İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME), ulaşım ücretlerine zam konusunu görüşmek üzere yarın ikinci kez toplanacak. UKOME’nin zam talebiyle toplanmasını protesto eden ‘Geçinemiyoruz Grubu’, Kadıköy-Eminönü iskelesinde eylem yaptı. Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Genel Başkanı Aziz Koçal, “Tüketici ve halk, merkezi hükümet ve yerel yönetim arasındaki çekişmenin malzemesi olmamalı” dedi. HDP Kadıköy İlçe Yönetim Kurulu üyesi Nihayet Düzel ise “Zam yapmayı aklınızdan geçirmeyin” diye konuştu.
Geçinemiyoruz Grubu, İstanbul UKOME’nin zam talebiyle toplanacak olmasını bugün Kadıköy-Eminönü iskelesinde protesto etti. Protestoculara HDP İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm de destek verdi. TÜKODER Genel Başkanı Aziz Koçal, burada yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Akaryakıtta KDV ve ÖTV sıfırlansın"
Akaryakıta zam geldi. Onunla ulaşıma da geliyor her yerde olduğu gibi. İBB de İstanbul'daki toplu ulaşım zam talebiyle UKOME'ye geldi geçen hafta, yüzde elli zamla. Maliyetlerin yükseldiği gerekçesiyle. Bizim bir buçuk yıldır tüm UKOME toplantısında söylediğimiz şudur: Her akaryakıta gelen zamda tüketiciye yeni bir ulaşım zammıyla yük getirmeyin. Bunun alternatifi vardır. Akaryakıtta KDV ve ÖTV sıfırlansın, harçlar sıfırlansın. Özellikle toplu ulaşım araçlarının kullandığı akaryakıtları ifade ediyorum.
"Merkezi hükümetin bu indirimi sağlaması için mücadele edilmesi gerektiğini düşünüyoruz"
Genelde değil ve bunların bakım ve onarım giderlerindeki faturalarda da KDV'ler sıfırlanırsa zaten yüzde otuza yakın bir indirim söz konusu olacak ki bu, şu anki zam talebinin büyük bir kısmını karşılayacaktır. Geçen haftaki UKOME toplantısında dile getirdiler. İBB bu talebini hükümete bildirdiğini ifade etti. Yine kamu temsilcileri de bu yönde bir çalışma yaptıklarını ifade etti. Şoförler cemiyeti, özel dernekler, taşıma dernekleri de bu yönde taleplerini hükümete ilettiklerini ifade ettiler. Biz, bir buçuk yıl önce bunu ifade etmiştik. Şimdi bu talepler hükümete iletildiğine göre, bu zammı bu şekilde değil, bu talebin hayat bulabilmesi için kamuoyu oluşturup ve merkezi hükümetin bu indirimi sağlaması için mücadele edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Böyle olması gerekiyor.
"Fahiş zamlarla tüketici artık tükendi"
Çünkü zaten bu tür zamlarla, yoğun zamlar, fahiş zamlarla tüketici artık tükenmiştir, alım gücü düşmüştür, yaşam kalitesi sıfırlanmıştır. Dolayısıyla çözüm sadece zam da değil, ikinci alternatif olan, yani diğer alternatif olan KDV'lerin, ÖTV'lerin ve harçların, toplu ulaşım araçlarında kullanılan tüm bu giderlerin KDV'lerini düşünmekten geçer. Bunun için kamuoyu oluşturulması gerekir. Geçen haftaki UKOME’de bunu dile getirdik. Bir buçuk yıldır zam ne zaman gündeme gelse biz bunları dile getiriyoruz. Ama yeni talep edildiği ifade edildi. Umarım bunlar yarınki toplantıda tekrar dile gelip zam onayı değil de KDV, ÖTV indirimlerinin bir an önce merkezi hükümet tarafından sağlanması için bir çalışma, bir kamuoyu oluşturma yönüne gidilir.
"Halk merkezi hükümet ve yerel yönetim arasındaki çekişmenin malzemesi olmamalı"
Dikkat ederseniz her zam geldiğinde akaryakıta tabii ki maliyetler yükseliyor toplu ulaşımda. Akaryakıt kullanıyor vesaire ama toplu ulaşım yani ulaşım bir tüketici, temel tüketici hakkıdır. Evrensel tüketici hakkından bir tanesidir. Dolayısıyla ulaşımı insanlar pikniğe gitmek için değil işine, evinden işine, işinden evine gitmek üzere ya da hastaneye gitmek üzere ya da eğitime gitmek üzere kullanıyor büyük bir çoğunluk. Ve bugün asgari ücret açlık sınırının altında kaldığı bir süreçte nasıl bir de yüzde elli ulaşım zammını karşılayabilsin? Bunları düşünmek lazım. Merkezi hükümetle yerel yönetimler iş birliği içerisinde halkın refahını yükseltmek için, vatandaşın yaşam kalitesini yükseltmek için çalışmak zorundalar. Tüketici ve halk, merkezi hükümet ve yerel yönetim arasındaki çekişmenin malzemesi olmamalı ve bundan mağdur olan tüketici olmamalı, halkımız olmamalı. Dolayısıyla bu yönde bir çözüm üretilmeli. Yarın da bunları dile getireceğiz.”
