Dünya

Türk tarafı yalanlamıştı, ABD Dışişleri Bakanı'ndan açıklama geldi; Fidan-Rubio görüşmesinde "İmamoğlu endişesi" nasıl konuşuldu?

28 Mart 2025 09:30

Güncelleme: 28 Mart 2025 18:38

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'la Washington'da yaptığı görüşmenin ardından X hesabından "Türkiye'deki tutuklamalarla ilgili" yaptığı ve Dışişleri Bakanlığı kaynakları tarafından konunun sosyal medya paylaşımında yer aldığından farklı olarak ele alındığı söylenerek yalanlanan "Türkiye'deki son tutuklamalar ve protestolarla ilgili endişelerimi dile getirdim."  ifadeleriyle ilgili açıklamalarda bulundu.

Dışişleri Bakanı Rubio'nun paylaşımında İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun ismi yer almamıştı. Rubio, bugünkü açıklamasında bu kez doğrudan İmamoğlu'ndan bahsederek "Neler olup bittiğine dair herkesin gördüğü haberleri biz de izliyoruz. Bu protestolar ve bazı haberler konusunda kesinlikle endişeliyiz." dedi. Dışişleri Bakanlığı kaynaklarının yalanlamasıyla ilgili de konuşan Rubio, "Dışişleri Bakanı ile bu konuyu gündeme getirdim ve muhtemelen tam olarak şu anda kullandığım kelimelerle, 'bu haberleri izliyoruz ve açıkçası görmek rahatsız edici'; bu terimlerle konuştuk." ifadelerini kullandı. 

ABD Dışişleri Bakanı Rubio, Dışişleri Bakanı Fidan'la görüşmelerine ve görüşmenin ardından yaptığı paylaşımla ilgili açıklamalarda bulundu. Dışişleri Bakanı Fidan, 25 Mart'ta Washington'da mevkidaşı Rubio ile yüz yüze bir görüşme gerçekleştirmiş ve ABD Dışişleri Bakanı görüşme sonrası yaptığı X paylaşımında İmamoğlu'nun ismini anmadan "Türkiye'deki son tutuklamalar ve protestolarla ilgili endişelerimi dile getirdim." ifadelerini kullanmıştı. Dışişleri Bakanlığı kaynakları paylaşımda yer alan ifadeyi daha sonra "Toplantıda bu konuya sosyal medya paylaşımına yansıyandan farklı biçimde değinildi" şeklinde yalanlamıştı. 

"Protestolar ve bazı haberler konusunda kesinlikle endişeliyiz"

ABD Dışişleri Bakanı Rubio'ya, Bakan Fidan'la görüşmesi hatırlatılarak "BBC muhabirini sınır dışı ettiler, AFP fotoğrafçısını tutukladılar. Orada işlerin nasıl gittiği konusunda ne kadar endişelisiniz?" diye soruldu. Rubio, "Nihâyetinde endişeli olduğumuzu ifade ettik. Gidişatı görmekten hoşlanmıyoruz. Türkiye bir müttefik, NATO'da bir ortak. Sahada istikrarsızlık olduğunda, bunu görmek istemezsiniz" dedi ve şöyle devam etti:

"Açıkçası, iç siyasî kaygıları var. Yaşananların her biri hakkında her zaman görüş bildirecek değiliz. Daha derin endişelerimiz olduğu ölçüde, bunları en azından başlangıçta özel olarak ifade etmeyi bekleriz, özellikle de yeni bir yönetimde ilişkiler kurmaya çalışırken. Ancak neler olup bittiğine dair herkesin gördüğü haberleri biz de izliyoruz. Bu protestolar ve bazı haberler konusunda kesinlikle endişeliyiz. Bunu dile getirdik"

"Siyasî muhalefetin söylediği bu değil"

Türk tarafının iddialarının "belediye başkanının yolsuzluğa karıştığı, bunun uzun süredir devam eden bir mesele olduğu, nihayet harekete geçildiği ve belediye başkanının siyasetinin arkasına sığındığı yönünde" olduğunu söyleyen Rubio, "Bu konudaki tüm gerçekleri bilmiyorum. Açıkçası belediye başkanının söylediği ya da siyasî muhalefetin söylediği bu değil; bu, aday olmasına izin verilseydi seçimi kazanabilecek bir lider. Bu yüzden izliyoruz. Endişelerimizi dile getirdik. Özellikle de yakın müttefikimiz olan bir ülkenin yönetiminde böyle bir istikrarsızlık görmek istemiyoruz." dedi. ABD Dışişleri Bakanı bu kez görüşmeden sonraki açıklamasından farklı olarak "Türkiye'deki tutuklamalar" ifadesi yerine doğrudan Ekrem İmamoğlu'nu işaret ederek açıklamada bulunmuş oldu. 

