Türkiye arabulucu oldu; 9 bin km uzakta 'özyönetim' ilan edildi

Ankara kendisine 900 km uzaklıktaki Sur’a, özyönetim gerekçesiyle operasyon düzenliyor. Aynı dönemde 9 bin km uzaklıktaki Filipinler’de ise, güçlü bir özyönetim kurulması için büyük çaba sarfediyor.

Filipinler'de Moro'da MILF gerillaları, 15 yıllık müzakereler sonucunda özerkliklerini aldılar. Nihai yasa 2016'da imzalanacak. 9 bin km ötede 40 yıllık kanlı bir savaşı bitiren bu özerkliğin baş mimarlarından biri Türkiye.

Başbakan Ahmet Davutoğlu, henüz Dışişleri Bakanı’yken Filipinler’de 40 yıl süren kanlı çatışmaların durdurulması için devreye girmiş ve "Bu anlaşma sağlandığı takdirde hem asırlardır süren bir problem çözülmüş olacak hem de Mindanao Müslümanları da kendi yönetimlerine belli anayasal çerçevede sahip olacaklar. Bunların hepsi güzel, barış dolu adımlar" demişti.

Türk diplomat silahları teslim aldı!

Bu açıklamadan bir yıl sonra Türkiye’de çözüm süreci bitti, Moro süreci ise nihai aşamaya geldi. Filipinler ordusu ile Moro İslami Kurtuluş Cephesi 15 yıl önce müzakerelere başladı ve bu süreçte silahlar susmadı ama masa da devrilmedi. 2012 yılında Japonya, Suudi Arabistan, Malezya, İngiltere ile birlikte Türkiye’nin de üçüncü göz olduğu bir çerçeve anlaşması imzalandı.

Barış Anlaşması’nın imzalanması ile geçen Haziran ayında 145 gerilla sembolik olarak silahlarını Birleşmiş Milletler gözlemcilerinin önünde teslim etti. Silahları teslim alan heyetin başında da Türk diplomat Haydar Berk bulunuyordu.

AKP'li ve HDP'li vekiller gözlem için gitmişti

Moro’ya tam bir özyönetim sağlayacak olan Bangsamoro Temel Yasası'nın meclisten geçip yasalaşması için son bir adım kaldı. Yasanın ardından Moro gerillaları 2016’daki başkanlık seçimlerine silahtan arınmış bir siyasi parti olarak katılacak.

Geçtiğimiz Haziran ayında AKP ve HDP milletvekillerinin yanı sıra bir grup akil insan, Çatışma çözümleri alanında uzmanlaşmış Demokratik Gelişim Enstitüsü’nün davetlisi olarak, Moro müzakerelerini incelemek üzere Filipinler’e gitmişti.