ve yüzde 3,5 ile Ardahan oldu. Aynı dönemde, muhtemel eğitim süresinin en çok düşüş gösterdiği iller yüzde 7,2 ile Eskişehir ve Antalya, yüzde 6,8 ile Düzce ve Isparta, yüzde 6,3 ile de Karabük ve Edirne olarak kayıtlara geçti.

Eğitim süresi kadınlar için 18,3 yıl, erkekler için 18,1 yıl

Türkiye genelinde muhtemel eğitim süresi, 2022'de kadınlar için 18,3 yıl, erkekler için ise 18,1 yıl oldu. Her iki cinsiyette de en yüksek muhtemel eğitim süresi değeri İstanbul'da gerçekleşti. İstanbul'u, erkeklerde Bayburt, Karabük, Ankara ve Erzurum izlerken, kadınlarda sıralama Karabük, Ankara, Eskişehir ve Artvin şeklinde oldu.

Muhtemel eğitim süresinin erkeklerde en düşük olduğu il durumundaki Ağrı'yı, Şırnak, Muş, Şanlıurfa ve Iğdır takip etti. Eğitim süresinin en düşük olduğu iller kadınlarda ise Şanlıurfa, Muş, Şırnak, Bitlis ve Siirt olarak sıralandı.

Kadınların erkeklere oranına göre hesaplanan cinsiyet eşitliği endeksi ise 2022'de 1,01 olarak belirlendi. 2018'de 0,97 olan endeks, son 5 yılda 0,04 puan artışla kadınlar lehine değişim gösterdi.

Endeksin en yüksek olduğu 5 il, 1,07 ile Çanakkale, 1,06 ile Bilecik ve İzmir, 1,05 ile Zonguldak ve Edirne olarak hesaplandı. Cinsiyet eşitliği endeksinin en düşük olduğu iller ise 0,88 ile Siirt, 0,90 ile Bitlis ve Şanlıurfa, 0,92 ile Muş ve 0,93 ile Batman olarak sıralandı.

Muhtemel eğitim süresi nedir?

Muhtemel eğitim süresi, ilkokul itibarıyla eğitim hayatına başlayan bir bireyin, eğitimde geçirmesi muhtemel yıl sayısını ifade ediyor.

Muhtemel eğitim süresi, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından hesaplanan İnsani Gelişme Endeksi, Cinsiyet Gelişim Endeksi ve Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi gibi çalışmalarda kullanılıyor. Ayrıca, UNESCO tarafından uluslararası bir eğitim göstergesi olarak da yayımlanıyor.

Muhtemel eğitim süresi göstergesi bu zamana kadar UNDP ve UNESCO tarafından Türkiye düzeyinde üretiliyordu. Söz konusu gösterge, ulusal politikalara da yön verebilmesi amacıyla, ilk kez bu haber bülteniyle il düzeyinde resmi istatistik olarak üretildi.