"Dışişleri Bakanı ile bu konuyu gündeme getirdim ve tam olarak bu ifadelerle"

Dışişleri Bakanlığı kaynaklarının İmamoğlu'nun tutuklanmasının ve ardından gelişen protestoların görüşmede sosyal medya paylaşımına yansıyan şekilde ele alınmadığını savunan açıklaması konusunda bilgilendirilen Rubio, konuyla ilgili soruya şöyle yanıt verdi: 

"Dışişleri Bakanı ile bu konuyu gündeme getirdim ve muhtemelen tam olarak şu anda kullandığım kelimelerle, 'bu raporları izliyoruz ve açıkçası görmek rahatsız edici'; bu terimlerle konuştuk. Ancak dediğim gibi, bu tür istikrarsızlıkları ya da bir dizi konuda ortak olmayı umduğumuz ülkelerde bu tür şeylerin yaşanmasını görmek istemiyoruz"

"Hem endişelerimizi dile getirip hem de ortaklaşa yapabileceğimiz pek çok şey olduğunu anlamak mümkün"

ABD Başkanı Donald Trump'ın ilk yönetim döneminde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile "çok iyi bir çalışma ilişkisi" olduğunu söyleyen ABD Dışişleri Bakanı, Türkiye'nin bunu yeniden başlatmak istediğini vurgulayarak "Ama onlar bir NATO müttefiki ve biz de onlarla Suriye'de ve başka yerlerde işbirliği yapmak istiyoruz. Dolayısıyla hem endişelerimizi dile getirip hem de ortaklaşa yapabileceğimiz başka pek çok şey olduğunu anlamanın mümkün olduğunu düşünüyorum. Olgun bir dış politika yürütmenin dengesi budur." dedi. 

Dışişleri Bakanlığı kaynakları: Konuya sosyal medya paylaşımına yansıyandan farklı biçimde değinildi

Dışişleri Bakanlığı kaynakları, ABD Dışişleri Bakanı Rubio'nun paylaşımındaki "Türkiye'deki son tutuklamalar ve protestolarla ilgili endişelerimi dile getirdim" ifadeleriyle ilgili olarak bilgilendirmede bulunmuştu. “Gayet olumlu ve ülkeler arasındaki karşılıklı saygıyı yansıtan bir görüşme oldu" diyen kaynaklar, "konuya sosyal medya paylaşımına yansıyandan farklı biçimde değinildiğini" ifade etmişti. 

"Mesaj görüşmeden önce hazırlanmış olabilir"

Dışişleri Bakanlığı kaynakları, mesajın, görüşmeden önce hazırlanmış olabileceğini tahmin ettiğini ifade etmişti.

T24'e bilgi veren kaynaklar, konuya hangi biçimde değinildiğine dair herhangi bir yorumda bulunmamıştı.

 


ABD, İmamoğlu ile ilgili hangi açıklamaları yapmıştı?

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, 20 Mart'ta gazetecilerin İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alınmasıyla ilgili sorularını yanıtlarken konuyu çok yakından takip etmeyi sürdürdüklerini söyleyerek şu ifadeleri kullanmıştı: 

"Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri açısından değerli bir müttefik ve ortaktır. Bu ortaklık çerçevesinde, Türkiye’nin temel özgürlükleri ve insan haklarını, bunun yanı sıra çevrimiçi özgürlükleri korumasını, anayasasına uygun şekilde ve ortak demokratik değerlerimiz doğrultusunda şeffaflığı ve hukuk kurallarına uygun hareket edilmesini sağlamasını bekliyoruz."

TIKLAYIN | ABD'den ikinci "İmamoğlu" açıklaması: Çok yakından takip ediyoruz, hukuk kurallarına uygun hareket edilmesini bekliyoruz

İmamoğlu'nun gözaltına alınmasıyla ilgili olarak 19 Mart'ta yaptığı ve ABD'nin ülkelerin iç karar alma süreçleriyle ilgili yorum yapmadığını söylediği açıklaması hatırlatılan Sözcü Bruce, ABD'nin bu gelişmeleri önemseyip önemsemediği sorusuna "Bu süreçteki her gelişme hakkında yorum yapmayacağız; ancak şunu net bir şekilde ifade etmek isterim: Türkiye’nin, tam bir şeffaflık içinde, adil ve tarafsız yargılanma hakkı da dâhil olmak üzere temel özgürlükleri ve insan haklarını koruması önemlidir." yanıtını vermişti. 

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Bruce, 19 Mart'taki basın brifinginde kendisine yöneltilen "Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ana rakibi İmamoğlu 'yolsuzluk' ve 'teröre yardım etme' soruşturmasında gözaltına alındı. Endişeli misiniz?" sorusuna verdiği yanıtta "Türkiye'yi insan haklarına saygı duymaya, kendi iç meselelerini uygun şekilde yönetmeye" teşvik ettiklerini ancak başka ülkelerin iç karar alma süreçleri hakkında yorum yapmayacaklarını kaydetmişti. Yanıtına "Sadece, tüm vatandaşlarının haklarına saygı gösteren bir şekilde hareket etmelerini beklediğimizi hatırlatırız" diye devam etmişti.