HDP Kadıköy İlçe Yönetim Kurulu üyesi Nihayet Düzel de şöyle konuştu:
"Asgari ücretli bir çalışandan maaşının yüzde 15'inin ulaşım masraflarına harcanması bekleniyor"
İstanbul Büyükşehir Belediyesi yönetiminin 23 Mart Çarşamba günü gerçekleşen UKOME toplantısında önerdiği toplu ulaşım ücretlerine yüzde 50, servis ücretlerine yüzde 40 zam teklifi reddedilmişti. UKOME’nin 4 Nisan Pazartesi günü zam gündemiyle tekrar toplanacağını bilgisi üzerine ulaşım zammı hazırlıklarına karşı uyarı amacıyla bugün toplandık. 23 Mart Çarşamba günü yapılan toplantıda önerilen yüzde 50 zam eğer UKOME tarafından reddedilmeseydi, 430 TL olan aylık ulaşım abonman bedeli, yapılacak zamla 645 TL’ye yükselecekti. Yani İstanbul’da asgari ücretli bir çalışandan maaşının yüzde 15’ini sadece ulaşım masraflarına harcanması bekleniyor.
"Zam yapmayı aklınızdan geçirmeyin"
İndirimli öğrenci kartlarında ise daha önce İstanbul’da uygulanmayan bir yöntem önerildi. 25-30 yaş arası açık öğretim ve uzaktan eğitim öğrencileri için 78 TL olan aylık abonmanın 267 TL’ye, 30 yaş üstü açık öğretim ve uzaktan eğitim öğrencileri için 390 TL’ye yükseltilmesi talep edildi. İktidarın ekonomi politikaları yüzünden mutfağında tenceresi kaynamayan, aldığı zam enflasyon karşısında yapıldığı gibi eriyen, iki-üç katına çıkan faturalar, kiralar yüzünden barınamayan, beslenemeyen, geçinemeyen milyonlarca İstanbullunun yaşamını zorlaştırmayın. Aklınıza ilk gelen seçenek faturayı halka kesmek olmasın. İşte bu nedenle uyarıyoruz; iktidarın suçuna ortak olmayın. Zam yapmayı aklınızdan geçirmeyin.
"AKP, derhal toplu taşıma için kullanılan akaryakıtta ÖTV ve KDV'yi kaldırmalı"
Ulaşım hakkı, eğitim, sağlık, barınma gibi en temel yaşamsal haklarımızdan biridir. Bu nedenle bizler için pazarlık konusu değildir. Talep edilen bu zamlar, mevcut koşullarda dahi erişimde zorluk yaşadığımız ulaşım hakkına erişimi neredeyse engelleyecek boyutlara taşınması ile sonuçlanacaktır. Zamlara gerekçe olarak gösterilen akaryakıt zamlarına ve ulaşım araçlarının artan bakım-onarım masraflarına karşı yerel yönetimleri korumak için AKP iktidarı, derhal toplu taşıma için kullanılan akaryakıtta ÖTV ve KDV’yi kaldırmalıdır. Bakım-onarım ve akaryakıt masraflarında yerel yönetimlerin sübvansiyon çabalarına kamu bütçesi ayrılmalıdır. AKP iktidarı tarafından köprülere, otoyollara, havalimanlarına verilen müşteri garantileri ile şirketlerinin kasalarına aktarılan milyarlarca lira halkın ulaşımı için kullanılmalıdır.
"Yeni bir zam ile karşımıza gelmeyin"
Tüm bu gerekçeler ile yarın gerçekleşecek UKOME toplantısı öncesinde Kadıköy’de ‘Geçinemiyoruz’ diyenler adına İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne çağrımızı ve uyarımızı yineliyoruz. Artan maliyetlere karşı farklı finansal modeller üzerine çalışmak ve iktidar ile mücadele etmek yerine her geçen gün iktidarın ekonomi politikaları yüzünden yoksullaşan milyonların hayatını daha da zorlaştıracak yeni bir zam ile karşımıza gelmeyin. Toplu taşımada kullanılan akaryakıtta ÖTV ve KDV’nin kaldırılması için iktidarın sermayeyi koruyan, halkı yoksullaştıran ekonomi politikalarına karşı birlikte mücadele edelim.”