Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, Ukrayna’nın en büyük nükleer santrallerinden Zaporijya Nükleer Santrali’nin yönetiminin Rus askerlerine geçmesinden duyduğu kaygıyı dile getirdi.
UAEA’dan yapılan yazılı açıklamada, Grossi'nin, 4 Mart’ta Rusların ele geçirdiği Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki son gelişmelere ilişkin değerlendirmelerine yer verildi.
Grossi, Ukraynalı muhataplarından santrale ilişkin edindiği bilgileri kamuoyuyla paylaştı.
Santralde halihazırda Ukraynalı personelin çalıştığını ancak idareyi Rus generallerin üstlendiğini, santralin işleyişine ilişkin her hususta Rus askerlerinin onayına ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.
Grossi, bu gelişmenin daha önce vurguladığı nükleer tesislerin güvenlik ve emniyetine ilişkin prensiplere aykırı olduğunu, bunu çok endişe verici bulduğunu dile getirdi.
Santralde iletişim araçları kapatıldı
Söz konusu santraldeki iletişim araçlarında da sorunlar yaşandığı bilgisini paylaşan Grossi, Rus kuvvetlerinin bazı mobil ağları ve interneti kapattığını, bu nedenle tesisteki normal iletişim kanallarından güvenilir bilgi alınamadığına dikkati çekti.
Grossi, Ukraynalı yetkililerin santralda görevli personelle iletişim kurmakta güçlük çektiğini, tesiste sabit telefon, faks ve e-postaların hizmet dışı olduğunu, cep telefonlarının ise çok düşük seviyede çalıştığını ifade etti.
"Gelişmeler endişe verici"
Nükleer santrallerde iletişimin vazgeçilmez bir husus olduğuna işaret eden Grossi, şu ifadeleri kullandı:
"Bugün bana bildirilen bu gelişmelerden son derece endişeliyim. Nükleer güvenlik ve emniyetin yedi ana unsurunu UAEA Yönetim Kurulu'na sunmamdan sadece birkaç gün sonra, birçoğundan uzaklaşılmaya başlandı. Tesisi güvenli ve emniyetli bir şekilde çalıştırabilmek için yönetim ve personelin hayati görevlerini aşırı dış müdahale veya baskı olmaksızın istikrarlı koşullarda yerine getirmelerine izin verilmelidir."
Grossi, nükleer tesislere zarar verebilecek yoğun çatışmaların yaşandığı bir süreçte, tesislerde çalışan personelle, yöneticileri arasında iletişim sorunun yaşanmasının derin kaygıya neden olduğunu, iki taraf arasındaki güvenilir iletişimin genel nükleer güvenlik ve emniyetin kritik bir parçası olduğunun altını çizdi.
Ukrayna'daki nükleer tesisler nedeniyle UAEA Yönetim Kurulu, yarın ikinci kez toplanacak.
UAEA Yönetim Kurulu, Ukrayna özel gündemiyle geçen hafta toplanmış ve Ukrayna'daki nükleerin güvenlik ve emniyetine yönelik karar tasarısını kabul etmişti.
