Kamboçya'da Türkiye'ye yapılan 100 bin dolarlık deprem yardımı sonrası yaşanan yalan haber tartışması, ülkenin son bağımsız yayın organlarından biri olan, "Voice of Democracy" (VoD) radyosunun kapatılmasına yol açtı.
Söz konusu radyo, 9 Şubat'taki haberinde, deprem yardımına izin veren hükümet belgesini Kamboçya Başbakanı Hun Sen'in değil, Genelkurmay Başkan Yardımcısı olan oğlu Korgeneral Hun Manet'in imzaladığını iddia etmişti. Hun Sen ise VoD'un bu haberle gerçekleri çarpıtarak oğlunu karalamayı amaçladığını ve yurt dışı yardımları hakkında karar verme yetkisine sadece başbakanın sahip olduğunu belirtmişti.
Yalanlama sonrası haberdeki hatayı kabul eden VoD, kaynaklarının bir hükümet sözcüsü olduğunu ve sebep oldukları karışıklıktan dolayı üzgün olduklarını belirtti.
Karar, protesto edildi
Ancak bu açıklama, 38 yıldır ülkeyi demir yumrukla yöneten ve kendisini eleştirenlere ya da bağımsız medyaya yönelik sert tutumuyla bilinen Hun Sen'i tatmin etmedi. Kamboçya lideri, dün söz konusu haber nedeniyle VoD'un kapatılması için talimat verdi. BBC'ye konuşan radyo yöneticileri, yayın lisansının iptal edildiğine dair talimatın bugün başkent Punom Pen'deki bürolarına gelen polisler eşliğindeki yetkililerce kendilerine tebliğ edildiğini söyledi. Radyo istasyonu, bunun üzerine yayınlarına son verdi.
Kapatma kararının ardından bir grup protestocu, radyonun önünde gösteri düzenledi.
Radyo istasyonunun bağlı olduğu medya grubu Kamboçya Bağımsız Medya Merkezi'nin yöneticilerinden Ith Sothoeuth ise gazetecilere yaptığı açıklamada, "Şimdilik sessiz kalacağız... Umarız bu her şeyin sonu değildir" dedi.
Hem Kmerce hem de İngilizce yayın yapan ve haberlerini internet sitesinden de duyuran VoD, 2003'ten beri faaliyet gösteriyordu.
"Uyduruk bir karar"
İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) Asya direktörünün yardımcısı Phil Robertson, Kamboçya hükümetinin, "VoD'un haberciliğini hiçbir zaman sevmediğini ve Başbakan Hun Sen'in bağımsız medyaya yönelik otoriter yaklaşımı nedeniyle VoD'un zaten muhtemelen bir süredir ipin ucunda olduğunu" söyledi.
Robertson "Ama bu, Türkiye'ye yönelik yardıma ilişkin hükümet belgesini kimin imzaladığı gibi bir konu hakkındaki saçmasapan bir gerekçeye dayanan ölçüsüz ve gülünç kapatma emri için bir mazeret değil" diye ekledi. HRW yöneticisi, "Bu uyduruk ve absürt karar, sadece hükümetin medyayı daha da fazla bastırmaya yönelik gerçek niyetini gizlemeyi amaçlıyor" ifadesini kullandı.
Seçim hazırlığı iddiası
Hun Sen ve partisinin uzun yıllardır her genel seçim öncesi tüm bağımsız sesleri susturma yoluna gittiğini belirten Robertson, "VoD'un peşine düşülmesi, 23 Temmuz'da yapılması planlanan seçimin de adil ve özgür olmayacağına dair iyi bir gösterge" dedi. Robertson, "Bunun gerçek kaybedeni Kamboçya halkı" diye ekledi.
Uluslararası Af Örgütü de, "Bu açıkça ülkede kalan son bağımsız medyanın üzerine de kapı kapamaya yönelik bir girişim" açıklamasında bulundu. Örgüt, kapatma kararının, "Kamboçya'daki genel seçim öncesi diğer eleştirel seslere açık bir uyarı" olduğunu belirtti.
ABD'nin Punom Pen Büyükelçiliği, Kamboçya makamlarını kapatma kararını gözden geçirmeye davet etti. Alman ve Fransız büyükelçilikleri de genel seçim öncesi yaşanan bu olayla ilgili endişelerini ifade etti.
