Türkiye’nin suları “çok kirli” kategorisinde ve su kullanım endeksi “kıtlık” sinyali veriyor. Canlı türleri açısından ciddi riski olan tarım zehri kullanımı; son 10 yılda yüzde 57 oranında artarak 59 bin tona yükseldi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan “Çevresel Göstergeler” başlıklı raporda felaket uyarısı yapıldı. Rapora göre yüzde 20’nin üzerinde kıtlık sinyali veren su kullanım indeksi, yıllar içinde artarak yüzde 25.8’e çıktı. Türkiye’nin su kaynakları yönetimi konusunda önlem alması gerektiği tespiti yapıldı.
Ergene, Küçük Menderes, Gediz, Kuzey Ege, Sakarya ve Susurluk havzalarında yapılan ölçümlerde; su kalitesinin “çok kirlenmiş su” olduğu tespit edildi.
Yok olacaklar
Türkiye, endemik bitkiler açısından çok zengin olmasına rağmen bu türler ciddi tehlike ile karşı karşıya. Türlerin 600 kadarı “çok tehlikede”, 700 kadarı da “tehlikede” kategorisinde yer aldı.
Milli park, tabiat parkı, sulak alanlar, kent ormanlarını kapsayan korunan alanların, toplam alana oranı yüzde 10.1’den 8.9’a geriledi.
Türkiye’nin 2017 yılı enerji tüketimi ise 145.3 milyon ton eşdeğer petrol seviyesinde. Türkiye’nin birincil yani doğal enerji yoğunluğu, Avrupa Birliği ülkelerinin ortalaması ile karşılaştırıldığında geride kaldı.
Demiryollarının kullanımı azaldı
Rapora göre çevresel etkileri açısından karayollarına tercih edilmesi gereken demiryollarının kullanımında, yük taşımacılığı 2013’te yüzde 75 iken 2013 yılında yüzde 43’e düştü. Otomobil satın alma 2003 yılı sonundan 2017 yılı sonuna kadar yüzde 167.2 artış gösterdi. Karayolu ile yolcu taşımacılığı maliyeti yüzde 245.2, demiryolu ile yolcu taşımacılığı maliyeti yüzde 209.2, deniz ve yurt içi suyolu ile yolcu taşımacılığı maliyeti yüzde 213.2, havayolu ile yolcu taşımacılığı maliyeti yüzde 101.4 oranında arttı.
Orman yangınlarının nedeni insan
2017 yılında 2 bin 411 adet orman yangını çıktı ve bu yangınlarda 11 bin 993 hektar orman zarar gördü. Yanan orman alanı bir önceki yıla oranla yüzde 31 arttı. Yangınların büyük çoğunluğu insanlar tarafından çıkarıldı. Yangınların yüzde 30’u ihmal ve kaza, yüzde 6’sı ise kasıt sonucu çıktı.
Tarım zehri kullanımında artış
Tarım zehri kullanımında en büyük grubu yüzde 44 ile mantar öldürücüler oluşturdu. Bunu, yüzde 22.8 ile böcek öldürücüler, yüzde 23.5 ile yabancı ot öldürücüler, yüzde 4.9 ile akar öldürücüler, yüzde 0.5 ile kemirgen öldürücüler ve yüzde 12.4 ile diğerleri takip etti. En fazla tarım zehri kullanılan yüzde 10.1 ile Antalya, yüzde 9 ile Manisa, yüzde 9 ile Adana, yüzde 5.7 ile Mersin ve yüzde 5.7 ile Aydın olarak sıralandı.
Bakanlık verilerine göre; 2009’da 37 bin 651 ton olan tarım zehri kullanım miktarı, Ziraat Mühendisleri Odası verilerine göre; 2018’de 59 bin tona ulaştı. Buna göre; tarım zehri kullanım miktarı son 10 yıl içinde yüzde 57 oranında artarak 59 bin tona yükseldi.
