Dünya genelinde çatışma ve savaşlarda kullanılan patlayıcı silahların yol açtığı sivil ölüm ve yaralanmalarının geçen yıl artması üzerine Birleşmiş Milletler (BM) üyesi devletler, askeri angajman kurallarının gözden geçirilmesi çağrısında bulundu.
Almanya ve Avusturya'nın öncülüğünde hazırlanan raporda, Suriye, İran, Yemen ve Afganistan'ın yanı sıra Türkiye de geçen yıl sivil ölümlerin en çok yaşandığı ülkeler arasında gösterildi ve Türkiye'nin görüşmelerde meseleyi 'acil ilgilenilmesi gereken' sorunlar yerine 'diğer meseleler' kategorisinde değerlendirmek istediği kaydedildi.
Guardian gazetesinin, Bill & Melinda Gates Vakfı sponsorluğunda yaptığı habere göre Almanya ve Avusturya, hava saldırıları ve şehirlerin, yerleşim bölgelerinin bombalanmasıyla yaşanan sivil ölümlerine engel olunması çağrısı yaptı.
Almanya'nın BM Konvansiyonel Silahlar Kongresi'ne (CCW) sunduğu rapora göre 2016'da patlayıcı silahlar 32 binden fazla sivilin ölümüne veya yaralanmasına neden oldu. Bu rakam, geçen yıl yaşanan tüm ölüm olaylarının yüzde 70'ine denk geliyor.
2011-2016 yılları arasındaki sivil ölümlerinin yarısı da milislerin kullandığı el yapımı patlayıcılarla düzenlenen saldırılar sonucu gerçekleşti.
Almanya'nın BM'ye sunduğu raporda, hükümetlere bağlı birliklerin düzenlediği sava saldırılarında ölen sivillerin sayısı da 2016'da yüzde 18'den yüzde 31'e çıktı.
Action on Armed Violence adlı yardım kuruluşunun verilerine göre patlayıcı silahlar yerleşim bölgelerini hedef aldığında ölenlerin veya yaralananların yüzde 90'ı sivil oluyor.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Mayıs ayında ülkelere, yerleşim bölgelerini etkileyecek geniş kapsamlı 'patlayıcı silahlar kullanmaktan kaçınmaları' uyarısında bulunmuş, yarattığı zarara dikkat çekmişti.
Benzer bir uyarıyı Uluslararası Kızılhaç Komitesi de yapmıştı.
BM'nin Konvansiyonel Silahlar Kongresi CCW, yerleşim bölgelerinde patlayıcı silahlar kullanılmasını ilk defa bir toplantıda ele alacak.
Ama toplantı öncesi devletlerarası görüşmelerde konuyla ilgili bir fikir birliği çıkmayacak gibi görünüyor.
Guardian'ın haberinde, CCW toplantılarında Türkiye'nin bu konunun ele alınmasına itiraz ettiği 'diğer meseleler' kategorisinde değerlendirdiği yazıyor.
Avusturya'nın da Türkiye'yi, sivil ölümlerin en çok yaşandığı Suriye, İran, Yemen ve Afganistan'la beraber ilk beş ülke arasında saydığı belirtiliyor.
Avustruya'nın BM Büyükelçisi Thomas Hajnoczi, Çarşamba günkü tweet'inde şu mesajı paylaşmıştı:
"CCW'nin EWIPA konusunu (yerleşim bölgelerinde patlayıcı silahlar kullanılması) Türkiye karşı çıktığı için, 'Acil ilgilenilmesi gereken' meseleler arasında ele alamamasından gerçekten üzüntü duyuyorum. EWIPA, 'diğer meseleler' arasında sayılmayacak kadar mühim."
Guardian'a konuşan Hajnoczi, "Hala farkındalık safhasındayız. İlk defa CCW'nin çerçevesi tartışılıyor. Yalnızca 'diğer meseleler' kategorisinde. 'Evet, bunu yapmalıyız' diyen ülke çok yok.'" dedi.
Hajnoczi, "Patlayıcı silahları yasaklayamazsınız veya ülkelere askeri hedefleri bombalama yasağı getiremezsiniz. Ama sorun, sivillerin yerleşim yerindeki askeri mevzileri bombaladığınızda çıkıyor." diye konuştu.
