Türkiye, ABD Başkanı Donald Trump'ın 8 Mart itibariyle başlattığı Türkiye dahil bir çok ülkeyi de kapsayan çelik ve aliminyuma getirdiği ek ek vergileri kaldırmaması halinde 21 Haziran'da 22 kalem üründe misilleme başlatacak.
Geçtiğimiz hafta Kanada ve Meksika ABD’ye karşı tedbir kararı alırken, Avrupa Birliği (AB) ise uzlaşma sağlanamazsa en kısa zamanda misillemeye başlanacağını açıkladı.
Hürriyet'ten Emre Özpeynirci'nin haberine göre, ABD’den ithal edilen ürünler arasında en yüksek ek gümrük vergisi yüzde 40 ve 35 ile viski ve otomobillere konurken, bu otomobiller arasında Amerikan Jeep’in dışında ağırlıkta olarak Alman BMW ve Mercedes’in ürettiği lüks SUV’ler bulunuyor.
ABD’nin 8 Mart’tan itibaren ithal çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 gümrük tarifesi uyguladığı Türkiye ise Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) yaptığı müracaatla 21 Haziran’dan itibaren tedbir kararlarını başlatacağını bildirdi. Türk hükümeti 22 Mayıs’ta Dünya Ticaret Örgütü’ne (DTÖ) gönderdiği yazıda 21 Haziran’dan itibaren ek vergi koyacağı 22 ABD menşeeli ürünü sıraladı. Buna göre Türkiye bazı ürünlere aynı şekilde vergi yükü oluşturacak. Bu tutar ABD’ye yapılan çelik ve alüminyum ihracatından kaybedilen 266.5 milyon dolara eşit olacak.
Otomobillere yüzde 35'lik ek vergi
Türkiye, 2017 yılında ABD’ye 1 milyar 42 milyon dolarlık çelik, 60 milyon dolarlık alüminyum ihraç ederken, ek gümrük vergileriyle (çelik yüzde 25, alüminyum yüzde 10) birlikte buradaki kaybın 266.5 milyon dolar olacağı hesaplandı. Türkiye, söz konusu önlemlere karşılık ithalatı yaklaşık 1.8 milyar dolar seviyesinde bulunan ABD menşeli kömür, kağıt, ceviz-badem, tütün, pirinç, viski, otomobil, kozmetik, makine teçhizat ve petro-kimya ürünlerinde aynı şekilde 266.5 milyon dolar vergi yükü oluşturacak karşı tedbir uygulayacak. DTÖ’ye gönderilen açıklamada 21 Haziran’dan itibaren 22 kalem üründe uygulanacak bu tedbir kararlarında en yüksek ek gümrük vergileri sırasıyla alkollü içkiler ve otomobile yönelik olacak. Viski başta olmak üzere alkollü içeceklere yüzde 40 ek vergi konurken, ABD’den ithal edilen otomobil ve motorlu araçlara (motosiklet, yarış otomobili vs...) uygulanacak ek vergi ise yüzde 35 olacak.
Türkiye, 2017 yılında ABD’den 87 milyon dolarlık araç ithal ederken, 21 Haziran’dan itibaren aksi bir açıklama gelmezse bu araçlara yüzde 35 ek gümrük vergisi eklenecek. Türkiye, bu ek vergiyle ABD’den yapılan motorlu araç ithalatından 30 milyon dolar ek gelir bekliyor. Kuşkusuz Türkiye’nin ABD’den ithal ettiği otomobiller sadece Amerikan markaları kapsamıyor, BMW, Mercedes gibi lüks Alman markaları da bu misillemeden ciddi oranda etkilenecek.
Bugün BMW, Amerika’da X3, X4, X5 ve X6 isimli SUV modellerini üretip Türkiye dahil tüm dünyaya satarken, Mercedes ise GLE ve GLS isimli yine SUV modellerini üretip ABD’den dünyaya satıyor. Bu ek vergiyle birlikte Türkiye’de satılan ve zaten ÖTV ve KDV nedeniyle fiyatları pahalı olan bu otomobillere yüzde 35 ek vergi daha eklenecek. Misillemeden etkilenecek Amerikan markaları ise Jeep ve Ford olacak. Jeep’in Grand Cherokee, Cherokee ve Wrangler modelleri ABD’den gelirken, Ford’un ise Türkiye’ye sadece Mustang modeli ABD’den ithal ediliyor.
“Türkiye olarak sessiz kalamazdık”
Ekonomi Bakanı Zeybekci, konuyla ilgili geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada ABD’nin demir-çelik ve alüminyumla ilgili ilave gümrük vergileri uygulamasına değinerek, “Türkiye olarak sessiz kalamazdık” dedi. Zeybekci şunları söylemişti: “Türkiye olarak bu sürecin başladığı ilk andan itibaren ABD ile temaslarda bulunduk. Türkiye ile ABD arasındaki çelik ve alüminyum ihracatında biz 1 milyar 180 milyon dolarlık ihracat yaparken, ABD’den 1.3 milyar dolarlık ithalat yapıyoruz. Yani eksi veriyoruz.
Genel ticarette de biz ABD’ye eksi veriyoruz. Yani yaklaşık olarak 11 milyar dolar civarındaki ithalatımız varken, 8.5 milyar dolar civarında ihracatımız var. Bunları da dile getirdik. Türkiye’nin de demir-çelikle ilgili kapasitesi ve ABD’ye olan ihracatı konusunda da kendilerine görüşlerimizi söyledik. Diyalog mekanizmalarını açmaya çalıştık. Ve Türkiye’ye bu konuda geçici süreyle de olsa ilave süre verilmesi ve muafiyet sağlanması hususunu da kendilerinden rica ettik. Maalesef istediğimiz sonucu alamadık. Türkiye’nin ABD’ye ödeyeceği ilave gümrük vergisi tutarı ne kadarsa, o kadarlık bir gümrük vergisinin de onlardan yapılan ithalattan tahsil edilmek üzere hakkı olan süreci başlattık. Gönüllerin istediğinin bu değil. Bunu yapmak bizim tercihimiz değil. ABD’nin bu konudaki tutumuna Türkiye olarak sessiz kalamazdık. “
Ek vergi yoldaki Tesla’yı da vurur
İşadamı Elon Musk, sosyal medyadan sahibi olduğu elektrikli otomobil markası Tesla’yı bu yıl içinde Türkiye’de satmaya başlayacaklarını açıklamış, şarj istasyonu ağını da ülke geneline yayacaklarını ilan etmişti. Eğer ABD’ye karşı ek misilleme 21 Haziran’da başlarsa, Tesla modelleri gelmeden yüzde 35 zamlanmış olacak. Bu da şu an 200 bin Euro’ya satılan Tesla S Model’in bir anda 265 bin Euro’ya çıkmasını sağlayacak. Elon Musk, kendi Twitter hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Bu yıl içinde Tesla’yı Türkiye’de piyasaya sürmeyi planlıyoruz. Ülkenizi seviyorum ve piyasaya sunmada bizzat orada olacağım” ifadelerini kullanmıştı. Musk, kısa bir süre önce Cumhurbaşkanı Erdoğan ile de bir araya geldi.
