Vakıflar Genel Müdürlüğü, Gezi Parkı'nın İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) mülkiyetinden alınarak Sultan Bayezıt Hanı Veli Hazretleri Vakfı'na devriyle ilgili açıklama yaparak; İstanbul ve Türkiye genelinde 1014 taşınmazın vakıflara tescil edildiğini duyurdu. Açıklamada, "Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün görevlerinden biri kendisine emanet edilen Vakıf mallarına sahip çıkmak, vakıf kurucularının bizlere emanet ettiği, her biri bir şaheser olan eserleri koruyup ihya etmek ve bu köklü mirası gelecek nesillere aktarmaktır." ifadeleri yer aldı.
Vakıflar Genel Müdürlüğü, Galata Kulesi, Selimiye Kışlası, Adile Sultan Sarayı, Pera Palas Otel, Vefa Lisesi, Şişli Etfal Hastanesi, Sait Halim Paşa Yalısı gibi birçok önemli yapı ve taşınmazın vakıflara devredilğini açıkladı.
Müdürlükten yapılan açıklama şöyle:
"Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak İstanbul ili Beyoğlu ilçesi Gümüşsuyu mahallesinde bulunan tapunun 751 Ada 1,2,3 ve 4 parsellerinde kayıtlı taşınmazların “Sultan Beyazıt Hanı Veli Hazretleri Vakfı” adına tescilinin gerekçelerini açıklama zarureti hasıl olmuştur. Sultan Beyazıt’ın 911 H. (1505 M.) tarihli vakfiyesinde İstanbul’da bulunan camii, medrese, mektep ve imaretten oluşan külliyesi için çok sayıda dükkân, ev, bostan, mera, arazi ve arsa vakfetmiştir. Vakfedilen taşınmazlardan önemli bir bölümü ise Beyoğlu, Şişli ve Galata bölgesinde yer almaktadır. Ahkamü’l-Evkaf’a (Osmanlı döneminde yürüklükte olan vakıf kanunları) göre vakıf kurucusu veya mütevellileri bu yerleri tek kira (icare), çift kira (icareteyn) veya mukataa (zemin kirası) yoluyla işletmişlerdir.
"Topçular Kışlası olarak uzun süre hizmet veren bu binalar işlevini kaybetmiştir"
Bu bağlamda; 3. Selim döneminde yukarıda bahsi geçen taşınmazlar mukataaya bağlanarak belli bir zemin kira karşılığı ödenerek, taşınmazın üzerine kışla, talimhane, mescit ve çeşmeden oluşan müştemilat yapılmıştır. Topçular Kışlası olarak uzun süre hizmet verilen bu binalar daha sonra işlevini kaybetmiştir. O dönemde yürürlükte olan Ahkamü’l-Evkaf’a göre vakfına geçmesi gerekirken taşınmazlar belediye mülkiyetine geçmiştir.
(31.01.941 tarihli tapu ile İstanbul Belediyesi adına tescil ve tespit edildiği ve 18 Teşrinievvel 939 tarih ve 22 sıra numaralı tapu kaydında evsafının "Müştemilatı malumeyi havi Topçu Kışlasından müfrez 29.079m2 mahal" olduğu, İktisap Suretinde "Hazineye ait işbu gayrimenkul Heyet-i Fenniye'nin 939/2017 sayılı haritasında dört kısma ifraz edilerek 1,3,4 parsel numaralı kısımlarının hazine uhdesine ipkasıyla müfrez 2 parsel numaralı mahallin bina kısmı elli bin liraya ve yeri parasız olarak belediyeye terki vekiller heyetinin 7/7/939 tarih ve 11445 numara ile karar altına alındığından tespiti yapılmıştır." yazdığı ve malikinin İstanbul Belediyesi olduğu anlaşılmaktadır. Bu taşınmaz 3.8.939 tarih, 7 sıra numaralı (Cilt: 204 Sayfa:118) kayıttan ilgili kayıt ise Haziran 330 tarih ve 82 sıra numaralı (Cilt 3, Sayfa: 27) Osmanlıca Zabıt Kaydından revizyon görmüştür.)
Vakıflar Genel Müdürlüğümüzce yürütülen çalışmalarda Vakıflar Kanunu’nun ilgili maddeleri uyarınca evveliyat kayıtları incelenmiş ve bu taşınmazların “Sultan Beyazıt Hanı Veli Vakfı”na ait taşınmazlardan olduğu tespit edilmiştir. Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruluş amacı ve görevini yerine getirerek, yönetim ve temsilini yaptığı Mazbut Vakıflar’ın haklarını korumaktadır.
2008 yılında yürülüğe giren 5737 sayılı vakıflar kanununun 30. Maddesi “Vakıf yoluyla meydana gelip, her ne suretle olursa olsun hazine, belediye , özel idareler, köy ve tüzel kişiliğin mülkiyetine geçmiş vakıf kültür varlıkları mazbut vakfına devrolunur” (Kuruluşları Osmanlı ve Selçuklu’ya dayanan ve günümüzde yöneticisi kalmayan vakıflar "mazbut vakıf" olarak adlandırılır.
Pera Palas Otel, Selimiye Kışlası, Şişli Etfal Hastanesi, Galata Kulesi...
Mazbut Vakıflar Vakıflar Genel Müdürlüğünce temsil ve idare edilerek vakıf sahibinin vakfiyesindeki şartlar doğrultusunda vakıfları yaşatmaya devam eder.) hükmü yer almaktadır. Kanun hükmü gereğince İstanbul özelinde ve Belediye Mülkleri ile sınırlı kalmaksızın Kulei Zemin Vakfına ait Galata Kulesi, 3. Selim döneminde inşaa edilen Selimiye Kışlası, Sultan 1. Mahmud Vakfı adına Adile Sultan Sarayı, Beyazıt Hanı Veli Vakfından Pera Palas Otel, Vefa Lisesi, Şişli Etfal Hastanesi, Sait Halim Paşa Yalısı gibi İstanbul’da ve Türkiye genelinde 1014 taşınmaz Vakıfları adına tescil edilmiştir.
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün görevlerinden biri kendisine emanet edilen Vakıf mallarına
sahip çıkmak, vakıf kurucularının bizlere emanet ettiği, her biri bir şaheser olan eserleri
koruyup ihya etmek ve bu köklü mirası gelecek nesillere aktarmaktır."
